Item: Cemo
Rating: Rated 10
Author: mithrandir21

mithrandir21

@mithrandi21·

25 December 2018 20:48

228 syf.

· Kitabı okudu

10/10 puan verdi

Liked

Read in 11 days

Birçok yazar ile geç tanıştım bu zamana kadar ve hemen hemen hepsinde de bu kadar geç tanışmamda kendime içten içten sitem ettim; kendilerini biliyor olmasına biliyordum ama sadece kitaplarını okumamış kalemleri ile tanışmamıştım ama bir Kemal Bilbaşar var ki çok değil bundan 2 – 3 sene öncesine kadar değil kitaplarını okumak daha kendisini bile tanımıyordum. Hiç mi bir edebiyat listesinde yer almaz yazar olarak (ya da dikkatimi çekmez), hiç mi kitapları okunacak Türk romanları kategorilerinde yer almaz, bırakın bunları okul hayatımda bile hiçbir edebiyat dersinde adını duymadım. Şans eseri alışveriş sitesinde Türk romanlarına bakarken karşıma çıktı da bu şekil ancak tanıyabildim. Hayatını, başarılarını okuyorum, romanını da okudum böyle adı filan duyulmayacak bir yazar da değil, altın harflerle adı yazılacak bir yazar. Cemo’ya her şeyden önce bayıldım, Kürt şivesi ya da doğunun şivesi diyeyim ancak bu kadar başarılı bir şekilde kâğıda geçirilebilir, yöre ağzını en güzel kullanan romanların başında geliyor diyebilirim. Köy hayatı, kişilerin örfleri ve adetleri, etnik çatışmaları veya inançları ancak bu kadar güzel verilebilir. Okurken ister istemez Doğu insanının şivesini fark edeceksiniz ki başarılı bir şekilde gırtlağınızdan çıkıyor olacak. Kelimelerin yazılışları kadar bunda cümlelerin kuruluş biçimleri, fiillerin kullanımları da aktif olduğu için okurken hiçbir şekilde, değil cümlede herhangi bir kelimede bile en ufak tökezleme olmayacak. Çanakkaleli olup da farklı bir yörenin ağzını bu derece güzel ve hatasız kullanmak hafife alınmayacak bir özellik, bununla beraber romanın akıcı bir dille yazılmış olması da romanın güzelliğini ve kalitesini daha da arttırıyor. Cemo, arka kapakta da yazdığı gibi kömür gözleri ocak alevi gibi yanan, kara saçları gök ışıltıları taşıyan, çatıldığında ise hançere dönüşen kaşları ile yürek yakan güzelliğini, kişiliğini, duruşunu ve onurunu hissettirebilen bir karakter. Güzel, naif ve ama bir o kadar da babası Cano tarafından savaşçı ve yırtıcı olarak yetiştirilmiş. Fazla aktif olmasa da romanın içinde Cemo’nun kişiliği aslında romanın kendisi diyebiliriz. Cemo’nun masumluğu var köy halkında, Cemo’nun temizliği var ve yine Cemo’nu başkaldırısı, onurlu duruşu var. Kitap cumhuriyetin ilk yıllarında geçiyor ve alışageldiğimiz şekilde toplumsal gerçekleri konu edinen bir köy romanı. Ağalık düzeni ile köylülerin ve ağaların, şıhların çatışmasını konu ediyor; ama sadece nasıl desem İnce Memed gibi ağa ile köylünün ve dağa çıkanın hikâyesi değil de kişileri veya devleti eleştirmekten ziyade daha çok olayların oluş sebeplerine yoğunlaşıyor. Yarbay, kaymakam ve Memo’nun komutanı da bu durum için güzel bir örnek teşkil ediyor; ama benim için romanın esas dikkat çeken özelliği bilmiyorum başka bir örneği var mı yok sanırım ama cumhuriyet tarihindeki önemli belki de en önemli konulara parmak basması. Öncelikle Dersim olaylarının romanın konusunda baş etken olması, bununla beraber karakterlere fikirler verip konuşturması, devletle, yeni hükümete, Gazi Paşa’ya sadakatlarını sunan Kürt köylüsünün çektiklerini ve kandırılmalarını ve bunların sonucunda kabul etmeyip, bir nevi öfkelenip baş kaldırmalarını ve isyanlarını anlatıyor. 210 sayfanın içinde de dolu dolu veriyor bunları bize Kemal Bilbaşar, ne bir şeyi eksik anlatıyor ne de bir şeyin yarımlığını hissettiriyor, devam kitabı Memo da daha kapsamlı ve sayfa sayısı daha çok olduğu için daha derin konulara gireceğimi, zamanın Kürt halkının daha çok sesini duyacağımı düşünüyorum. Köy romanlarında olan haksız, güçlünün güçlüyü ezdiği düzen, sömürülen ve hakkı yenilen köylü ile kurtarıcı maddeleri Cemo’da da aktif olarak var ama kurtarıcı kısmı alışageldiğimizden biraz daha farklı. Memo’yu bilmiyorum ama en azından Cemo’da eline tüfeği alıp, omuzlarına fişekleri takıp dağa çıkıp ikinci maddeden ayrılıp birinciye maddeye olan başkaldırı yok. Önce halk hakkını devlet yoluyla arıyor, yeni gelen hükümet ile farklılık olacağını da biliyorlar, dağa çıkmanın kolay olmadığını ve çözümü kesin olarak getirmeyeceğini de biliyorlar. E boşuna Abdi Ağa gitti de Hamza gelmedi, 100 Abdi gider de 100 Hamza gelir, yine 100 Sorikoğlu gider de elbet yeni Sorikoğulları gelir. Memed demiyor muydu düzen değişmeli diye, işte Bilbaşar da hiç bu kısımlara yönelmeden düzenden ziyade bu düzene sebep olarak unsurları araştırıyor. Devlet konularına daha çok giriyor, halk da devletten daha çok umudunu bekleyerek devlet babolarından yardım bekleyerek sayfalarda yer arıyor. youtube.com/watch?v=6qGMoRE...

CemoKemal Bilbaşar · Can Yayınları · 20161,652 okunma

··

567 views

Ferah

@FERAH ·

25 December 2018 22:11

Benim de incelemeniz sonucu öğrendiğim bir yazar oldu. Ne acı değil mi hakettikleri değeri bulamayan bir tesadüf neticesi fark edilen emektar olmak. Okuyanı bol olsun inşallah. Kaleminize sağlık.

mithrandir21

@mithrandi21 ·

25 December 2018 22:20

Aynen Ferah Hanım, bir tesadüf eseri öğreniyorum ve değerini de okuyanlar o kadar güzel anlatıyor ki, maalesef bu acıya ortak olduğumu öğrenip sitemimi bir kez daha arttırıyorum sadece. Okumanızı tavsiye ederim.

Saint Simon

@isterlerkisusalim44 ·

25 December 2018 22:47

Kemal Bilbaşar realist köy romanlarının babasıdır. Kemal Tahir' den önce gelir. Memo kitabı Cemo'nun devam niteliğindedir. Hatta Memo' da Memo Can komutaniyla yaşadıklarını ve köydeki haksızlıklara baskladirişında komutanının desteğini alıp mücadele ettigi ve sırf bu yüzden komutanın başka bir yere sürüluüşüne de şahitlik eder.. Memo da Cemo gibi dersim olaylarını ele almıştır fakat devletin dersimle olan çatışması değilde Dersim'deki aşiretlerin kendi aralarındaki iç çatışmalarına tanıklık eder. Keyifli okumalar dilerim Memo' yu da mutlaka edinin derim...

mithrandir21

@mithrandi21 ·

25 December 2018 22:49

Teşekkür ederim. Mevcut Memo, en yakın zamanda okuyacağım.

Nilüfer

@WLily ·

28 December 2018 07:19

Sayenizde bir yazar öğrendim, bu güzel inceleme için teşekkür ederim. Popüler kitap diye öne sürülen kitapların bazıları beş para etmezken bu yazarımızın bilinmemesi, tanınmaması ne kadar üzücü.

mithrandir21

@mithrandi21 ·

28 December 2018 07:44

Teşekkür ederim. Kemal Bilbaşar'ın yazdıkları ve yaptıkları kadar tanınıp bilinmemesi çok üzücü gerçekten, anladım ki kendisini bilen biliyor. Keyifli okumalar...

4 next answer

Bu yorum görüntülenemiyor

Ömrümde Sükût

@omrumdesukut ·

24 April 2019 00:24

Emeğinize sağlık , en hakikatli incelemelerden birisi size ait . Cemo için öyle muazzam bir inceleme yazmışsınız ki nutkum tutuldu . Teşekkürler 👏

mithrandir21

@mithrandi21 ·

24 April 2019 07:52

Ben teşekkür ederim.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

mithrandir21