"Dünya tarihi neden Osmanlı tarihi olmadan eksik kalır?" Osmanlı dönemini farklı bir açıdan ele alarak Türklerin dünya tarihinde oynadığı önemli rolü belirtmek ve bilhassa modern Avrupa'nın doğuşunu hazırladığını vurgulamak… Geri kaldığı düşünülen Osmanlı'nın ötesinde, köklü bir varlığı olan ve dünya çapında etkilerini Avrupa ve Ortadoğu'da sürdüren bir başka Osmanlı'nın bulunduğunu anlatmak… Osmanlı Devleti'nin tarihini ve idare sistemini inceleyip anlamak ve elde edilen tecrübe ve bilgileri bugünün sorunlarını çözmek için kullanmak… Ve daha fazlası… Osmanlı ve Dünya, Osmanlı Devleti'nin dünya tarihindeki yerini olduğu kadar, modern tarihin oluşumundaki rolünü de ortaya çıkarmaya yönelik ilk girişimlerden biri... (Tanıtım Bülteninden) Okumaya başladığım zaman nasıl bir kitap ile karşılaşacağım hakkında pek bir fikrim yoktu. Osmanlı'nın dünyaya katkısı başlığı adı altında 'kendi alanlarında' uzman bu kişi aceba bana ne katacaktı? Kitap bittikten sonra gerek konuyla alakalı gerek konuya paralel bir çok şey öğrendiğimi beyan etmeliyim. En önemlisi Osmanlı hakkında konuşmayı veya yazmayı kabul eden, bunu önemseyen (!) batılı uzmanların bakış açılarını görmek bana çok şey kattı. Erken dönem Batılı tarihçiler, Osmanlı'yı sadece 'batı kaynaklarından' yazdıklarını ve yanlış anlattıklarını itiraf etseler de biz onlar gibi olmayacağız. Kendi tarihimizi tabi ki önce kendi tarihçilerimizden sonra gerekirse dünya tarihçileri gözüyle tekrar okuyacağız. Bir çok yeri çizdim ve not aldım. Geliştirici olduğu kesin. Çok dikkatimi çeken bir kaç yeri paylaşmak istiyorum. Bu konferans olacağı zaman Üniversitedeki kompleksli bazı türk öğrencilerin profesör Karpat'a gerici diyerek karşı çıkması, hayrete düşüren bir durumdu. En şaşırtıcı nokta elbette ki Helenistlerin ortaya attığı "Osmanlı Bizans devletinin kopyasıdır. Onun yönetim şeklini devam ettirdiği için ve devşirme sistemiyle başa gelen(!) Hristiyan çocukları devleti güzel yönettiği için o kadar uzun yıllar yaşayabildi." gibi saçma, delilsiz teorilerin yıllar yılı batıda kabul gördüğü ve daha fecisi üniversitelerde okutuldu gerçeği!!! Bu söylemi bizzat şimdi batılı proflar inkar ediyor. Ne hazin bir cahillik! Kitapta kimi yazılar (anlatıcıya göre) sıkıcı. Kimi ise gayet akıcı. Ama hepsinden illa bir şey öğreniyorsunuz. Şayet iyi bir Osmanlı okuyucusuysanız, yazılar içindeki doğru gibi aktarılan (hala, evet) teorileri anlayabilirsiniz. Ama değilseniz, kafanız karışabilir. Ben beğendim. Tavsiye ederim. Bu konferans Amerikada yapıldığı için olabilir gene görmezden gelinen bir çok şey olmuş, bana göre. Her uzman haklı olarak sadece kendi tarafından konuya bakmış. Sonuç ben şunu çıkardım. Batı Osmanlı Tarihi konusunda çok cahil. Bunu kendileri de itiraf ediyor. Nedense Osmanlı Tarihi hep bir kenara itilmiş. Oysa Arap, Balkanlar, Asya, Afrika ve hatta Batı ve dahi Amerika tarihi Osmanlı olmadan işlenemez. Başka bir deyişle şimdi devlet olan bir çok devlet o dönemde Osmanlı'nın vilayetiydi. Şimdi güçlü olan veya takılan bir çok devlet ya o dönemde yoktu ya da Osmanlı'ya vergi ödeceyecek kadar onun emrine amadeydi. Yukarıdaki topraklarda devlet olmuş devletler, tarihlerini Osmanlıyı katmadan inceleyemezler. Batı adını verdiğimiz şu camia, Batı medeniyeti (sözüm ona öyle bir şey varsa) olma yönündeki ilerleyişini (ilerleme denirse) Osmanlı'ya ve dahi Osmanlı'nın yıkılışına borçludur. Söz uzar. Burada keselim. Kitap eksikleri olmakla birlikte güzel. Okunabilir.

Osmanlı ve DünyaKemal H. Karpat · Timaş Yayınları · 201594 okunma

·

45 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

N. E. A.