John Charles Chasteen - Latin Amerika Tarihi... ABD'de yaşayanlara Güney Amerika gerçeğini öğretebilmek için yazılmış bir kitap. Mayıs ayı başında @josemartikubadostlukizmir 'in düzenlediği Latin Amerika Tarihi Atölyesinde bu kitabı okuduk. Yaklaşık bir ay sürdü. Çok verimli bir çalışma olduğundan İzmir'de yaşayan dostları derneğin atölyelerini takip etmeye davet ediyorum. Aslında Latin Amerika demek bile bir yerde meseleye yanlış bakmakla eş değer; çünkü Fransa kıtadaki "sözde" sömürgen haklarını koruyabilmek için Orta ve Güney Amerika'ya, Latin Amerika demiş. Kitap, kıtayı 1400'lerin sonundaki "ilk karşılaşmadan" başlayıp günümüzün "neoliberal politiklar" dönemine kadar anlatma iddiasında. Yaklaşık 700 yüzyılı 300 küsur sayfada anlatmaya çalıştığından, tarihin önemli dönemeçlerini birkaç sayfaya sığdırmak zorunda kalmışlar. Tabii neyseki atölyemizdeki hocamız Özlem Hanım bize bilmediğimiz noktalarda hayli yardımcı oldu. Güney Amerika tarihi talanın, sömürünün, tecavüzün, katliamların tarihi aslında. Kitabı nasıl anlatacağımı bilemedim, o kadar çok bilgi mevcut ki... Birkaç nokta ilgi çekici, onlara değineyim. Misal Güney Amerika'da milliyetçilik bizdekine çok benzemiyor. Çoğu zaman Marksist fikirlerle at başı giden bir ideoloji. Yurtseverlik olarak kodlayabiliriz Güney Amerika milliyetçiliğini. Kıtayı, gerçek sahibi mazlumlara geri vermeye çalışan ilerici bir hareket. İkinci dikkat çeken nokta da kıtadaki bazı din adamlarının, sömürgenlere karşı mazlumlardan yana tavır almaları. Bartolome de las Casas ön plana çıkıyor. Muz Cumhuriyeti kavramının Ameircan Fruit Company isimli şirketin faaliyet gösterdiği ülkelerde hükümetleri devirip yerine kukla hükümetler getirmesinden ileri gelen bir kavram olduğunu öğrenmek de ilgi çekiciydi. Ayrıca İspanyolların yüz küsur askerle Azteklerin kralını öldürmeleri ve Azteklere hakim olmaları da başka bir jenerik bilgiydi. Güney Amerika'da da bizdeki Atatürk devrimlerine benzeyen ilerici hareketlerin ortaya çıktığı, bazılarının Kuba örneğinde olduğu gibi devrimle sonuçlandığı, ama misal Arjantin'deki Peron iktidarı misali derin bir cunta rejimine yuvarlandığını da -ülkemiz gerçekliğine benzete benzete- öğrenmiş olduk.

Latin Amerika TarihiJohn Charles Chasteen · Say Yayınları · 201232 okunma

··

48 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgür Çırak