Düşünen nefsin (nefs-i nâtıka) hareketi mütedil olur, kendi dışına çıkmaz ve arzusu zannî -ki bu hakikatte cehalettir-değil hakikî bilgilere olursa, ondan erdem meydana gelir ve hikmet de ona tâbi olur.
Behimî nefsin hareketi ise mütedil olup, akleden nefse itaat ettiği, akleden nefsin hakkı gözetildiğinde yapılması gerekeni reddetmediği, hevâsına uymaya kendini kaptırmadığı zaman, onda iffet erdemi hâsıl olur ve cömertlik erdemi de onun peşi sıra gelir.
Gadabî nefsin hareketi mütedil olur, akleden nefsin hakkı verildiğinde yapılması gerekeni reddetmez, doğru bir zaman olmadığında heyecana kapılmaz, gereğinden fazla sinirlenmezse onda hilm erdemi doğar ve cesaret erdemi de onu takip eder. Sonra bu üç erdemden onların itidaline ve bazısının bazısına nisbetine göre, onun kemâl'ı ve bütünü olan adalet erdemi doğar. Bu nedenle filozoflar, erdemlerin türlerinin dört olduğunda ittifak etmişlerdir: Hikmet, iffet, cesaret, adalet.
İbn Miskeveyh
·
5 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.