Gönderi
Haşhaştan Eroine....
Kadim uygarlıklardan başlayıp günümüze gelecek şekilde uyuşturucunun 6000 yıllık tarihi anlatılıyor. Önce Haşhaş ve onun öz suyu olan afyonun dikim alanları, coğrafi şartlarda yetiştirme yerleri, boyu ne kadar olacak gibi biyolojik yapısına dair bilgiler aktarılır.
Sonra tarihi süreci hakkında bilgi verilir. Ayrıca, İslam ve Avrupa dünyasında edebiyattaki yansımalarına da değinilir. Teknik bilgiler ve bunların bütün içinde birbirleriyle etkileşimi anlatıldığından özellikle bu konuda araştırma yapacak kişilere hitap ettiği unutulmasın.
Uyuşturucunun tarihi anlatıldığında 'Afyon Savaşları' da anlatılmadan geçilmez. İngiltere ile Çin arasında yaşanan ve bir çeşit ticaret savaşlarının adı 'haşhaş' kaynaklı Afyon Savaşları idi. İngiltere bu savaşı askeri gücün etkisiyle kazanarak, Çin'den imtiyazlar sağlar. (Ayrıca bunlara da bakılabilir #42229749 ve #43619137 )
Yazar çok kapsamlı bir olayı; haşhaş ve onun öz suyu olan afyonu anlatıyor. Kitapta, haşhaş üreten, tüketen ve pazarlamasını yapan devlet ve devlet dışı yapıların mücadelesine konuk oluyoruz. Ayrıntılı anlatım olduğundan özellikle afyon, haşhaş, uyuşturucu, eroin, morfin ya da türevleri; bunların ticarete, insanlığa etkisi; savaşlarda oynadığı roller kitap içinde anlatılarak, araştırma yapacak kişilere kılavuzluk yapıyor.
Afyon üzerinden hem Çin halkının uyuşturulması, hem de özellikle İngiltere'nin sağladığı ekonomik gelir önemliydi. Bu geliri kaybetmemek için savaşlar bile göze alındı. İngiltere devletinin hem kendi ana karasında hem de sömürgelerde hakimiyetini devam ettirebilmesi için bu ve bunun gibi gelirlere ihtiyacı vardı. O devrin gücü İngiltere idi. Bugün ABD'nin bu coğrafyadan çıkmamasının sebebi ile o zamanki İngiltere'nin sebebi benzerdir.
Afyon, 'ne olmuş yani' denilemeyecek kadar önemli bir konudur. Savaşların sebeplerinin çoğu ekonomiktir. Bazen fiziki bir saldırı olacağı gibi bazen de ekonomik tehdit ya da borçlandırma yoluyla bir saldırı olabiliyor. Yaşadığımız dünyada bunun çok sayıda örneklerini görebiliyoruz.
Çin devletinin tarihsel gelişimi içinde, uyuşturucu kullanımının yüksek olduğu devirle, Mao'nun önderliğinde yapılan komünist devrim neticesinde uyuşturucuyla yapılan kararlı mücadele de kitap içinde yer alıyor.
Çin, ABD, İngiltere'de uyuşturucu kullanımı ve önlenmesine yönelik kanunlar, 2.Dünya Savaşı sonrası gelişen olaylar bir düzen içinde anlatılıyor. Ayrıntılı bir anlatıma sahip. Kaynağından varış noktasına kadar geçen sürede elden ele değişen malın son kullanıcıya teslim aşamasına kadar izlediği yoldan bahsediliyor. Kaçakçılığın nasıl yapıldığı, alınan tedbirler, bazı ülkelerde idam cezası verilmesi gibi çeşitli bilgiler de yer alıyor.
Özellikle Altın Üçgen ve Altın Hilal tabir edilen (Orta Asya ve Uzak Doğu) bölgelerde, ülkelerin kendi içinde veya komşularıyla ilgili sorunlar yüzünden siyasi istikrar sağlanamaz. Belli bölgelerde köylülerin tek geçim kaynağı haşhaştır. Gelirin çok iyi olmasından dolayı devlet dışı yapılar da bu uyuşturucu içinde yer alır. Yasadışı silahlı gruplar, elde ettikleri uyuşturucu geliriyle birlikte asker istihdam ederek güçlenirler.
Bazı devletler, devlet dışı yapılar ve mafyanın uyuşturucu ticareti içinde olması, buradan elde edilen gelirin yüksek olmasından dolayıdır. Dünyanın bazı yerlerinde istikrarsız yönetimlerin var olması bu şekilde ticareti daimi kılıyor.
Martin Booth'un 'Haşhaştan Eroine, Uyuşturucunun 6000 Yıllık Öyküsü' adlı kitabı, çok kapsamlı, ayrıntılı ve kullandığı kaynakça ile iyi bir çalışma. Kitapta, uyuşturucunun tarihi anlatılırken özellikle 'haşhaş' bitkisinden bahsedilir. Ağırlıklı olarak yasadışı üretilen uyuşturucunun, yasadışı olma sebepleri, satın alan, pazarlayan kişi ya da kuruluşların, bunlardan elde ettikleri kazançlar ve sisteme dahil edilmesi de anlatılır.
++ Sık dizgiye sahip. Eğer kitap dizgisinde yazılar biraz aralıklı ve büyük karakterli olsa kitabın hacmi şu ankinden daha büyük olurdu.
++ Bu kitap 1997 yılında Sabah Kitapları tarafından yayımlanmış; şimdi sadece sahaflarda bulunabilir.
++ Bu kitabı 24 Nisan - 3 Mayıs 2019 tarihleri arasında okuyup, 4 Mayıs 2019 tarihinde ise inceleme yazısını siteye ekledim.
·
22 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.