Bilimin popülerliğinin artmasıyla birlikte giderek yaygınlaşan evrimsel psikoloji; insan davranışları, kültürü ve ahlakını evrimsel mekanizmalar üzerinden inceleyen bir bilim dalıdır. Ancak bu bilim dalı henüz yeterince sağlam bir metodoloji ya da epistemoloji üzerine oturtulmamıştır. Bazı evrim psikologları (bkz: Robert Winston) kitaplarına başlarken insan davranışlarının çok kompleks olduğunu, tek bir parametreye indirgenmeyeceğini ifade etse de, maalesef bu duyarlılık camianın tamamında yoktur. Sonuç olarak insan dili ve kültürü aracılığıyla yorumlanan doğa, bu tarz yazarlar tarafından "insan doğası" adı altında yeniden insana uygulanmaktadır. Yaşamın ve kültürün bin bir çeşitliliği ile sürekli hemhal olan antropolog Susan McKinnon'ın eleştirisi işte tam bu noktadan başlar. Evrimsel psikolojinin bahsettiği evrensel insan doğası ve davranışları diye bir kalıp yoktur. İnsanın doğal ya da seksüel seçiliminde geliştirdiği yöntemler birbirinden oldukça farklıdır. Kendi toplumlarının (Avro-Amerikan) değer yargılarını, kendi toplumlarından seçtikleri denekler üzerinden ispatlayarak doğaya uyarlamaya çalışan evrimsel psikologlar insan çeşitliliğini bilinçli olarak görmezden gelmekte ve mevcut düzeni (ataerki, kapitalizm vs.) rasyonelleştirmektedir. Uzun süre evrimsel psikoloji ile ilgilenen birisi olarak kitaba karşı oldukça ön yargılıydım ancak iyi ki de okumuşum. Oldukça güzel bir bakış açısıyla çok da sağlam bir temelden veriyor eleştirisini yazar. Kitabın bana göre temel kusuru ise bazı yazarların marjinal söylemlerinin de evrimsel psikolojiye mal edilmesi. Evrimsel psikolojiden komple vazgeçmeyi mantıklı bulmuyorum ancak yazarın eleştirileri kesinlikle göz önünde bulundurularak daha bilimsel bir zemin oturtulmalı.

Neo-Liberal GenetikSusan McKinnon · Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi · 201038 okunma

·

106 görüntüleme

Oğuz Aktürk

@distopikokur ·

6yıl

Hocam yazılarınızı okurken oldukça keyif alıyorum ve bu da sadece keyifle sınırlı kalmıyor, çok şey öğreniyorum da. Keşke kısa değil de birazcık daha uzun yazsanız da sizden daha çok faydalanabilsek. Pek çok arkadaşın sizin yazılarınızı okuması gerektiğini düşünüyorum. Elinize sağlık, keyifli okumalar dilerim...

Hasan Suphi

@homomysticus ·

6yıl

Teşekkür ederim güzel yorumlarınız için. Aslında ben de uzun uzun ve daha çok yazmak istiyorum ancak çok kısıtlı zamana sahibim, o yüzden istediğim gibi eğilemiyorum. Mesela birazdan okula geçmem gerekiyor. Yaz tatili gelince daha uzun yazarım :) Ben de tam size bir şey danışacaktım, hoş bir tesadüf oldu. Bir gönderide üyeleri nasıl etiketliyoruz? Mesela bakın ben beceriksizce https://1000kitap.com/taylan_bayram yazıp bıraktım :)

2 sonraki yanıtı göster

Bu yorum görüntülenemiyor

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hasan Suphi