Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

161 syf.
10/10 puan verdi
·
Beğendi
·
7 günde okudu
İncelemeye, Herman Melville hakkında önsöz de yer alan bir kaç bilgiyle başlamalıyım. Herman Melville 32 yaşında tanınmış bir yazardır, New York’ta sıkıntılar içinde geçen çocukluk yıllarından sonra okulu yarıda bırakmış ve çeşitli işlerde para kazanmak zorunda kalmış.1838’de 19 yaşında deniz hayatına atılan Melville 4 yıl balina gemilerinde çalışmış, Güney Pasifik’e yapılan bir balinacılık seferi sırasında Marquesas Adaları’nda gemiden ayrılıp uzun süre yamyam yerliler arasında tutsak olarak yaşamak zorunda kalmıştır. Güney Pasifik’ten dönüşünde A.B.D. donanmasında görev almış ve bu dönüş yolculuğu sırasında Jack Chase’i tanımıştır. Jack Chase, Melville'in yaşamı boyunca yürekten sevdiği tek kişi olduğu söyleniyor ve Bill Budd Jack Chase'ye ithafen yazılmış ve Melville'in ölümünden 31 yıl sonra yayınlanmıştır. Billy Budd, okuma yazması olmayan, güzel yüzlü, atletik yapılı, sevecen, masum, becerikli, etrafındaki herkes tarafında büyük içtenlikle sevilen doğallık timsali genç bir adam. İnsanlığın el değmemiş, hırslarıyla, kıskançlıklarıyla, egolarıyla kirletilmemiş en ilkel hali... Etrafımızda az da olsa Billy Budd gibi insanlar vardır mutlaka. Samimiyetleri, doğallıkları, etraflarını çepeçevre saran o kutsal auralarıyla müthiş bir hayranlık uyandırırlar. Değişik bir karşı konulmazlıkları vardır ve onlara baktıkça kendimizden nefret ederiz. İçten içe de onlara haset etmeye başlar ve neden bizlerde onlar gibi değiliz diye sorarız kendimize. Kabullenemediğimiz bir şeyler vardır ama onların doğallığı, saflığı ya da samimiyeti değildir. Kabullenemediğimiz şey, onlar gibi olamayacak olmamız. Sanki, doğuştan gelen bir gen gibi kodlanmıştır bu mükemmellik o insanlara ve biz ne yaparsak yapalım, yaptığımız her şey onların saçtığı enerji karşısında suni kalacaktır. İşte Billy Budd, etrafına sinerji yağmurları yağdıran, insanlığın en temiz hali iken ona alçakça iftira atılır. İftirayı atan kişi ise insanlığın en kirlenmiş halidir. Kıskançlığı, bastırmaya çalıştığı öfkesi onu öyle bir kör eder ki, suç ile adı yan yana bile gelmeyecek kişiye iftira atma gafletinde bulunur. Aslında, onun duyduğu öfke ve kıskançlık Billy gibi bir insan olamayacağını anlamış olmasındandır. Bu yüzden en büyük öfkeyi kendine duyuyor ve ona iftira atarak ondan kurtulacağını düşünüyor. Bu iki zıt karakter doğallık ve uygarlığın çatışması olarak yansıtılmış kitapta. Hatta Billy barbar, ona iftira atan Claggart ise uygar olarak sembolize edilmiştir. Barbarlık burada vahşilik olarak düşünülmemeli. İnsanın en katıksız hali olarak görülmesinden dolayıdır bu benzetme. Uygarlıktan kasıt ise kişinin kendi eli ile kendi doğallığını bozup, hırsları ve egolarıyla kendi öz benliklerini kaybetmeleri ve kurdukları yapay düzende yaşama şeklidir. Bir bakıma birey-toplum çatışması hatta toplum ve düzen çatışması da anlatılmaya çalışılmış. Toplum-düzen ilişkisi gemi yönetiminin içinde bulunduğu hassas dönemden dolayı, düzeni koruma amacıyla doğru olanın değil de yapılması gerekenin yapılması üzerinden anlatılıyor. Bu konuda vereceğim her detay spoiler niteliği taşıyacağından daha fazla bir şey söylemesem daha iyi olur. Görünürde bu çatışmalar yansıtılmaya çalışılmışsa da doğuştan iyi insan veya doğuştan kötü insan olma durumları da sorgulanmıştır. Kitabı kesinlikle tavsiye ediyorum. Aslında, Herman Melville okumayı tavsiye etsem daha doğru olur. Çok değişik bir büyüsü var Melville'in. Daha önce okuduğum Katip Bertleby kitabında da kapılmıştım bu büyüye. Bu kitabını da baştan sona o kadar güzel anlatıyor ki, karakterlerden çok anlatıcıya yani yazara bağlanıyorsunuz... Billy Budd, çok yalın bir kitap olmamasına rağmen Melville tıpkı Dante'ye İlahi yolculuğunda rehberlik eden Vergilius gibi okurun elinden tutup baştan sona rehberlik ediyor ve neyi ne için yazdığını anlatıyor. Bunlara ek olarak kitapta bolca gönderme olduğunu da söylemeliyim. Olaylar ve diyaloglar çoğu kez bu göndermeler üzerinden anlatılıyor bu yönüyle de beyin yakan bir tarafı var bu yüzden dipnotlarla göndermelerin açıklandığı çevirilerden okursanız sizin faydanıza olur. Ben YKY'den okudum ve bütün göndermeler, dipnotlar şeklinde çok net biçim de açıklanmıştı. İncelemeyi bitirirken kitabı ve bu babacan yazarı okumanızı şiddetle tavsiye ettiğimi yinelemek istiyorum. Okurken, sanatı karşısında heyecanlandığım nadir yazarlardan biri olmuştur kendisi. Psikolojik buhranlarını kitaplara yansıtan yazarları bir süreliğine kenara bırakıp, bu yazarı tanıyınız lütfen. Herkese keyifli okumalar.
Billy Budd
Billy BuddHerman Melville · Yapı Kredi Yayınları · 2018328 okunma
··
479 görüntüleme
Necip G. okurunun profil resmi
Bu Yapı Kredi’nin klasikleri gerçekten çok özel bir seri bence. Belki de biraz pahalı kitaplar olduğu için çok fazla yayılmıyor piyasada ama arkasındaki ekibin ince eleyip sık dokuduğu bir gerçek... Etrafınızda belki tek tük de olsa Billy Budd’lar vardır demişsiniz ya Rahime Hanım; inanın benim kalmadı onlardan:) Varsa da belli etmiyorlar kendilerini. Hatta dış dünyada kendimin de çok Billy Budd olduğumu düşünmüyorum. Yani özeleştirimi de yapayım bu vesileyle:) Çünkü sistem Billy Budd’lardan nefret ediyor ve tüm çabanıza karşı izin vermiyor size... Umarım bu kitabı bir şekilde ben de okuyabilirim. Okuma listeleri o kadar kabarık ki, artık hiçbir kitap için kesin birşey diyemiyor insan... Bu güzel ve tanıtıcı incelemeniz için teşekkür ederim. Emeklerinize sağlık... Selam ve sevgiler...
Rahime okurunun profil resmi
Kitabı okuyunca, sistemin Billy Budd'ı nasıl yok ettiğini göreceksiniz Necip Bey. Biz dahil etrafımızda Billy Budd olmamasının nedeni düzenin kuralları. Bunu Billy'nin yargılanması kısmında çok net görüyoruz. Kitapta yargılama bölümünde, Kaptan Vere bir konuşma yapıyor. Eğer okursanız o kısma özellikle dikkat etmenizi rica ediyorum. Bu konuşmanın geçtiği kısmı okurken gerçekten heyecanlandım. Öyle ki kaptan bir nevi mahkeme üyelerini manipüle ediyor ama kaptana kızamıyorsunuz. Kalp ile akıl arasında kalınan ikilemi öyle bir yansıtmış ki yazar karar ne olursa olsun Kaptan Vere hep haklı diyorsunuz. Bu da şikayet ettiğimiz sistemin, aynı zamanda da bir gereklilik olduğunu düşünmemize sebep oluyor. Bu bölümü okuduktan sonra bu yazarı ve kitabı başkalarının da okuması lazım dedim ve geçen gün bir serzenişte bulundum. Görmüşsünüzdür... En yapmayacağım şeyi yaptım. Bunu Herman Melville için yaptım. Yanlış anlaşılmayı göze alarak yaptım ki nitekim yanlışta anlaşıldım ama önemli değil. Hani demem o ki boşuna yapmadım o serzenişi... Melville için değerdi. Eğer Küçük Prensi sevmişseniz, Billy Budd'ı da kesin seversiniz. Değerli yorumlarınız için teşekkür ederim.
3 sonraki yanıtı göster
K. okurunun profil resmi
Billy Budd elimde ama çevirisinden emin değilim, öne çekesim geldi. Moby Dick'im YKY ama. :) Ona da başlamak bir türlü nasip olmadı. Post Öykü'den bir satır, en sevdiğim şairin bir mısrasına öykünerek: (:>) "Hayat kısa, satırlar uzun." Yani okunacak ne çok şey var!
Rahime okurunun profil resmi
Açıkçası çeviriler konusunda kıyas yapacak bilgim yok ama YKY'den memnun kaldım. Özellikle dipnotlarıyla ve kitaba ışık tutan önsözüyle benden tam not aldı. Moby Dick'i de okumayı düşünüyorum temin eder etmez onu da okuyacağım, dediğiniz gibi hayat kısa, satırlar uzun. Bir an evvel Melville külliyatını bitirmeliyim. :)
2 sonraki yanıtı göster
Nesrin A. okurunun profil resmi
Sizinle yaklaşık zamanlarda Katip Bartebly okumuştuk, ben de Moby Dick bekletiyordum elimde okumak için ama siz okuyacaksanız yorumlayın ona göre karar vereyim bu kitap çok güzelmiş:) Ne zamandır yoktunuz sanki değil mi? Arada bakıyordum profilinize ama yine kaçırmışım incelemeyi.
Rahime okurunun profil resmi
Buralardayım Nesrin Hanı. Sadece biraz yoğunum okuduğum her kitaba inceleme yazamıyorum. Ama Billy Budd'ı okuyunca inceleme yazmalıyım dedim. Sadece inceleme yazmakla kalmadım sitedeki arkadaşlarla da Herman Melville için göğüs göğüse çarpıştım. Siz de Melville okumuş biri olarak ufak bir omuz çıksaydınız bana çok iyi olurdu ama o ara sitede yoktunuz sanırım. :) Moby Dick'i okumayı düşünüyorum fakat şu an elimde yok. Bir de yoğun olduğum için ileriye erteledim. Eminim onu da çok seveceğim. Hatta okumadan on puan bile veresim var. :) Yorumunuz için teşekkür ederim Nesrin Hanım sağolunuz.
2 sonraki yanıtı göster
Esther. Sema okurunun profil resmi
Çevremde hiç Billy Budd yok çok üzücü gerçekten çevrem tiksinç hele bugün ahh ahh neyse kendimden bahsetmeye gerek yok.:) Ha bir dk o iftirayı atan var ya ha işte etrafım onlarla çevrili ve sanılan gibi kadınlar değil babam yaşındaki adamlar gerçekten:(( elinize sağlık çok faydalı bir incelemeydi. Kitabın ismini birçok yerde kendi adıma görmüş listeme almıştım. İncelemeniz ile de fikir sahibi oldum. Teşekkürler:)
Rahime okurunun profil resmi
Ben teşekkür ederim Sema Hanım. Keyifli okumalar.
Eylül Türk okurunun profil resmi
Yazarın hayat hikayesi çok ilginç, ardına düşülesi :) Sevgili Rahime, bu yoğun günün ardından tahliliniz çok dinlendiriciydi, bunun için ayrıca teşekkür borçluyum :) Her ne kadar Billy Budd'un hikâyesi, sıksa da canımızı. Bazı insanların mutlu olabilmek için tek şansı; " Allahım haset duygusunu benden al." cümlesidir. Yüreğiniz varolsun.Bizlere de okumak nasip olur inşallah :)
Rahime okurunun profil resmi
Ben teşekkür ederim Eylül Hanım. Zaten insanların çoğu mutsuzluğu hasetten kaynaklanmıyor mu? Bu duygu insanın kalbini karartmaktan başka bir işe yaramıyor. Umarım kitabı okur ve seversiniz. Tekrar teşekkürler
Melek yeter okurunun profil resmi
Daha önce karşılaşmadığım bir yazar, incelemeniz de ilgimi çekmeye yetti; doğuştan iyi insan doğuştan kötü insan sorusu kafamı kurcalar, uygar barbar arasindaki ilişki de düşündürücü, barbar ın kitapta nasil işlendiğini bilmiyorum ama sanki saf (temiz , ilkelligi bozulmamis) anlami veren bir yorumla anlatmışsın, bu ilgimi çekti, konu olarak beğendim hocam eline sağlık , incelemeni görmemistim , yeni iletinde rast geldim ve tahmin ediyroum ki böyle bircok arkadas vardir, hani biraz bizi de düşünüp uygun bir dille rica etseydin de incelemeye dönerdik, sitemini anliyorum fakat dediğim gibi gormemis olmak var bunun dışındakiler zaten okumadiusa birsey demek de doğru olmaz. Tekrar tesekkkur ederim , iyi okumalar dilerim
Rahime okurunun profil resmi
İletide ki sistemim okumayanlardan ziyade, tanınmaya ihtiyacı olan bir kitaba yapılan incelemenin paylaşılmamasınaydı. Eğer, bir kaç arkadaş destek verip kitabın tanınması açısından paylaşıp ya da yorum yapsaydı eminim siz de görmüş olacaktınız ve ben de o iletiyi yazmayacaktım. Teşekkürler okuduğunuz için.
Zeyneb Öztürk okurunun profil resmi
Ilk defa duydum yazarı da, kitabı da. Tsk ederiz Rahime Hanım bu ayrıntıli inceleme için, vaktinize bereket :) Yamyam yerliler arasında tutsak kalan bir yazar, merak ettim :))
Rahime okurunun profil resmi
Okuduğunuz için ben teşekkür ederim Sueda Hanım. Melville, denizcilik ve yamyamlar tarafından esir edildiği dönemlerdeki yaşadıklarını, tecrübelerini kitaplarına yansıttığı söyleniyor. Nitekim Billy Budd gemide yaşanan olayları anlatıyor ve betimlemelerinin gerçekçeliğinden, tecrübelerinden faydalandığı anlaşılıyor. Ben çok sevdim bu yazarı. Umarım sizde okur, severseniz. :)
Bu yorum görüntülenemiyor
Letafet Hanım okurunun profil resmi
PDF bulursam okurum inşallah..
Osman Y. okurunun profil resmi
Her şeyin bir vakti varmış demek ki yeni okudum incelemeyi :) Ayrıca bazen ters etki yapar fazla üzerine düşmek, hayatın anlamı sayılmaz ille de dikkati çekmek anladın sen onu :) İşte şimdi beğendi yorumladı paylaştı hadi hayırlısı :)
Rahime okurunun profil resmi
Lütfetmişsin Sevgili Osman. Ama keşke bunu birilerinin lokomotif olmasını beklemeden kendi itkinle yapmış olsaydın. Belki o zaman daha kıymetli olurdu, belki de daha samimi... kim bilir daha güzel olurdu belki...
6 sonraki yanıtı göster
12 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.