Gönderi
Siyasi Düşünceler Tarihi serisinde, Kent Devletinden İmparatorluğa adlı ilk kitapta Antik Yunan düşüncesi incelendikten sonra yazarlar Ağaoğulları ve Köker, bu kitapta özellikle Roma siyasal düşüncesi, Orta çağda Hıristiyanlık ve kilise ile feodal toplum düzeni üzerinde duruyor.
İlk bölümde Roma Siyasal Düşüncesi başlığı altında Roma'nın kuruluşu, cumhuriyet dönemi, imparatorluğa geçiş ve imparatorluk dönemleri anlatılıyor. Roma'nın cumhuriyet döneminde görülecek önemli flozof Polybios karşımıza çıkıyor. Geçiş döneminde ise Cicero ve onun doğal hukuk kuramı, Roma'nın evrenselliği, devlet anlayışı ve karma anayasa kuramı inceleniyor. İmparatorluk döneminde de Stoacı felsefenin ve Seneca'nın etkileri üzerinde duruluyor. Bu önemli kişilikler yanında dönemin başka hukukçularının da görüşleri aktarılmış.
Roma siyasal düşüncesinde ideolojinin etkileri Roma tarihi ile bütünlük oluşturacak şekilde aktarılmış. Roma'nın bu iki yönetim tipine (cumhuriyet ve imparatorluk) nasıl geçtiği, o sıralarda devlet kurumlarının neler olduğu ve bunların işlevlerinin neler olduğunun yanı sıra devletin başında olanların da yaptıklarından bahsediliyor.
İkinci bölümde Roma'nın çöküşünün yaşandığı sıralar yükselen Hıristiyanlık dini ve onun getirdiği kurumların gelişimi anlatılıyor. Hıristiyanlığın doğuşu ve Paulus ile başlayan yayılmanın Roma içinde kurumlaşmasına dek olan süreci anlatılıyor.
Ayrıca Hrıstiyanlığın, ilk başta yasaklanıp zulmetmeye varan uygulamalardan sonra Constantinus'un 313 yılında Hıristiyan olması ve I. Theodosius'un 392'de Hıristiyanlığı devlet dini haline getirmesinden sonraki gelişme ile kilisenin bir devlet kurumu olması anlatılıyor.
Ve yine bu bölümde kilisenin kurum olarak özerklik kazanmasından sonra devlet işleriyle ve dünyevi işlerle olan tutumu için temel hazırlanması anlatılıyor. Bu temel arayışı Patristik Düşünce olarak inceleniyor ve Patristik Düşünce'nin en önemli ismi olan Augustinus'un yaşamı, yapıtları ile din ve ahlak sorunlarıyla toplum ve siyaset felsefesi anlatılmış.
Üçüncü bölümde ise Roma'nın yıkılmasının ardından doğan boşluğun yerine Batı Avrupa'daki yeni düzen olan feodal sistemden bahsediliyor. Fakat burada bahsedildiği şekliyle feodal sistem benim için pek yeterli değildi. Eğer ayrıca feodal düzeni incelemek isterseniz öneri olarak Leo Huberman'ın Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla isimli kitabını öneriyorum. Hem dili oldukça anlaşılır hem de sadece feodalite değil feodaliteden geçişi de anlatıyor.
Feodal ilişkinin öğeleri, Kral - Papa ilişkisi, siyasal düşünce gibi başlıklara ek olarak Avrupa Birliği dersinde de adını duyduğum Charlemagne ve onun imparatorluğu canlandırma çabası da anlatılıyor (Pax Romana - Roma Barışı).
Üçüncü bölümde son olarak İki Kılıç Kuramı'ndan sonra Salisburyli John ve Aquinumlu Thomas anlatılıyor. Salisburyli John için önemli olan kavramlar organizma olarak toplum ve tiranlık sorunu. Tabii ki onun için daha fazla şeyler de var fakat bu ikisi ana unsur. Aquinumlu Thomas ise Aristotelesçi Devrim üst başlığında geniş bir yer buluyor. Aquinumlu Thomas için akıl ve vahiy, inanç ve bilgi sorunları önemli. Kendi dönemine dek olan Platoncu öğretiye karşı Aristoteles'i öne çıkarmış ve kendi döneminin şartlarında yorumlayarak geçiş sürecinde bir köprü niteliği görmüştür. Ayrıca Thomas öldükten sonra kilisenin en önemli kişisi sayılmış olduğunu da ekleyelim.
Aslında incelememde başlıkları yazmaktan çok içeriklerini tartışarak yazmayı düşünmüştüm ama sadece bir bölüm için buraya dek yazdıklarım kadar bir yazı olacağını görünce bundan vazgeçtim. Okurlar bölümlerde geçen düşünceleri zamanın şartları altında değerlendirerek yargılama yapabilirler. Fakat Roma dönemi için benim burada vurgulamak istediğim bir nokta meşruluk sorunu olacak. Okuyanlar görecektir ki çeşitli zamanlarda çeşitli anlayışlar bazı kişilerin akıl yürütmesi ve iktidarın bunları uygulaması onları meşru kılmış gibi görünmektedir. Özellikle çok farklı anlayışların meşru kılınma çabası bunu gösteren bir özellik oluyor. Bu noktayı da ayrıca belirrtikten sonra iyi okumalar diliyorum.
·
64 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.