19. asrın son çeyreğinde bu memleketin mektepleri ıslah ediliyordu. İnsanları daha fazla okuyordu ve bu memleketin insanları sadece bir imparatorluğun değil, İslâm âleminin, Şark dünyasının sahibi olma şuuruna ermişlerdi. II. Abdülhamid devrinde Türkçe eğitim veren oluşumların, büyük vilayet merkezlerindeki sultanilerin ve Konya, Beyrut, Selanik’teki Hukuk ve Şam’daki Tıb Mektebi gibi kurumların gerçekleştirilmesinin önemli bir atılım olduğunu unutmayalım