"Değerler arası çatışma ve bu çatışmanın kahramanımız Mümtaz'da vücut buluşu... Kişisel mutlulukla içtimai sorumluluğun çatışması..."
Romandan çıkabilecek ana fikrin bu cümleler etrafında şekilleneceğini düşünüyorum. Mümtaz, bir yandan tutkuyla bağlandığı Nuran'la kişisel mutluluğunu düşünürken bir yandan da bir aydın olarak II. Dünya Savaşı arefesinde ülkesi için duyduğu toplumsal sorumluluğun altında ezilmektedir.
Bu roman için Ahmet Hamdi'nin kişiliğini, edebi yönünü bilenler tereddütsüz otobiyografik diyebilirler. Üçüncü kişi ağzını tercih eden yazarın Mümtaz ile kişilikleri neredeyse aynıdır.
Zamanı II. Dünya Savaşı’nın başlama arefesi olan roman "İhsan-Nuran-Suat-Mümtaz" başlıklarıyla dört bölümden oluşuyor.
Fakat bölümlerde kişiler değil, kahramanın hayatında oynadıkları roller anlatılıyor.
Kitabı bitirdiğimde "Bir şair roman yazarsa böyle olur." dedim. Bunu hem olumlu hem de olumsuz manada söyledim. Olumsuz tarafı eserin birçok yerinde fazlaca şairane hatta abartılı denilebilecek bir anlatım var. Baş döndürücü uzun cümleler ki sonuna geldiğinizde başı neydi dedirtecek kadar uzun. Hele bir de cümleye iki kısa çizgi arasına alınmış ara söz ya da cümleler girince başınızın dönmesi gerçekten kaçınılmaz oluyor. Yazarın, Mümtaz'ın sevgilisi Nuran’la kayıkla dolaştıkları bir geceyi anlatışı var ki okuru gerçekten zorluyor.
Olumlu tarafına gelince: İstanbul'un tarihi güzelliklerini, roman boyunca bir motif gibi kullanılan Türk musikisi eserlerinin fikirlerle kucaklaşmasını ancak bir şair ruhuyla anlatılabilirdi dedirtiyor.
Doğu-Batı sorununu da derinlemesine işleyen yazar "Hayatın anlamı ve amacı nedir? Sanat ve aşk hayatımızın neresinde olmalıdır?" sorularının cevaplarını da kahramanımızın iç alemini okutarak anlatmaya çalışıyor.
Bu eserde Ahmet Hamdi'nin sanata, tarihe, toplumsal meselelere dair engin birikimi gözden kaçmıyor.
Keyifli okumalar...
