Fransız Edebiyatının en çok ürün veren ‘Romantizmin en güçlü beyni’ olarak nitelendirilen şair ve yazar Victor Hugo, “Bir İdam Mahkumunun Son Günü”nü yazdığında henüz 26 yaşındaydı. Eserini ilk önce dönemin koşullarından dolayı isimsiz olarak 1829 yılında yayınladı. Fakat bundan üç yıl sonra 1832’de, kitabın beğeni toplaması ve savunduğu düşüncelerin taraf bulduğunu, desteklendiğini görmesiyle Hugo kitaba ‘ölüm cezasına karşı savunma’ niteliğinde bir de önsöz ekleyerek yeniden okuyuculara sundu. Kitap tam bir romantik dönem eseri. Aşk ne kadar etkileyiciyse ölüm de bir o kadar etkileyicidir. Ne de olsa insan bir kez ölür ve bu unutulmaz bir andır. Biz de bu ‘unutulmaz an’ için adını bile bilmediğimiz mahkumun son altı haftasından kesitler okuyoruz. Mahkumun öldürdüğü adam hakkında hiçbir şey bilmiyor, suçunu tam olarak anlamıyoruz zaten asıl odak noktamız da burası olmamalı. Çünkü yazarın amacı, herhangi bir suçlunun özel savunmasını yazmak değildir; şimdiki ve gelecekteki bütün ölüm mahkumları için genel ve kalıcı bir savunmayı miras bırakmak, Beccaria’nın açtığı yolu kendince genişletmektir. Kitabın amacına ulaşması içinse Fransa’da 150 yılın geçmesi gerekmiş; ulusal jiletleri ‘Madam Giyotin’, 1981’de idam cezasının kaldırılmasıyla tarihe karışmıştır. Hugo, bir insanın hayatına son vererek onun sadece düşüncelerinin ve bedeninin değil aynı zamanda annesinin, babasının, eşinin, çocuklarının da öldürüldüğünü savunur. Kocasına ölüm cezası verilmiş bir eş nasıl dimdik hayatta kalabilir, çocukları boyunları bükülmeden nasıl yaşar? Kim ister babası idam edilmiş bir çocukla şekerini paylaşmayı, kim ister kocasının kafası Greve Meydanı’nda dizerinin önüne düşmüş bir eşe iş vermeyi? Kitabın en etkileyici kısmı da tam burası: Mahkumun kızını son kez gördüğü anlar. Sanki kelimeler ayaklanıp boğazınıza yapışıyor, ölümün tüm soğukluğunu mahkumun yerine siz hissediyorsunuz. Bir insana böyle acılar yaşatmaya nasıl başka bir insanın hakkı olur? Ya adalet dağıttığını sandıklarımız intikam alıyorsa? Ya ölüm cezasına terk ettiğimiz kişi bunu gerçekten hak etmiyorsa? Mahkum belki de yüreğinde cenneti taşıyordu da bizim haberimiz olmadıysa?

Bir İdam Mahkûmunun Son GünüVictor Hugo · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2023121.1k okunma

··

1 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

june