GİRİŞ
Lakin Sultan Ebu Hasan 750/1349'da Tunus'tan ayrılır ayrılmaz Hafsilerden Fadl b. Sultan Ebu Yahya Tunus üzerine yürüdü ve burasını Merinîlerden geri aldı. Fadiler ailesinin mülkünü yeniden kurdu. Muhammed b. Tafragin'i vezir tayin etti. Fakat çok geçmeden vezir, Fadl'a isyan etti ve onu azlederek kardeşini tahta çıkardı. Tahta çıkan Fadl'ın kardeşi Ebu İshak b. Ebu Yahya henüz küçük yaşta bir çocuk ol. duğundan hanedanlığın işleri vezirin elinde kaldı. Sultan ise vesayet altında idi.
Sözkonusu vezir Tafragin zamanında İbn Haldun 751/1350 senesinin sonunda Kitâbetu'l-alåmet (Mühürdarlık) vazifesini üstlendi. Yazılan yazıları vesayet altında olan sultan adına kaleme alıyordu. Bu vazife az çok inşa ve belagat bilgisine ihtiyaç gösteriyordu. İbn Haldun bu suretle ilk defa alâmet kâtipliği (signature) vazifesi ile amme hizmetinde çalışmaya başlamış oluyordu. Kitabetu'l-alâmet, (alamet ve işaret koyma katipliği) resmî yazılarda, Besmele ile bunu takip eden hitab ve yazı arasına ka- lın bir yazı ile: "Elhamdülillah ve'ş-şükrü lillah", ibaresini koymaktan ibaret idi. 753/1352 senesinin başında Kostantiniye emiri Sultan Ebu Yahya Hafsî'nin torunu Ebu Zeyd, atalarının mirasını bunu gasb etmiş olan İbn Tafragin'den almak için Tunus üzerine yürüdü. İbn Tafragin, ordusu ile Ebu Zeyd'e karşı koymak üzere ha- rekete geçti. Bu orduda İbn Haldun da vardı, iki ordu arasındaki çatışmalar İbn Tafragin'in hezimetiyle sonuçlandı. Bunun üzerine İbn Haldun canını kurtarmak için gizlice mağlup ordunun karargâhından kaçtı. Memleket memleket dolaşmaya başla- dı. Nihayet Biskra'ya vardı, kışı burada geçirdi. Bu arada evlendiği de anlaşılmakta- dır. Evliliği 754/1353'de olmuştu. İbn Haldun eşinden ve çocuklarından, Endülüs yolculuğu ile ilgili bilgi verirken bahseder, daha evvel bu konuya temas etmez.
7. Uzak Mağrip'teki idarî ve siyasî görevleri (755/1354-764/1362)
Mağrip hükümdarı Sultan Ebu Hasan 752/1351'de vefat edince yerine oğlu Ebu İnan geçti. Ebu İnan hamleci, müteşebbis ve hırslı bir kişi idi. Babasının yerine ge- çer geçmez önceden babasının hâkimiyeti altında olduğu halde sonradan elinden çı- kan yerleri tekrar ele geçirmek için hazırlıklar yapmaya başladı. Merkezi Tilemsan olan orta Mağrip üzerine yürüdü. Burasını daha önce babası, Benu Abdulvâd'dan al- mış, sonradan büyük bir kısmı elden çıkmıştı. Ebu İnan 753/1352'de Tilemsan'ı is- tila ederek hükümdarını katletti, sonra da Bicaye'yi işgal etti. Buranın hükümdarı Ebu Abdullah Muhammed Hafsî'yi esir ederek Fas'a götürdü. İbn Haldun bu sırada Biskra'da idi. Sultan Ebu İnan ile görüşmek için yola çık
Sultan o sırada Tilemsan'da idi. İbn Haldun'u ivi kargıladı ikramıda bulundu ve
Sayfa 26 - Dergah yayınları 8.baskı Eylül 2012Kitabı okudu
·
56 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.