Görkem Öz.: "özgür irade": özgür irade Özgür derken kendi istekleri doğrultusunda davranma yetisini kastediyorsak, evet biz insanlar özgür irade sahibiyiz; tıpkı şempanzeler köpekler ve papağanlar gibi. Polly kraker istediğinde kraker yiyor. Ancak sorulması gereken hayatı soru papağanlar ya da insanların kendi arzularına göre hareket edip etmediği değil daha en başında bu arzuları seçebiliyorlarmı olmalıdır. Polly salatalık yerine neden kraker istedi? Neden yaptıklarını göz yummak yerine gürültücü komşumu öldürüyorum? Neden siyah bir araba seçmek yerine kırmızısını almaya daha hevesliyim? Neden sosyal demokratlara değil de muhafazakar bir partiye oy veriyorum? Evet kendi istediğini yapıyorum ama bu isteklerin hiçbirini seçmiyorum. İçimde belli bir isteğin büyüdüğünü hissediyorum çünkü beyimdeki biyokimyasal süreçler bu duyguyu yaratıyor bu süreçlerde deterministik ya da rastlantısal olabilir ama özgür değildir.

Özgür derken kendi istekleri doğrultusunda davranma yetisini kastediyorsak, evet biz insanlar özgür irade sahibiyiz; tıpkı şempanzeler köpekler ve papağanlar gibi. Polly kraker istediğinde kraker yiyor. Ancak sorulması gereken hayatı soru papağanlar ya da insanların kendi arzularına göre hareket edip etmediği değil daha en başında bu arzuları seçebiliyorlarmı olmalıdır. Polly salatalık yerine neden kraker istedi? Neden yaptıklarını göz yummak yerine gürültücü komşumu öldürüyorum? Neden siyah bir araba seçmek yerine kırmızısını almaya daha hevesliyim? Neden sosyal demokratlara değil de muhafazakar bir partiye oy veriyorum? Evet kendi istediğini yapıyorum ama bu isteklerin hiçbirini seçmiyorum. İçimde belli bir isteğin büyüdüğünü hissediyorum çünkü beyimdeki biyokimyasal süreçler bu duyguyu yaratıyor bu süreçlerde deterministik ya da rastlantısal olabilir ama özgür değildir.

Sayfa 295Kitabı okudu

Homo Deus: Yarının Kısa Bir Tarihi Yuval Noah Harari

1 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Görkem Öz.