Gönderi
Petrol Para İktidar
Petrol-Para-İktidar, William Engdahl'ın Türkiye'de 2008 yılında yayımlanan kitabı. İktidarın kaynağı kimdir? Halk mıdır yoksa para mı? Para olmadan iktidar olunabilir mi? Ya da iktidar olunsa da muktedir olunabilir mi? Paranın kaynağı nedir? Ya da bu kaynaktan mahrum olan bir iktidar, iktidar olabilir mi? Ve petrolün buradaki işlevi nedir? Gibi çeşitli soruların kafaya takılacağı ama soyut tartışmalardan çok somut olgular üzerinden petrol - para - iktidar inceleniyor.
Her petrolü olan da muktedir olabiliyor mu? O da apayrı bir konu. Genelde yer altı kaynaklarına sahip devletler o kaynakları tam olarak kendi çıkarları doğrultusunda kullanabiliyor mu?
Bu kitapta Petrol - Para - İktidar üçgeninin , Anglo - Amerikan politikası ve yeni dünya düzenini sorguluyor.
Kitap, petrolün tarihini anlatmıyor. Ondan daha da önemli olan savaşların ekonomik yükünü; 'petrol' ve bunun için yapılan mücadeleden kesitler sunuyor. Egemen güç ABD'nin bu gücünü sürdürebilmesi ve 'düşmanlarının' yolunu kesmek için gerekli olan 'enerji kaynağı' n da vananın başına geçmesinin görünür ve görünmeyen yüzünü anlatıyor.
Coğrafya bir kaderdir. Onu doğru veya yanlış kullanmak o coğrafyada bulunan ülkelerin yöneticilerine bağlı değişir. Öncelikle Britanya (İngiltere)'nın ada devleti olması dolaysıyla edindiği coğrafi üstünlük, denizi iyi kullanması ile yeni yerler peşinde koşmasına yol açar. Yeni yerlerden elde edilen ganimetler doğrultusunda içerdeki kent soylular da buradan kısmetlerini alırlar. 2. Dünya Savaşından önce Avrupa'nın finans şehri 'London City' olur.
1.Dünya Savaşı öncesi Almanya'nın sanayi hamleleri hakkında bilgi verilirken, Avrupa'nın 'esas' gücü 'Britanya' ile kıyaslama yapılarak anlatılır. Bu sayede iki gücün o zamanki sanayi üretimleri hakkında bilgi verilirken, gelecek yıllar içinde ipuçları sağlanır. Almanya'yı Almanya yapan 1800'lü yılların sonundaki 'ekonomik' reformlar kitabın içinde anlatılırken, bunların özellikle bugün bilinmesinde yarar var. Devletlerin kalkınmışlık düzeylerinin bir geçmişi olduğu unutulmasın.
Bir devlet her yere egemen olmak istiyorsa en önemli yol da denizlerden geçer. Britanya 1914 öncesinde denizlere hakimdi. Almanya ise sınırları içinde sanayi geliştirmekle uğraşırken askeri bir donanmaya sahip olmadığı için Britanya gibi emperyal olamaz. Bugün ABD nasıl tüm denizlerde savaş gemileri, üsler ve müttefiklere sahipse o devirde de Britanya benzer durumlara sahipti.
Almanya'nın sanayi mallarını yeni yerlere pazarlamak için Berlin'den başlayıp Bağdat'a uzanacak demiryolu projesi kapsamında Osmanlı Devleti ile karşılıklı işbirliği içine girer. Bu işbirliğinden çekinen Britanya ise sömürge alanlarının güvenliği ve Almanya'nın daha da güçlenmesine engel olmak için yeni ittifaklar peşine koşar. Almanya'dan başlayıp Bağdat'a ve körfeze ulaşacak bir demiryolu projesi Balkan Savaşların da alt yapısı veya sebepleri arasında anlatılıyor. Balkan Savaşları ve sonrası 1.Dünya Savaşı'yla bölgede huzursuzluk çıkartılarak bu bağlantının da önü kesilmiş olur.
1.Dünya Savaşından sonra Britanya, siyasi olarak galip çıksa da ekonomik bir yıkımla uğraşır. ABD ise Avrupa'nın kendi savaşına katılmayarak taraflara silah ve borç para sağlayıp, ticaretini geliştirir. ABD'nin elinde bulunan (ya da fazla mal, para) fazlalıkları savaş sonrası Avrupa'nın kalkınmasında (aynı durum 2.Dünya Savaşı'ndan sonrası içinde geçerli olur) geçerli olur.
Kitap içinde sadece Ortadoğu tabir edilen bölge yok. Afrika'dan Amerika kıtasına kadar tüm coğrafyada yaşanan ve ABD'nin dünya hakimiyeti kurması için yaptığı çalışmalara da değiniliyor. Dün olanlar, bugün yaşananlar ve yarına ışık tutacak nitelikte yapılacaklar anlatılıyor. Örneğin, büyüyen bir ekonomi olan Çin'in en büyük sıkıntısı yeterli enerji kaynaklarına sahip olmaması. Çin onun için uğraşırken, ABD'de bunu engellemek için her şeyi yapıyor. Sadece Çin de değil. Rusya içinde veya karşısına rakip olarak çıkmaya niyetlenen her devlet için de aynı engellemeleri yapacak. Bu kitapta bu durum örneklerle anlatılıyor. Enerji önemli ve vananın başında bulunan ABD, istediği ülkeye istediği kadar enerji dağıtımı yaparak dünya üzerinde denetim sağlamaya çalışıyor.
William Engdahl da yine çok güzel bir şekilde tarihsel gelişim ile olayları anlatarak gelecek zamana ışık tutmuş. Kitabın baskısı yok, sadece sahaflarda bulunabilir. Tavsiye ederim. 30 Mayıs - 10 Haziran 2019 tarihleri arasında kitabı okudum. 10 Haziran 2019 tarihinde ise inceleme yazısını siteye ekledim.
·
21 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.