Zorba isimli kitabını okuduktan sonra bir başka kitabını da okumak elzem olmuştu. Zorba'yi çok sevmiş, ardından filmini de seyrettikten sonra ( Antony Quinn müthiş bir oyunculuk göstermiş) kitabı hatmestim adeta. Malum, zorba kazancakis'i meşhur eden kitap. Zorba'da okura verilen mesajlar Kazancakis'in kişiliği hakkında ipuçları veriyordu zaten. Girit doğumlu, Osmanlı imparatorluğunu, Yunan işgalini Yunan ic savaşını gören bir yazar olarak oldukça özgürlükçü, idealist bir kişi. Türkleri çok iyi tanıyor yaşadığı coğrafya itibariyle. Her romanında illa ki bir Türk figür bulunuyor. Özgürlükçü, aydınlanmacı fikirleri çevresini pek memnun etmemiş, dışlanmış, aforoz edilmiş. Bu deneyimler bu kitapta da kendini gösteriyor. Nobel ödülünü bir oyla kaybetmiş.
Bu romanın vermek istediği mesajlar aslında oldukça bilindik. Tipik bir ezen - ezilen ilişkisi var. Ezenler yine bilindik bir şekilde Tanrı'nin gücünü yanlarına almışlar. Yunanistan'ın bir köyünde kendini Tanrı'nin gölgesi ilan eden bir papaz, bir Türk ağa ve köyün yaşlı ekabirleri köylüleri bir güzel somuruyorlar. Kendileri bolluk içinde yaşarken, köylülerin açlikla mücadele etmesi bize yabancı bir durum değil aslında. Türk edebiyatının çeşitli örneklerinde bu konu işlenmiştir zaman zaman.
Ana karakterlerden papazin parasız cenaze kaldirmadigini, vaftiz yapmadığını, nikah işlemleri yapmadığını okuyoruz mesela. Köyün zenginlerinden ladas'in , köylülerin tarlalarına, bağlarına çöktüğünü okuyoruz. Yargıcıürlü hile ve dolaplarında tanık oluyoruz.
Hikaye o kadar bize yakın ki, onlari eleştiren, onlara boyun eğmeyen birkaç kisi için Bolşevik etiketi yapıştırılıyor, tanrıya düşman ilan ediliyor. Onlara yağmacı deniliyor, dinden aforoz ediliyor. Çirkinliklerin adresi değişiyor, ama hep güçsüzler eziliyor.
Kazancakis'in müthiş bir üslubu ve mizahi bir yönü var. Bu tip romanları seviyorsanız bu romana da bayilacaksiniz. Hikaye akıcı, çeviri çok iyi. Can kalitesi mevcut yani.
Son söz Kazancakis'in.
" Hiç bir şey beklemiyorum, hiç bir şeyden korkmuyorum, özgürüm."
