Gönderi
Andre Comte-Sponville'in erdem kavramına dair analizi, erdemin bir varlığın kendine özgü yetkinliğini ve değerini oluşturan bir güç olduğunu vurgular. Erdem, bıçağın keskinliği veya bitkinin iyileştirici özelliği gibi, bir şeyin işlevselliği ve kapasitesidir. Ancak, bu erdemin moral anlamda değer taşımadığını belirtir. Örneğin, bir bıçak, kimin elinde olursa olsun, en iyi kesen bıçak olarak değerlidir; dolayısıyla katilin elindeki bıçak, aşçının elindekinden daha az erdemli olamaz. Bu bakış açısı, erdemin moral veya etik değerlere değil, işlevselliğe dayandığını ifade eder.
Comte-Sponville, moralin ve politikanın farklı alanlar olduğunu ve birbirlerinin yerine geçemeyeceklerini savunur. O, politikanın ahlaki değerlerin yerine geçemeyeceği gibi, ahlaki değerlerin de politikayı belirleyemeyeceğini belirtir. Bu bağlamda, erdemli eylemler haz vermiyorsa, bu eylemlerin erdemli olmadığını ileri sürer. Bu, Aristoteles ve Spinoza'nın etkilerini yansıtır, çünkü ona göre insanı erdeme iten güç, istek ve hazdır.
Comte-Sponville, moralin geri dönüşü ile ilgili olarak üç açıklama sunar:
1. Yakın Dönem Açıklaması: 1968'de başlayan moralin itibar kaybı ve yeniden uyanışı, özellikle Deleuze'ün "Immoralist Spinoza" eseri ve gençlerin "iyi ve kötünün ötesinde" yaşamayı hedefledikleri dönemle ilişkilidir.
2. Tarihsel Süreç Açıklaması: 1917'de başlayan ve Sovyetler Birliği'nin çöküşüyle sonuçlanan dönem, Batı'nın kendini tanımlama şeklinin değişmesine yol açmıştır. Batı, artık meşruiyetini dış referanslardan değil, kendi değerlerinden, yani moralden aramak zorundadır.
3. Uzun Süreç Açıklaması: Rönesans ve Aydınlanma ile başlayan laikleşme süreci, Nietzsche'nin "Tanrı öldü" sözleriyle doruğa ulaşmıştır. Bu süreç, dinin bıraktığı boşluğun moral tarafından doldurulmasını gerektirmiştir.
Comte-Sponville, moral ve politika arasındaki ilişkiyi sınıflandırarak, Platon ve Lenin gibi düşünürlerin moral ve politikayı yakın ilişki içinde gördüğünü, ancak farklı önceliklere sahip olduklarını belirtir. Platon, moral olarak iyi olanın politik olarak da doğru olduğunu savunurken, Lenin, politik olarak doğru olanın moral olarak da kabul edileceğini savunur. Buna karşılık, kinikler ve Machiavelli gibi düşünürler, moral ve politika arasındaki ilişkisizliği vurgular; kinikler moral değerleri politik değerlerin üzerinde tutarken, Machiavelli politik başarıyı moral değerlerin üzerinde tutar.
Comte-Sponville'in analizleri, moral ve politikanın ayrı alanlar olduğunu ve her birinin kendi otonomisine sahip olduğunu gösterir. Bu, modern dünyada moral ve politik değerlerin nasıl dengelenmesi gerektiği konusunda önemli bir düşünce sunar....
Keyifle Okuyunuz......️
·
1 plus 1
·278 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.