Inceleme kelimesinin ağırlığıyla ve Tanpınar'a hadsizlik yapmama umuduyla nacizane kitap hakkındaki fikirlerimden bahsedeyim.
Öncelikle tavsiye olmaması elde değildir.
Son bölümlerine -yaklaşık 100 sayfaya- kadar enstitüden çok bahsetmeyen Hayri Irdal(ana karakter); kendi hayatını, çocukluğunu, başından geçen olayları, ruh hallerini anlatarak kişilik özellikleri ve hayata bakışı hakkında fikir sahibi olmamızı sağlıyor. Bu esnada Enstitü hakkında çok fazla açıklamaya girmiyor. Diğer önemli kahramanımız olan Halit Ayarcı ile tanışması ardından olaylar ilginç bir hal almaya başlıyor.
Taban tabana zıt hayat görüşleri olan bu iki insanın diyaloglari, fikirleri ve eylemleri bizi düşündürücü konuma getiriyor.
Kitap ana konusu olarak "Doğu ve Batı arasında bocalayan; yenilik kavramını yanlış algılayan toplumun ironisi" olarak addedilebilir. Fakat sadece bu konuyla da kalmıyor, birçok tahlil ve çıkarımda bulunmak da kuvvetle muhtemeldir.
