Vergi Çarpanı
Tıpkı kamu harcamalarındaki artışın yarattığı çarpan etkisi gibi vergilerde ortaya çıkacak bir indirim,kullanabilir geliri,dolayısıyla toplam tüketim ve yatırım harcamalarını artıracak,sonuçta GSYH'de artışa yol açacaktır.Tersine vergilerde ortaya çıkacak bir artış,kullanılabilir geliri,dolayısıyla toplam tüketim ve yatırım harcamalarını düşürecek ve eğer vergi artışından sağlanacak ek gelirler ile kamu giderleri artırılmazsa GSYH'de düşüş meydana gelecektir.
Ekonominin resesyona doğru gittiğini ve hükümetin gelir vergisinde yüzde 10 oranında indirim yaparak ekonomiyi canlandırmayı planladığını düşünelim.Bu durumda kişilerin ellerine geçen gelir(kullanılabilir ya da harcanabilir gelir)yüzde 10 oranında artacak demektir.Vergi sonrası yıllık geliri 50.000 TL ve marjinal tüketim eğilimi(mpc)0,7(yüzde 70) olan bir kişinin bu indirim sonrası eline geçen paranın 55.000 TL'ye yükseldiğini varsayalım.Geliri 50.000 TL iken (50.000. 0,7=) 35.000 Tl'lik tüketim harcaması yapan ve 15.000 tasarruf eden bu kişi,vergi indirimi sonrası geliri 55.000 TL'ye yükselince 38.500 TL'lik tüketim harcaması ve 16.5000 TL'lik tasarruf yapmaya başlayacak demektir.
Devletin gelir vergisi oranını yüzde 10 artırdığını düşünelim.B durumda kişilerin ellerine geçen gelir yüzde 10 oranında azalacak demektirVergi sonrası yıllık geliri 50.000 TL ve marjinal tüketim eğilimi 0,7 olan bir kişinin vergi artışı sonrası eline geçen paranın 45.000 TL'ye düştüğünü varsayalım.Geliri 50.000 TL iken (50.000 . 0,77=) 35.000 TL'lik tüketim harcaması yapan ve 15.000 Tl tasarruf eden bu kişi,vergi artıı sonrası geliri 45.000 TL'ye düşünce 31.500 TL'lik tüketim harcaması yapan ve 15.000 TL tasarruf eden bu kişi ,vergi artışı sonrası geliri 45.000 TL'ye düşünce 31.500 TL'lik tüketim harcaması ve 13.500 TL'lik tasarruf yapmaya başlayacak demektir.
Basit vergi çarpanı şöyle bir formülle hesaplanır:
Vergi çarpanı :mpc/ 1-mpc
Yukarıdaki örneğimize uygularsak:
vergi çarpanı=0,7/1-0,7=2,3
Sayfa 48Kitabı okudu
·
10 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.