"Başkaldırıyorum, o halde varım": insana özgü en üstün varoluş
Descartes'in şu cümlesi oldukça meşhurdur: "Düşünüyorum, o halde varım." Bu descartes'in şüphesidir. Descartes ince her şeyden şüphe etmiş, sonra böyle demiştir. Fakat şüphe etmek konusunda şüphe edemem. Öyleyse ben varım ki şüphe ediyorum, şu halde ben varım.
İkinci söz Gide'nin sözüdür. "Hissediyorum, o halde varım." Üçüncü söz de Albert Camus'nun sözüdür. "Başkaldırıyorum, o halde varım. Bu daha doğrudur.
...
İnsana ait olan en üstün var oluş "başkaldırıyorum, o halde varım"dır.
..
Bütün hayvanların ve diğer canlıların tersine insan için durum budur; Hayvanlara içgüdüsel tabiat hükmeder. Kendi yaşamlarını asla kendileri seçemezler.
Kendini bilme noktasına erişen, özünün bilincine varan, cennete, hatta Tanrı'nın iradesine başkaldıran insan, evrende yaratılmış yeni bir varlıktır.
Sonra ibadet ve itaat ile -ki yinede bu ibadet ve itaat , insanın seçtiği ibadet ve itaattir- kurtuluşa erişebilen de bu insandır. İnsanın itaati, başlangıçtan beri bilinçsiz bir kul ve ibadet eden insanın itaatidir. O tıpkı bir hayvan gibi isyan edemez, baş kaldıramaz. Böyle bir insanın ibadet ve itaati değersizdir.
Başkaldırma aşamasına erişen insanın itaati ise istenen bir şeydir.
...
İnsan "var" demektir. Ancak Descartes'in "Düşünüyorum o halde varım" sözü veya Gide'nin "Hissediyorum, o halde varım" sözü, "var" bulunmayı kanıtlamıştır, ama insan olarak var bulunmayı henüz kanıtlamamıştır.
Sayfa 22
·
3 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.