(2) Gogolun Paltosu: "Ahlak": Ahlak Üstelik, ötekinin niyetlerini, eksikliklerini veya hak ettiklerini kim bilebilir? Ahlaken kimse, eğer varsa Tanrı'dan ya da kendisinden başkası tarafından yargılanamaz ve bu da yeterli bir varoluştur. Bencil miydin? Alçak miydin? Başkasının zayıflığından, sıkıntısından, saflığından yararlandın mı? Yalan söyledin mi, çaldın mı, tecavüz ettin mi? Bunu sen biliyorsun ve kendi içinde kendin hakkında sahip olduğun bu bilgi, ki bunu bilinç olarak adlandırırız, var olan tek yargıçtır, en azından ahlaki olarak önem taşıyan tek yargıç. Bir dava mı? Bir para cezası mı? Bir hapis cezası mı? Bu yalnızca insanların adaletidir: Yalnızca hukuk ve polistir. Serbest olan kaç serseri var? Kaç cesur insan hapiste? Toplumla uyum içinde olabilirsin ve bu da hiç şüphesiz gereklidir. Fakat bu senin kendinle, kendi bilincinle uyumlu olmanı engellemez ve işte tek gerçek kural budur.

Üstelik, ötekinin niyetlerini, eksikliklerini veya hak ettiklerini kim bilebilir? Ahlaken kimse, eğer varsa Tanrı'dan ya da kendisinden başkası tarafından yargılanamaz ve bu da yeterli bir varoluştur. Bencil miydin? Alçak miydin? Başkasının zayıflığından, sıkıntısından, saflığından yararlandın mı? Yalan söyledin mi, çaldın mı, tecavüz ettin mi? Bunu sen biliyorsun ve kendi içinde kendin hakkında sahip olduğun bu bilgi, ki bunu bilinç olarak adlandırırız, var olan tek yargıçtır, en azından ahlaki olarak önem taşıyan tek yargıç. Bir dava mı? Bir para cezası mı? Bir hapis cezası mı? Bu yalnızca insanların adaletidir: Yalnızca hukuk ve polistir. Serbest olan kaç serseri var? Kaç cesur insan hapiste? Toplumla uyum içinde olabilirsin ve bu da hiç şüphesiz gereklidir. Fakat bu senin kendinle, kendi bilincinle uyumlu olmanı engellemez ve işte tek gerçek kural budur.

Kitabı yarım bıraktı

Felsefeyi Takdimimdir Andre Comte-Sponville

6 görüntüleme

Gönderi

Gogolun Paltosu