“Kürt çocukları,doğru sözlü beklenilmeyen derecede insana bağlı ve belli etmemelerine rağmen çok şefkatli idiler,fakat onları idare edebilmek için mutlaka adalete ve hakka bağlı,aynı zamanda çok kuvvetli bir irade lazımdı.Mamafih liderlik hassaları zayıftı,çünkü çabuk hiddet ederler ve hislerine mağlup olurlardı.İdaresi en kolay olanlar Türk çocukları idi,disiplin ve liderlik kabiliyetleri de çok kuvvetli olduğu dibi,çok sakindiler ve mektebin sulh unsurunu teşkil ediyorlardı.” demiş Halide Edib.Bunu Osmanlı yıkılış sürecinde Arap diyarında idare ettiği bir bir nevi yatılı okul şeklindeki yetimhane için söylemiş.Zaten kitabı okuyanlar Halide Edib’in İstanbul’da Yıldız Sarayı’na yakın bir evde başlayan hikayesinden nasıl bir tahsil hayatı kazandığını bilirler.Babası Yıldız Sarayı’nda çalıştığı için dolayısıyla küçük Halide’nin eğitimi bu imkan çerçevesinde son derece iyi olmuş kanaatindeyim;özel hocalardan eğitim almış ve bilhassa arapçayı ve ingilizceyi bu sayede iyi öğrenmiş.Bunun yanı sıra İstanbul’un nimetlerinden devrine göre çok iyi yararlanmış.Evlerinde halayıklar,hizmetçiler de varmış.Mor Salkımlı Ev’le başlayan hayatı gene bu vb. evlerde yani köşklerde geçmiş.Heyhat ki bunlara rağmen Sultan ll.Abdülhamid’in yönetiminden memnun değil.Baskıdan bahsediyor ama böyle yaşam süren bir insanın hayatındaki baskıyı göremedim.Yani ,şundan bu sebepten şöyle oldum, dese hak vereceğim fakat baskı hayatının neresinde ya da çevresindeki insanların neresinde anlamış değilim.Heyhat ki diyorum çünkü Sultan ll.Abdülhamid tahttan inince ,takriben 2-3 sene içinde , korkunç bir düşman istilası başlamış.Yazarın kendisi -Konya idi sanırım-bir köyden geçerken kadınların cepheden eşleri ,oğulları için haber beklemesini onların feryatlarını anlatışı imparatorluğun gittikçe daralan sınırları;kopan parçalanan savrulan hayatlar içinde Halide Edib’in yaptıkları küçük hamleleri bir şeymiş gibi anlatması tam bir ironi.Maalesef ki bunun farkına varabildiğini sanmıyorum.Hala hürriyet diyor.Oysaki hürriyeti yaşarken anlayamamış olmaları son derece üzücü. Sukûnet içinde güzelliklerle geçen bayramlar seyranlar yerini düşman istilası,elden giden topraklar,parçalanan hayatlar,yok edilmeye çalışılan koskaca bir kültür...Nice milleti sulh içinde barındıran bir imparatorluğun bu ve bunun gibi hürriyet sevdalısı(!) nice insanın çabası(!) ile neticelenmiş:Sonuçta imparatorluk parçalanmış.Yazar da ne yapsın diyeceğim Arap diyarında yaptığı adeta zerrecik olan başarısını -geçmişe kıyasla söylüyorum-anlatarak kitabı bitirmiş.Bu en başta yazdığım kesitte oradaki bir izlenimi... Yazarın edebi yönü zaten tartışılmaz.Anlatımı güzel.Benim de herkes gibi hoşuma gitti.Okuyanlar bu açıdan zevk duyacaklardır.

Mor Salkımlı EvHalide Edib Adıvar · Can Yayınları · 20183,558 okunma

·

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

NEŞE