16, Yüzyıl Fransa'sından kesitler sunuluyor. Özellikle veba salgını doğrultusunda yaşanan sıkıntılar ve salgının artmaması için alınan çeşitli tedbirler anlatılıyor. Bunlardan biri de su/ sıcak suyla ilgili olan ve temizlenmenin vücuttaki gözenekleri açacağından dolayı vücuda temas edecek sıcak veya soğuk suyun ( o yüzden hamamların kapatılması öngörülür) hastalıkları arttıracağı görüşüne inanılırdı. 'Derinin açılması' bir çeşit derinin güçsüzlüğü ve o güçsüzlükten içeri sızacak suyun insanları hasta yapacağı düşünülürdü. Yazarda, dönem içi birinci el kaynaklara dayanarak yaşananları anlatıyor. 16 ve 17. Yüzyıl Fransa'sında yıkanmanın hastalık kapmaya yol açtığı inancı, Kral ile bakanların arasındaki irtibatı bile sekteye uğratır. Suyla yıkanıldığında hastalıklara karşı korumasız kalınacağına inanan toplum, "suyla yıkanmak insanın gözünü bozar (s.31)" diyerek banyo yapmaya duyulan korkuları kat be kat arttırır. Çamaşır değiştirildiğinde yıkanıldığı düşüncesi genel kabul gören bir davranış şeklidir. Şu an ki yıkanma gibi değil, sadece çamaşır değiştirmek yıkanmayla eşdeğer tutulurdu. Çamaşır değiştirme dışında pudrada temizlik amaçlı kullanılır. Ayrıca daha sonra koku veren çeşitli bitkiler de yine temizlik anlamında kullanılırdı. Fransa'da Ortaçağ'dan günümüze 'Temiz ve Kirli'lik anlatılıyor. Temizlik, banyo, yıkanmak, sağlık gibi çeşitli bilgiler oranın sosyal durumu Fransa özelinde kaynaklar eşliğinde okuyucuya bahsediliyor. Bu da okuyanın o ortamdaymış gibi bir anlatım da yapılıyor. Bu sayede hem ev hem de saraylardaki değişikliği görebilir ve zaman şeridi içinde nereden nereye geldiği daha kolay anlaşılabilir. Genel okuyucudan çok özellikle bu konuda araştırma yapanların faydalanabileceği bir kitap. Ortaçağ'dan 1900'lerin başına kadar geçen zaman içinde Fransa temelli yıkanma, su, hastalık, temizlik kavramlarının işlendiği kitapta bunun toplumsal, kültürel, siyasal etkileri de anlatılıyor. Anlatılan konuya eklenen yüzlerce isim ve kaynak, konunun öylesine hazırlanıp yazılmadığını da gösteriyor. Ayrıntılı bir anlatıma sahip. Tercüme edende aynı şekilde gözü tırmalayan bir etki oluşturmadan aktarmış. Georges Vigarello'un Türkçeye 'Temiz ve Kirli' olarak tercüme edilen kitabı, Fransa'da yaşananları anlatıyor. Konuya ilgi duyan veya bu konuda araştırma yapanlara önerilir. Not: 'Ortaçağ'dan Günümüze Temiz ve Kirli' isimli kitabı yıllar önce alıp, okumaya başlamıştım ama sonra da yarım bırakmıştım. Fırsat bu fırsat diyerek tekrar okumaya başlayıp, bitirdim. Bu kitabı 26 Haziran - 5 Temmuz 2019 tarihleri arası okuyup, inceleme yazısı ise 17 Eylül 2019 tarihinde 1000Kitap sitesine eklenmiştir.

Temiz ve KirliGeorges Vigarello · Kabalcı Yayınları · 19967 okunma

··

14 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

S. Ali