''Mustafa Kemal'in yaşamı kendisini dışlayan ve baskı altına almak isteyen yöneticilere karşı isyanlarla, istifalarla ve bunun sonucu sürgünlerle doludur. Denebilir ki, o her başarıya isyan ve sürgünle ulaşmıştır.'' ( S.178 ) Bu kitaba ismini veren rapor Mustafa Kemal tarafından 20 Eylül 1917' de yazılmış ve o esnada Osmanlı devletini ve ülkeyi yöneten en üst düzey iki yetkiliye ( Sadrazam Talat Paşa ve Harbiye Nazırı Enver Paşa ) yollanmıştır. Bu rapor alelade bir belge değil, bir isyan bildirisi ve siyasi muhtıradır. Yani memleketi çöküşe getiren, orduyu bitiren, Almanlara sömürge olma yolunda giden yönetime eleştiridir. Nutuk kadar önemli, hatta biraz daha sivri bir siyasal belgedir. Çünkü Nutuk Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan, istikrar sağlandıktan sonraki zaman diliminde okunmuş bir metindir. Oysa ''muhtıra'' düpedüz muhalefet söylemidir; siyasal otoriteye, sisteme, hükümete ve Alman emperyalizmine kafa tutar. Kerem Çalışkan muhtıra sürecini, konunun başlangıç noktasını, yaşanan olayları ve nihai sonuçları her zamanki sade, kafa karıştırmayan tarzı ile kaleme almış. Okuduğumuz bu belgeye yön veren olaylar ışığında Mustafa Kemal'in dahi kişiliğini bir kez daha gözler önüne sermiş. Yani yine keyif ve ilgi ile okudum, tavsiye ediyorum... ''... Sözün kısası, gerek mülki hükümet, gerek ahali içinde yapılacak işlerin alelade bir memleket meselesi değil, en birinci memleket savunma sorunu olduğu bu devirde memleketin hiçbir köşesinin herhangi bir yabancı nüfuz ve idaresi altına verilmesi, saltanatın yaşamasını kesinlikle ihlal ve iptal eder. İşte benim düşüncelerim bundan ibarettir. Bulunduğunuz mevki sebebiyle bunları açıklamakla vicdanım üzerinden büyük bir yükü kaldırmış olduğum kanısındayım. '' ( S. 60 )

Mustafa Kemal’in İsyan MuhtırasıKerem Çalışkan · Remzi Kitabevi · 201742 okunma

··

18 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Bendis