Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

384 syf.
·
Puan vermedi
Şiirsel Bir Romanın İzinde
Virginia Woolf’un “Şiir olmayan bir şey edebiyata niçin girsin. “ sözleriyle başlamak istiyorum bu şiirsel romanı anlatmaya . Şiirsel roman demişken sahi nedir bu şiirsellik? Bizi böylesine büyüleyen , gerçekleri açıklamak yerine imâ eden , sezdiren düşsel bir duygu denizi mi? Bir edebi eseri okurken beni en çok etkileyen şey işte bu duygu denizinin dalgalarına kapılıp gitmek oluyor. Bu yüzden: “Hikâyede konuşurum ,şiirde susarım “ diyen Tanpınar’ı , “Her hakikat yaşamak için bir maskeye ihtiyaç duyar, hakikatin yüzüne takacağı maske de şiirden başkası değildir .” diyen Joseph Conrad’ı ve tabii ki “ Hikâye dediğiniz şey kelime kusarak değil , kelime yutarak yazılır.” diyen Hasan Ali Toptaş’ı fazlasıyla seviyorum. “Kelime kusmak” yerine “kelime yutmak“ın tercih edilmesi şiirselliğin tercihiyle alakalı gibi görünüyor . Bu noktada Haşim’in “Şiir bir hikâye değil, sessiz bir şarkıdır .” ifadesini de hatırlatmak gerekiyor. Tüm bu ifadelerden ,şirin sadece kendi başınayken değil bir düzyazı metninin içindeyken de sezgi yoluyla - susarak- duygularımızı bir şekilde harekete geçirdiğini anlıyoruz. Her ne kadar edebiyatın diğer yazınsal türlerinde eser vermiş olsa da Puşkin’in şairlik yönü her zaman daha ön planda olmuş ve modern Rus edebiyatının kurucusu olarak kabul edilmiştir. Puşkin’in yaşamı, onun gözüpek tavırları ve asla baskıya boyun eğmeyişi neticesinde sürgünlerle geçmiştir. “Yevgeni Onegin “i de yazmaya zaten Güney Rusya sürgünü esnasında 1823’te başlamıştır . Bu şiirsel romanı sekiz yılda tamamlayan şair , kendi romanındaki genç şair Lenskiy ile aynı trajik yazgıyı paylaşacağını hissetmiş midir acaba? Puşkin, “Yevgeni Onegin”de daha önce denenmemiş bir tarz ortaya koyarak pek çok yazara ilham kaynağı olmuştur diyebiliriz .Hatta Dostoyevski’nin, “Rus Ruhu” kavramının çıkış metni olarak bu romanı gördüğü söyleniyor. Gerçi Dostoyevski’nin Tatyana’nın Rus ruhunu daha fazla yansıttığını bu yüzden romanın adının da Tatyana olması gerektiğini söylediği de biliniyor . Puşkin ise romanın asıl kahramanının Tatyana olduğunu söylese de romanına “gereksiz insan” prototipi de diyebileceğimiz Yevgeni Onegin‘in ismini vermeyi uygun görmüş. Eser boyunca yazar anlatıcı ,pek de alışık olmadığımız bir biçimde kahraman anlatıcının edasıyla sürekli olarak araya giriyor okuyucuyla sohbet ediyor hatta kahramanları arasında taraf tutuyor . Bu eser her ne kadar Puşkin’in romantizmden realizme geçiş eseri olarak bilinse de şairin bu taraflı tutumu romantizm etkisinden tam olarak çıkamadığını gösteriyor. Bahsettiğim tutuma örnek olarak : Sayfa 18’de “ İşte benim Onegin’im erdi özgürlüğe .” ifadesi, Sayfa 123’te “ Tatyana, güzelim Tatyana’m benim ! Seninle şimdi ben döküyorum gözyaşlarımı.” ifadesini gösterebiliriz . Tüm bunlar , Puşkin’in kendi oluşturduğu kahramanlarla bir nevi özdeşlik kurmuş olduğunu gösteriyor. Yevgeni Onegin’in içeriğinden biraz bahsedecek olursak : Arzu- reddediş, karşı arzu ve karşı reddediş de diyebileceğimiz bir formda olduğunu görürüz . Bu noktadan sonra yazacaklarım henüz romanı okumayanların okuma zevklerini etkileyecek birtakım “merakkaçıran “ bilgi içerebilir. Yevgeni Onegin; ömrünü aşk, gezi , eğlence üçgeninde geçirmiş üretmekten çok tüketen tipik bir burjuvadır. Çiftlik arazilerinin olduğu köye gittiğinde kendisinin tam tersi karakterde olan Tatyana ile tanışır. Tatyana fakir ve onurlu bir kızdır . Yevgeni’nin aksine ömrünü tüketmek yerine üreterek geçirmiştir. Rus kültürüne ve geleneklerine bağlığının temsili de diyebileceğimiz Tatyana tüm dünyayı çok sevdiği romanlardaki gibi iyi olarak algılar . Aşkın pençesi, Yevgeni’yi gördüğü ilk andan itibaren Tatyana’yı içine alır. Tatyana , aşkını bir mektupla Yevgeni’ye iletir ancak karşısında katı bir kalp bulur. Mektup hadisesinden sonra Yevgeni şair arkadaşı Lenskiy’in ısrarıyla katıldığı bir baloda Tatyana’yı görür ve kendince sıkıntılı bir duruma düşer .Bunun intikamını almak için de Lenskiy’in sevdiği kızı yani Olga’yı dansa kaldırır. Olga Tatyana’nın kendinden küçük kız kardeşidir. Bu olay hem Tatyana’yı hem de Lensky’i derinden yaralar. Balodan günler sonra Lenskiy, Yevgeni’yi bir düelloya davet eder . Bu düello gerçekleştiğinde ise yazık ki genç şair Lenskiy kaybeden taraf olur ve dostunun ellerinden ölüme mahkûm olur. Bu olay duyulduğunda Yevgeni köyü terkederek şehre geri döner. Bir süre sonra bir generalle evlenen Tatyana kocasının görevi gereği şehre yerleşir . Tatyana artık sınıf atlamış ve şehirli olmuştur . Yine bir balo etkinliğinde Yevgeni ile Tatyana karşılaşır . Bu kez Yevgeni Tatyana’ya aşık olur ve derin bir ızdırap çeker . Bu kez mektup yazma sırası ondadır ve tüm duygularını açık eden içli bir mektup yazar . Yevgeni mektubuna cevap alamaz ve Tatyana’nın önünde diz çökmüş bir vaziyette ağlarken “Hani şu bahçede ağaçlı yolda bizi, Yazgı karşılaştırmıştı ve usul başlıca Dersinizi sizin ben dinlemiştim öyle Bügün ders vermek sırası bende .” diyen Tatyana, tüm duygularını hâlâ muhafaza ettiğini ancak bir başkasına teslim olduğunu ve ona sadık kalacağını söyleyerek Yevgeni’yi kesin bir dille reddeder. Tatyana ,duygusal lirik bir karakterdir ve aynı zamanda da onurunu her şeyin üstünde tutar . Zaten onun bu lirizmini ancak böylesine şiirsel bir söyleyiş ifade edebilirdi. Son olarak ; Yevgeni Onegin’in gerek lirik karakterleri, gerek Puşkin ‘in romantik diyebileceğimiz kahramanlarına karşı taraflı tutumu , romanın başından sonuna dek şiirsel bir tavır içinde olmasını sağlamıştır diyebiliriz . Duygu denizinin içine girmek isteyen herkese kucak açabilecek bu derinlikli roman mutlaka okunmalı.
Yevgeni Onegin
Yevgeni OneginAleksandr Puşkin · Yapı Kredi Yayınları · 2020792 okunma
··
1.010 görüntüleme
Roquentin okurunun profil resmi
Ya gün içinde hem realist hem de romantik iki yazı okudum güzel bir birleşim oldu:)Dostoyevski Puşkin 'in cenaze töreninde Yevgeni Onegin'e yönelik gerçekten Rus edebiyatının önemli bir kaynağı olduğunu belirten hakkını veren sağlam bir konuşma yapıyor. Hatta Puşkin 'i peygamber ilan ediyor. Yazını görünce umudum daha da arttı teşekkürler, şahanesin:)
Bengü okurunun profil resmi
Ne güzel bir tesadüf olmuş . Gerçekten kitap hakkında konuşacak çok şey var . Hele ki sizlerle konuşmak çok güzel olacak :) Umudun hiç bitmesin 🌿
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.