“Hayattaki anlamlı en küçük
şey bile anlamsız en büyük şeyden
daha değerlidir.”
Carl Gustav Jung, psikiyatr
1. Bir kereden bir şey olur mu?
Madde kullanmaya başlamadan önce merak ve
korku duyulabilir. Bu duygular, bağımlılık
döngüsüne atılan ilk adımdır. Kişi, “Bir kereden
bir şey olmaz” diyerek madde kullandığı
takdirde kısırdöngünün içine girer. Zamanla
bırakabileceğini düşünse de bırakamayacağını
anlar. Ayrıca bazı maddeler tek kullanımda bile
bağımlılık riski taşır.
2. Madde kullanımı yaratıcılığı
artırır mı?
Gördüklerimizi bir fotoğrafa benzetebiliriz.
Madde kullanınca fotoğrafın zıt renkleri artar;
bu yüzden kişi dünyayı daha canlı algılıyormuş
hissine kapılabilir ve madde kullanımının
yaratıcılığı artırdığı düşünülebilir. Ancak
değişen, algıdaki bozukluklardır. Kullanmaya
devam edilirse, ayrıntılar fark edilmemeye
başlar. Uyuşturucu bırakıldıktan sonra algılar
normale döner.
3. Vücutta rahatlama hissi
yaratır mı?
Sosyal fobi, toplumda en sık rastlanan
psikolojik rahatsızlıklardan biridir. Kişinin
kendini güvensiz hissettiği, yargılanmaktan
kaynaklı yaşadığı yoğun kaygı durumudur. Bu
kişiler, madde aldıklarında cesaretlerinin
arttığını düşünür. Ancak aslında kişi, olumsuz
etkilenir ve sorunları daha da çözümsüz hale
getirir. Miktar ve sıklığın artması bağımlılık
yaratır.
4. Alkol gerçek duyguları ortaya
çıkarır mı?
Bilimsel bir gerçeği basit bir dille anlatmak
gerekirse alkol, beynin kontrol merkezlerini
baskılar ve kontrolü zorlaştırır. Kasların
uyumu bozulur. Konuşma ve düşünce süreçleri
bozulduğu için söylenenler gerçekte düşünülen
kelimeler olmaz. Kişinin hissetmediği şeyleri
en yüksek dozda hissetmesine sebep olur.
Ayıkken birden fazla şeyi düşünüp
yorumlayabiliyorken, sarhoş olduğunda tek bir
duyguya yönelir.
5. Bağımlı olmak bir irade
meselesi mi?
Bağımlılıkta doğru bilinen yanlışlardan biri de
bunun bir irade meselesi olduğu ve iradesi zayıf
kişilerin bağımlı olacağı düşüncesidir. Bu
yüzden, iradesi sağlam olanların bu sorunu
yaşamayacağı düşünülür. Ancak, herkes
bağımlı olabilir. Bir kere bağımlı olduğunuzda,
kullandığınız madde kendi benliğinizden daha
önemli bir hale gelir.
6. Kullanmayı bırakırsam, yalnız
kalır mıyım?
Madde kullanan arkadaşlardan uzaklaşmak,
ilk zamanlarda kişinin yalnız hissetmesine
neden olabilir. Ancak kişi temiz kaldıkça,
kendine olan güvenini tekrar kazanacak ve aile
ilişkileri düzelmeye başlayacaktır. Yeni
arkadaşlar edinecek, madde kullandığı
zamandaki hayatından farklı konularda
konuşabildiğini ve hayattan keyif aldığını fark
edecektir.
7. Her yolu denedim, ancak
başaramadım.
Ne yapmalıyım?
Bağımlılık tekrarlayan bir hastalıktır. ABD’de
yapılan bir araştırmaya göre, tütün
bağımlılarının yarısı hayatları boyunca en az
bir kez bırakma girişiminde bulunmuş ancak
çoğunluğu başarısız olmuştur.
Başka bir araştırma da tütün bağımlılarının
yüzde 42’lik bir kısmının, bıraktıktan sonra
tekrar kullanmaya başladığını göstermiştir.
Ancak umutsuzluğa kapılmamak gerekir.
Çünkü her deneme, bir sonraki tedavi girişimi
için önemli bir basamak olabilir.
Özellikle alkol ve madde bağımlıları için
bıraktıktan sonraki ilk aylar çok risklidir.
Bağımlı kişinin psikoterapi sürecini
aksatmaması gerekir.
Bağımlının yakınları ise başarısız girişimlerde
dahi kişiyi desteklemeli ve motivasyonu yüksek
tutmalıdır.
Kaynak: “101 Soruda Bağımlılık”