Gönderi
Kim bu küçük adam?
"Sevgi, çalışma ve bilgi."
Hemen kitabı irdelemeye geçmek isterdim ancak kitap bir "sesleniş" metni olduğu ve yazarımızın çalışmalarından ufak referanslar bulunduğu için önce yazar hakkında bilgi vereceğim.
24 Mart 1897 Galiçya doğumlu bir Avusturyalı-Amerikalı psikiyatr ve psikanalist Wilhelm Reich. Zengin bir çiftçi olan Leon Reich ve karısı Cecillia Roniger'in iki oğlundan ilki olarak dünyaya geliyor. Reich'in sonradan belirttiğine göre babası Yahudilikten ayrılmış, çocuklarını Yahudi öğretilerine göre yetiştirmemiş ve hatta çocuklarının Yahudi Almancası(Yidiş) konuşan diğer çocuklarla oynamasına bile hiçbir şekilde müsaade etmemiş birisiydi. Reich, yetişkinliğinde kendisini Yahudi olarak tanımlayan kişilere Yahudi olmadığını söylemiştir. Bunları niçin söylüyorum? Çünkü Reich 'Dinle Küçük Adam'da küçük adamın başkasını aşağılarken Yahudi dediğini söylüyor, hemen ardından küçük Yahudi adama da sesleniyor. O cümlelerinin nedenini daha iyi kavramak için bu bilgi zannımca önemlidir.
İlerleyen zamanlardaki hayatına baktığımızda Wilhelm Reich'in önemli çalışmaları "cinsellikle" ilintilidir. Bu "sesleniş"inde de cinselliğe sıkça yer verir. Küçük adamın cinselliğe bakışını da küçük adama anlatır. Reich, cinselliğe merakının küçük yaşlarda başladığını "Gençlik Tutkusu" adlı otobiyografisinde belirtir. İlk cinsel ilişkisini on bir buçuk yaşlarındayken, ona bunun nasıl yapılacağını öğreten bir aşçı kadın ile yaşar. Reich otobiyografisinde, o günden itibaren yıllar boyunca neredeyse her gün cinsel birleşme yaşadığını söylemiştir. 12 yaşındayken, özel öğretmeni ile annesinin gönül ilişkisinin ortaya çıkması sonucu annesi intihar eder ve annesinin ıstıraplı bir ölümü olur. Reich, 1920 yılında yazdığı bir yazıda bu gönül ilişkisinin kendisini derinden etkilediğini ifade eder.
Babası 1914 yılında ölür. Bundan sonra Reich bir yandan çiftliği yönetir diğer yandan çalışmalarını sürdürür. Ruslar Bukovina'ya saldırınca kardeşiyle beraber her şeyi geride bırakarak Viyana'ya kaçar."Gençlik Tutkusu"nda belirttiği üzere: 'Bir daha ne vatanımı ne de sahip olduklarımı gördüm.'
Reich Birinci Dünya Savaşı'nda Avusturya ordusuna katılır,1918'de savaşın bitmesiyle Viyana Üniversitesi Tıp Fakültesine girer. Freud'un gözde öğrencilerinden olur. Savaş gazisi olması sebebiyle normalde altı yıllık eğirim sonucunda alınan tıp diplomasını dört yılda almasına izin verilir ve 1922 yılında tıp doktoru unvanı alır. Nöropsikiyatr alanında çalışmalar yapar, 1924'de Freud'un Psikanalitik Poliklinik'inde müdür yardımcılığı yapar. Nevroz'un sosyal nedenleri üzerine araştırmalar yapar ve insanda karakter yapısına odaklanır.
1930'da Berlin'e taşınır, burada klinik açar. Alman Komünist Partisi'ne üye olur, 1933'de çok açıksözlü olması ve lafını esirgemez olduğu için partiden ihraç edilir. 1934'de 'Cinsel Devrim' kitabı Viyana'da yayımlanır. Aynı yıl politik saldırganlık gerekçesiyle Psikanaliz Birliği'nden ihraç edilir.
1933 yılında Hitler başbakan olduğunda Almanyada yaşıyordu. Bu yıl Völkischer Beobachter adlı Nazi gazetesi, Reich'in 'Ergenlerin Cinsel Mücadelesi' adlı kitabı hakkında bir saldırı yazısı yayımlar. Reich önce Danimarka'ya, sonra İsveç'e ve oradan da 1934 yılında Norveç'e taşınır. Oslo Üniversitesi Psikoloji Enstitüsünde beş yıl kalır. Bu sürede Vegeto-Terapi tekniğini geliştirir. Freud'la birlikte akıl hastalıklarının kaynağının cinsel gelişim olduğunu kabul eder.
1939 Ağustosunda Amerika'ya gider. Oslo'daki aykırı çalışmaları üzerine aleyhinde yüzlerce yazı yazılmıştı. Reich bundan etkilenir ve sosyal hayattan kendini çeker.
Reich Freud'un libido kavramını ilerletir ve ilkel kozmik enerjiyi keşfettiğini ileri sürer. Buna "Orgon" adını verir. Orgon; mavi renkli, aynı anda birden fazla yerde var olan, çıplak gözle görülebilen ve havadaki olayları, gökyüzünün rengi, yerçekimi. galaksilerin oluşum düzeni, duygulanımların ve cinselliğin biyolojik ifadesi gibi şeylerden sorumludur. 1940 yılında orgon akümülatörleri adını verdiği, atmosferdeki orgon enerjisini toplayan ve depolamaya yarayan kutular üretir. Bu akümülatörle birçok deney yapar. Yapılan deneyler Psikanaliz Birliği tarafından şarlatanlık olarak değerlendirilir. Bu deneylerin ve bundan sonra yaptığı araştırmaların detayına girmeyeceğim. Reich ile ilgili vereceğim son bilgiler şunlar: 1947'de FDA(Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) Reich'in orgonun sağlığa yararlarını FDA'nın incelemesini talep etmesi üzerine Reich'in çalışmalarına bir müfettiş atar. Teftiş sonucu 250 akümülatör üretildiği tespit edilir. FDA, 'büyük ölçüde dolandırıcılık' olduğuna karar verir. Bundan sonra REich için hiçbir şey iyi gitmez. 1957 yılında kitapları ve akümülatörler imha edilir. Aynı yılın 3 Kasım'ında hapishanede ölür.
Normalde bir incelemede yazar hakkında bu kadar fazla bilgi vermem ancak söz konusu kitap ve yazar bana çok farklı geldiği için bu kadar bilgi verdim. Kitapla ilgili ilginç bir bilgi de şudur: Kitabın öndeyişinde de belirtildiği gibi bu 'sesleniş' metni 1946 yılında Orgon Enstitüsü için Reich tarafından kaleme alınır ve yayımlanması düşünülmez. 1948de Orgon Enstitüsü tarafından kopyaları çıkartılır. Bu metin Reich'in kitaplarının 1957'de yakılmasından 17 yıl sonra 1974'de ortaya çıkartılır ve kitap olarak basılır.
Gelelim kitaba:
Kitabın, künyesinden sonraki sayfasında(bendeki kitap Cem Yayınevi'nin 12. Baskısı) Wilhelm Reich'in şu sözü yer alıyor: "Hayatımıza sevgi, çalışma ve bilgi egemen olmalıdır çünkü bunlar yaşamımızın tükenmez kaynaklarıdır." Başta bu cümleyi önemsemesem de kitabı okuduktan sonra benim için kitaptan çıkarılması gereken derslerin başında bu cümle gelir. Kitabın 'öndeyiş' kısmı da geri kalan kısmındaki incelikleri anlamak adına önemli.
"Sen 'küçük sıradan bir adam'sın"
Kim bu küçük adam?
Darkafalı, işi gücü asmak kesmek olan, kendi kendinin esir taciri olan, küçük olduğunun farkında olmayıp, küçük olduğunu bilmekten korkan küçük adam.
Doğaya, bilgiye, sevgiye, kadına, cinselliğe, gerçek özgürlüğe, yukarılara çıkmaya, yükselikten ve derinlikten korkan küçük adam.
Mutluluğu dolu dolu özgürlük içinde tatmayıp, mutluluğu çarçabuk tıkınan, tüketen, köşeye sıkışınca 'ben kimim ki kendi fikrim olsun?' diyen küçük adam.
Bu kadar mı? Hayır.
Kendi hakkındaki fıkrayı dinleyip, buna yürekten gülen, başkasını milliyeti ile aşağılayan, ırkçılık yapan, hatasını kabullenmeyen ; savaşta, barışta, toplama kamplarında toplu katliam yapan küçük adam.
Küçük adamın daha birçok özelliğini Wilhelm Reich bu 'sesleniş'inde söylüyor küçük adama. Bir de kitaptan çıkardığım şöyle bir durum var:
Bir zamanlar hepimiz küçük adamdık(büyük adamlar da küçük adamdı), belki şimdi de küçük adamız, belki de büyük görünen küçük adamız ve belki de hepimiz büyük adam olsak bile içimizde halen küçük adamlardan taşıyoruz. Wilhelm Reich küçük adamı öyle detaylı ve güzel aktarmış ki hepimiz bu küçük adamın bu özelliklerinden birkaçını şimdi ya da daha önce taşıdığını fark edecektir.
Kendi açımdan şunu diyebilirim: Bundan sonra ki yaşamımda küçük adam olmamak için daha dikkatli davranmalıyım.
Ve hepimiz de Wilhelm Reich o en baştaki sözünü yerine getirmek için çabalamalıyız: Hayatımıza sevgi, çalışma ve bilgiyi egemen kılmalıyız.
··
38 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.