Yazılı ya da görsel farketmeksizin, 1800’lerin sonlarından 1900’lerin ortasına kadar olan dönemi, okumak veya izlemekten çok keyif almıyorum. İki dünya savaşı, sayısız da ekonomik krizi kapsaması, değsem dokunacak kadar yakın geçmişte olması, o zaman dilimini çok kasvetli, çok tedirgin edici kılıyor benim için. Kitabın dönemi, tam da bu bahsettiğim dönem. Meşhur İngiliz aristokrasisi, sosyal ve gündelik ev hayatları, evlerinin hiyerarşik düzeni. Yegane sesimiz ve karakterimiz bir baş uşak. Kendini işine ve prensiplerine adamış Bay Stevens, çıktığı birkaç günlük yolculukta, hayatını ve dönemi anılara dönük aktarıyor. Arka planda, Avrupa’nın savaş sancıları, politik manevralar, ekonominin hızlı hareketleri, gücün ve paranın el değiştirmesi, küçültülmüş ölçeklerle de İngiliz yaşam biçimleri, avam tabakanın hayatı, hizmetlilerin durduğu nokta. İki ayrı ama girift dünya. Kitabın seyri içinde net bir zaman çizelgesi yok “geçmiş bugün - geçmiş bugün” diye ilerleyen reçetelenmiş bi usülden ziyade, çağrışımlar olarak akışa bırakılıyor. Yazarın usul usul üslubu muazzam, o kadar zarif bir dille, öyle sade ama seçkin kelimelerle, sakince hikaye ediyor ki, kitabı okurken saygı duruşuna geçmek arzusu içinize yerleşiyor. Yoksa öyle hiç üzerine söz söylenmemiş bir konuda, hiç umulmadık olaylar silsilesiyle resmedilmiş tablodan bahsetmiyoruz. Etkileyici kılan zaten bu, gayet sıradanmış gibi görünen bir noktadan çıkıp, usulle edebiyat budur dedirtmesi. Gizli saklı, çok derin, çok özel, dillenmemiş, kirlenip körelmemiş bir de aşk hikayesi var içinde ki; gözümü dolduran, içime dokunan.. İş ahlakı, ezberlenmiş hareketler tekrarı, tüm yaşamı aynı yerden, aynı duruştan ibaret, hayat fukarası, esasında “hayattan izole” Stevens karakterinin, bir nefesle, dün bugün muhasebesi. Esasen kitapları hitap ettikleri yaşlara bölme taraftarı değilim, okur olgunluğunu; yaşam ve tecrübe, hayata dair edinilmiş teçhizat sağlar. Lakin, bilhassa çağdaş Türk edebiyatının keskin köşeli “ahlaka mugayir” satırlar konusundaki bonkör tavrı, arada beni “bu kitap şu yaştan sonra okunmalı” diye uyarma ihtiyacına sevk ediyor. Tam burada belki ilk defa tam tersi bir duyguya kapıldım, otuz+ diye bir ayrım olacaksa, orta yaş kitabı, “Günden Kalanlar” hikayesi, dili, başı sonu her şeyiyle “o kitap”. Keşke keyifle okusalar ama, eserin 15-20 yaşında gençler için, cezbediciliği düşük. Çok severek tavsiye listeme aldım. Yazmakta geciktiğimden, unuttuğum ayrıntılar vardır, şimdiden affınıza sığındım.

Günden KalanlarKazuo Ishiguro · Yapı Kredi Yayınları · 20185.2k okunma

··

61 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kitapzede