30 Ağustos Zafer Bayramı Kutlu Olsun
25 Ağustos 1922 – Cuma: İsmet Paşa saat 12.00’de ordulara ve Kocaeli Grubu’na genel taarruzun emrini yollar.
26 Ağustos 1922 – Saat 03.30: Başkomutan, Fevzi Paşa, İsmet Paşa ve karargâhlarının savaş kademeleri atlara binerler ve ağır ağır Kocatepe’ye çıkarlar.
26 Ağustos 1922 – Saat 05.30: Batarya komutanları ateş emrini verir. 20 dakika süren bu cehennem ateşi yerini 10 dakika sürecek imha ateşine bırakır.
26 Ağustos 1922 – Saat 09.00’da 23. Tümen Belentepe’yi ele geçirir.
Asıl taarruz yerinin Afyon güneyi olduğu belli olmuştur. Yunan cephesinden ‘dalga dalga ölüme yürüyen Türkler karşısında askerlerin zorlukla tutunduğu’ haberleri bildirilmeye başlanmıştır.
26 Ağustos 1922 – Saat 14.00: Birinci ve İkinci Yunan Kolordularının İzmir ile ulaşım ve haberleşmesi kesilir.
Öğle üzeri destek Yunan kuvvetlerinin de savaşa dâhil olmasıyla, savaş dengelenmiştir. Ancak Türk Süvari Kolordusu, düşmanın cephe gerisine sarkmayı başarır. Öğleden sonra Kocatepe’de hava gerginleşmiş, hız kesilmiş, cephe hala yarılamamıştır. Yunanlılar bazı yerleri geri almaya başlamışlardır. Albay İzzettin Bey, 15. Tümen Komutanı Yarbay Naci Bey’den Tınaztepe’de kaybettikleri yerleri bu gece geri almasını ister.
Paşalar gece çadırlı ordugâha dönerler. Mustafa Kemal Paşa, Mahmut Bey ve yaverlerine, “Yunanlılar iyi dövüşüyorlar, iyi dövüştükleri için de mahvolacaklar. Çünkü savaşmakla hata ettiler, Bugün Dumlupınar’a çekilseler belki kurtulurlardı. Yarmak için gerekli bütün kritik yerler elimizde. Yarın bu iş biter.” der. Bu sıralarda 15. Tümen Tınaztepe’de kaybettiği yerleri geri almıştır.
27 Ağustos 1922 – Albay İzzettin Bey iki tümen komutanıyla buluşur ve bugün cephenin ne pahasına olursa olsun yarılacağını bildirir.
27 Ağustos 1922 – Saat 04.00: 8. Tümen süngü hücumu ile ilk Yunan mevzilerine girer. 04.30’da Kurtkaya direnek merkezini ele geçirir.
27 Ağustos 1922 – Saat 06.00: Erkmen Tepesi düşürülür. Birinci Kolordu tümenleri cepheyi yarmak için birbirleriyle yarışır vaziyettedirler.
Albay Reşat Bey, Çiğiltepe’yi Başkomutan’a söz verdiği sürede alamadığı için intihar eder.
27 Ağustos 1922 – Saat 13.00: 15. Tümen Sincanlı Ovası’na varır, cephe yarılmıştır.
27 Ağustos 1922 – Saat 14.00: 23. Tümen Komutanı, Kolordu’ya şu raporu gönderir: “Sinirköy’deyim. Gazi Başkomutanımızı cephede görmediğinden bahseden Hacianesti’nin Sincanlı Ovası’nı dolduran perişan birliklerinin kaçışını seyrediyorum.”
Yunan cephesinin sağ kesimi boş kalmıştır, tümenlerin geri çekilmesi için 2. Ordu’nun sol yanının ilerlemesi gerekiyordur. Ancak 2. Ordu Komutanı Yakup Şevki Paşa, cephenin bu kadar kolay yarıldığına inanmadığı için durumu kabullenemiyordur. Yakup Şevki Paşa’nın cevabı İsmet Paşa’yı kızdırır. Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa, “Kolay var, hareket emrini doğrudan birlik komutanlarına ver, Yakup Şevki Paşa ordusunun peşine takılsın.” der.
27 Ağustos 1922 – Saat 17.30: 8. Tümen’den bir alay Afyon’a girer.
27 Ağustos 1922 – Akşam: Başkomutan, Genelkurmay Başkanı, Cephe Komutanı, 1. Ordu Komutanı ve karargâhları, Afyon’a gelirler.
28 Ağustos 1922 – Sabah: 23. Tümen, 4. Yunan Tümeni’ni baskına uğratır. General Dimaras ertesi gün yanında kalan 500 kadar askerle General Trikupis’e sığınır.
29 Ağustos 1922 – Sabah: Albay İzzettin Bey’in kolordusunun bütün tümenleri, Frangos kuvvetlerini yakalamak için harekete hazırlanırlar.
23. Tümen, Frangos kuvvetleri ile Trikupis birliklerinin arasına girerek birleşmelerini engeller.
Güneyden Dördüncü Kolordu, kuzeyden Süvari Kolordusu, doğudan 2. Ordu birlikleri Trikupis ve Digenis kuvvetlerini kuşatmaya başlarlar.
23. Tümen’in Trikupis kuvvetlerinin yolunun kestiği haberi karargâha gece yarısından sonra gelir. Mustafa Kemal Paşa, Yunanlıların çember içine alındığının anlaşılması üzerine, hızı ve kararlılığı sağlamak için 1. Ordu karargâhına gitmeye karar verir, Fevzi Paşa’dan da Süvari Kolordusu ve 2. Ordu’ya gitmesini ve gerekli emirleri vermesini rica eder. İsmet Paşa, Afyon’da kalıp genel durumu yönetecektir.
Mustafa Kemal Paşa, 1. Ordu ve Dördüncü Kolordu Komutanları ile beraber, 11.Tümen savaş idare yeri olan Karatepe’ye hareket eder.
30 Ağustos 1922 – Saat 13.30: Türkler, Yunanlıların çevresini tamamen kuşatırlar. Saat 16.00’da Türk topçularının faaliyetleri doruğa çıkar. Saat 18.30’da bütün Yunan topçuları susturulmuştur.
Güneş Murat Dağı’nın ardında kaybolurken Mustafa Kemal Paşa, siperin içinde ayağa kalkarak bağırır: “Hacianesti! Nerdesin? Gel de ordularını kurtar!”
Emperyalistlerin donattığı, emperyalizmin yönlendirdiği Yunan ordusu ezilmiştir.
Falih Rıfkı Atay, 30 Ağustos zaferi için şöyle yazar: “Nemiz varsa, eğer bağımsız bir devlet kurmuşsak, hür vatandaşlar olmuşsak, şerefli insanlar gibi dolaşıyorsak, yurdumuzu Batının pençesinden, vicdanımızı ve düşüncemizi Doğunun pençesinden kurtarmışsak, şu denizlere bizim diye bakıyor, bu topraklarda ana bağrının sıcaklığını duyuyorsak, belki nefes alıyorsak, hepsini, her şeyi 30 Ağustos zaferine borçluyuz.”
··
25 görüntüleme
Bu yorum görüntülenemiyor
Ruhları şad olsun.
Bu yazdıklarımı da Falih Rıfkı'dan "arakladığımı" düşünen olursa diye yazıyorum: Kaynak doğrudan Turgut Özakman, cümleler tamamen ona ait hatta Falih Rıfkı hakkındaki alıntısı da doğrudan kitaptan, yazmamdaki amaç bilgi vermek değil olayı özetlemek. Bilgi verecek olsam inceleme yazıp, yüz kere paylaşırdım, yancılarıma oralet karşılığı paylaşmaları için mesaj atardım.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.