Kemal mi Kamal mı?
Doğumundan ölümüne dek çeşitli adlar kullanan Atatürk'ün son kartvizitinde (Kamal Atatürk) adı yazılıdır. Bir vesile ile alıp sakladığım bu tarihî kartvizit. hâlâ misafir odamdaki büfenin çekmecesinde özel bir muhafaza içinde durur. Atatürk hakkında çıkan birçok kitapta «Kemal Atatürk» yazıldığı halde. O'nun son adı. «Kamal Atatürk» olarak tarihe geçmiştir. Hattâ Ankara'daki Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin dış duvarındaki bir vecizesinin altında da «Kamal» adı okunmaktadır.
Türk toplumunda öteden beri ün yapmış önemli kişilere yaptıkları işlere göre sonradan adlar sanlar takılmış. bunların tutanları, tutmayanları olmuştur. İşte tarihin ölümsüz kişilerinden biri olan ve çağ kapayıp, çağ açan Atatürk'ün de yaşamında çeşitli adları olmuştur. Çankaya'daki kitaplıkta boş zamanlarımda karıştırdığım kitaplarda Atatürk’ün şu adlarına rastlamıştım
Atatürk'ün öz adı. 1881’de konulan Mustafa'ydı. Arapça olan ve (seçkin) anlamına gelen Mustafa adını tarihimizde pek çok ünlü kişi taşımıştır. Müslümanların Türklerin çok kullandığı (Mustafa) Peygamberin de tanınmış adlarından biridir.
1893 yılında Selânik Askeri Rüştiyesinde matematik derslerinde başarı gösteren Mustafa'ya, kendi adı da Mustafa olan riyaziye hocası "ikimizin adı da Mustafa. Bu böyle olmayacak. Aramızda bir fark bulunmalı. Bundan sonra senin adın Mustafa Kemal olsun" demiş. O zamandan sonra Mustafa Kemal adını alan Atatürk'ün adı da. okul kütüğüne böyle işlenmiş. OIgun anlamına gelen «Kemal» sözcüğü Arapça olup. (Namık Kemal vb. Türk büyükleri tarafından taşınmıştır.
Atatürk, uzun yıllar taşıdığı Mustafa Kemal adını. yazmada ve imza etmede güçlük doğurduğu için kısaltarak. M. Kemal olarak kullanmıştır. Birçok metinlerde M. Kemal adına rastlanır. Yakınları ve çevresi Atatürk'ü uzun yıllar hep Mustafa Kemal Paşa diye anmış ve çağırmıştır. 1 nisan 1916'da Çanakkale'de gösterdiği başarıdan sonra rütbesi tuğgeneralliğe yükselen Atatürk'ün -Paşa» sıfatı ise ölümüne dek sürmüştür.
“Mustafa Kemal Paşa adı, Kurtuluş Savaşından sonra Bursa’nın Kirmasti ilçesine verilmiştir. Uzun adların kullanılması zorluğu nedeniyle ilçenin adı sonradan M. Kemal Paşa olarak anılmağa başlanmıştır.
Atatürk, Kurtuluş Savaşından sonra adını uzun bularak Mustafa'yı kullanmamış. sadece Kemal'i kullanmıştır. Soyadı Kanunundan sonra aldığı yeni harflerle yazılmış nüfus hüviyet cüzdanında adı (Mustafa'sı atılarak) sadece «Kemal" olarak yazılıdır.
Atatürk soyadını başkalarının almamasına ilişkin kanunda da öz adı «Kemal" diye yazılıdır.
Dumlupınar Zaferinden sonra Atatürk Gazi Mustafa Kemal Paşa» olarak anılmıştır. Sakarya Meydan Savaşını kazanmasından sonra da T.B.M.M. 19 eylül 1921'de bir kanunla O’na müşirlik ve gazilik ünvanı vermiştir. Arapça bir sözcük olan Gazi ünvanı savaş kazanan büyük komutanlara verilmektedir. Tarihimizde Osman Gazi, Orhan Gazi, Gazi Osman Pasa gibi birçok da Türk büyükleri vardır.
Atatürk kendisine verilen «Gazin sanını çok beğenmiş. birçok imzasının üstüne, ya da başına Gazi diye yazmıştır. Zamanla Gazi M. Kemal Paşa» adı kısaltılarak. Gazi Paşa» ve en sonunda ıGazi» olarak anılmağa başlanmıştır. Halkın çok tuttuğu ıGazi sözcüğü. şiirlerde. kitaplarda. konuşmalarda tek başına geçerli olmuştur.
8 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.