"Bir varmış bir yokmuş. Memleketin birinde bir Hacı Aga varmış. Hiçbir yerde eşi benzeri yokmuş bu Hacı Aga'nın. Onun gibisi yeryüzüne gelmemiş, kimse öylesiyle karşılaşmamış..." Diye başlamayı öyle çok isterdim ki. Eminim siz de sonra "yok yahu böylesi de var mıymış, hayatta inanmayız" derdiniz bana. Ama ne yazık ki böyle masallara hepimizin karnı tok dostlarım.
Her yerde Hacı Agalar. Her yerdeler... Okulda, işte, sokakta, çarşıda, pazarda, köyde, şehirde, ülkede hatta dünyadalar onlar. Aynı havayı soluyup aynı yerlere bakıyoruz. Biz gibiler, yaşıyorlar. Ama bizden değiller. Onlar da seviyor biz gibi. Kuşu, böceği, çiçeği, bir insanı değil ama. Parayı... Mevkiyi, sorgusuz saygıyı, kıyağı, cahili seviyor. İtaat eden, kafa sallayanı, bir fikri olmayanı, her söyleyenin arkasından gideni seviyor Hacı Agalar!
Açıyorum kitabın ilk sayfasını, karşımda birini bağırarak yanına çağıran başka biri. Sonra ilerliyorum, her sayfada "vay be bunu da mı yazdın Sadık Hidayet" diyorum. "Üstelik 1945 yılında yazdın vay" diyorum. Devam ediyorum, "e bu bizim bildiğimiz dünya hiçbir şey değişmemiş hatta daha da kötüleşmiş o zamandan bu zamana" yakınmaları başlıyor bende. Hacı Aga konuşuyor, bakın neler söylüyor:
-"Önemli olan, becerikli bir hırsız olduğunu, elindekini kolay kolay kaptırmayacağını, onlardan biri olduğunu ve uyum sağlayacağını göstermektir. Güvenlerini kazanmalısın ki seni kendilerinden bilsinler."
-"Dünyada paran varsa, onurun, itibarın, namusun, her şeyin var demektir. Herkesin gözdesi olursun."
-"Para ayıpları örter. Para çalıntı ise helale çevirebilirsin; ananın ak sütü gibi helal olur."
-"Öbür dünya için de namazı, orucu, haccı satın almak mümkündür. Hem bu dünyada hem öteki dünyada işin iş olur."
-"İlim ve okumak niye hayatta işe yaramaz biliyor musun? Okursan, yine para babalarına uşak olursun da ondan."
Bu okuduklarınız kitabın sadece birkaç sayfasından alıntılar. Düşünün daha neler neler yazmıştır Sadık Hidayet. Ne yazık ki hepsi gerçek, hatta daha fazlası var. Olmasınlar, bu yazılanlar sadece kitaplarda kalsın isterdik ama Hacı Agalar çevremizde. Böyle yaşamaya alıştırıldık, çoğumuzun sesi çıkmasa da okuyan ve her şeyin farkında olan insanlar da var bu dünyada...
Kitap şiddetle tavsiyedir, gerçekleri bir kişi üzerinden anlatan Sadık Hidayet iyi ki var olmuş. Yasaklansa da kitapları, doğruları yazmış. Etkinlik sayesinde O'nu okumuş olmak büyük mutluluk...
