Urartuca
Urartular’ı Hurriler’in devamından çok hayatta kalan komşusu,
akrabası olarak görmek gerek. Ermeniler ataları olarak kabul
ediyorlar. Aynı iştahla olmasa da kimi Kürtler de ataları olarak
Urartuları görüyorlar. Dilleri kesinlikle Hint-Avrupa dil
ailesine mensup değildir (Ermenice ve Kürtçe Hint-
Avrupalı’dır). İzole bir dil olarak kabul edilir fakat Kuzey
Kafkas dilleri -bilhassa Çeçence- ile yakınlık gösterir. Yeni Asur
çivi yazısıyla yazılmış 180 kadar yazıt bırakmışlar geride.
Friedrich Eduard Schulz’un tanıttığı çift dilli Keleşin steli çözüldü
fakat dili tamamen anlamaya yetmiyor. Bir başka çift dilli stel
Topzava halen tam olarak çözülemedi. Margaret R.Payne -
Urartu Çivi Yazılı Belgeler Kataloğu’nu tavsiye ederim.