2) ASIRLIK MESELEMİZ : MÜZECİLİK
Müzeler Tarihi ve Kültürel mirasların sergilendiği önemli kurumlardır. Mustafa Kemal Atatürk'ün "Bir vatanın sahibi olmanın yolu, o topraklarda yaşamış tarihi olayları bilmek, doğmuş uygarlıkları tanımak, sahip olmaktan geçer" sözü müzecilik anlayışının özünü yansıtmaktadır.
Müzecilik, Yunanlılarla bilinçli bir şekil kazanmış ve Romalılarla da bu günkü modern temelleri atılmıştır. Ülkemizde ise, Osman Hamdi Bey’in kişisel çabalarıyla başlayan müzecilik, Cumhuriyet döneminde Atatürk’ün akılcı politikalarıyla çağdaş bir seviyeye erişmiştir. Günümüzde toplumsal, sosyal, psikolojik ve teknolojik boyutlarıyla değerlendirilen modern müzecilik, toplumu eğitmek, sosyal ve kültürel açıdan gelişmesini sağlamak gibi bir misyonu üstlenmiştir. Ülkemizde modern müzecilik anlamında geliştirilmeye ihtiyacı vardır.
Ülkemiz tarih boyu bir çok medeniyetlerin yaşadığı, kurulup yıkıldığı, büyük ve çok zengin yer altı değerlerine sahiptir. Ne var ki, Türkiye’de müzecilik düşüncesi yerleşmediğinden 19. yüz yıl ortalarına kadar birçok tarihi eserimiz yurt dışına kaçırılmıştı. Dünyanın açık hava müzesi sayılacak bu topraklar için hoş görüntüler değil tabi bunlar.
Bugünkü anlamında olmasa da, ilk müzecilik fikri, 1846 yılında Sultan Abdülmecid zamanında oluştu ve Ahmet Fethi Paşa, Padişahın emri ile, eldeki silahları Aya İrini Kilisesi’ne yerleştirdi. Ancak sık taşınmalar ve yönetici değişiklikleri halka açık bir müze oluşmasını engelledi.
Osman Hamdi bey, Türkiye’de ilk Batılı anlamda müzecilik çalışmalarını başlatan kişi olmuştur. Osman Hamdi bey, aynı zamanda büyük bir Türk arkeologu olup, Arkeoloji alanında yaptığı çalışmalar ve bu bilime önemli katkılarından dolayı bir çok Avrupa ülkesinde kendisine fahri doktorluk unvanları verilmiştir.
Osman Hamdi Bey’in ilk işi, “ Asar’ı Atika Nizamnamesi “ diye bilinen eski eserler kanununu yenileyerek, imparatorluk sınırları içindeki tüm eserleri İstanbul’a taşıtmak olmuştur. İstanbul’da bulunan şimdiki Arkeoloji Müzesi onun zamanında yabancı mimarlara yaptırılmıştır.
Cumhuriyet’in ilanı ile, Müzecilik daha bir önem kazandı fakat hala ileri seviyede değil. Ülkemizdeki Müzeler, her yıl on binlerce yabancı turisti de ülkemize çekmek suretiyle, hem turizme ve hem Türkiye’nin tanıtımına büyük katkıda bulunabilir.
Müze-i Hümâyûn Mektebi
Osmanlı modernleşmesinin iki önemli alanını oluşturan müzecilik ve eğitimin bileşkesi; Müze-i Hümâyûn Mektebinde müzecilik ve eski eserler konusunda uzman yetiştirmesi planlanmaktaydı. Avrupa ülkelerindeki müzelerin durumu, Osmanlı topraklarından çıkartılıp yurtdışına götürülen eski eserler ve bunların Osmanlı topraklarındaki “gayr-ı medenî” konumları, böyle bir okulun varlığını zorunlu kılmıştı. Ayrıca eğitimin modern dönemdeki fonksiyonu doğrultusunda bu alanda pratik ve teorik donanıma sahip bir Osmanlı zümresi oluşturulacaktı. Ancak bir türlü faaliyete geçemeyen müze mektebi, daha kapsamlı bir müfredata sahip olan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kuruluşu ile gereksiz konuma düştü. Yine de bir modernleşme teşebbüsü olarak Müze-i Hümâyûn Mektebi projesi, Osmanlıların bu dönem içerisinde bulundukları zihinsel durumu yansıtması açısından hayli önemli idi.
Atatürk ve müzecilik
Mustafa Kemal Sakarya' ya hareket edilecek günün gecesinde özel kalem müdürünü çağırır ve sorar: "kararname hazır mı? Hemen getir. Sakarya' ya gitmeden imzalayayım. Ne olu ne olmaz..."
Sakarya savaşının sabahında o gün imzaladığı kararname şudur: "ankara'da bir etnografya müzesi kurulması ve eski ankara evlerinin korunması hakkında kararname."
Mustafa kemal' in de aklına müze, ortada henüz bir ülke yokken, daha savaş bile kazanılmamışken, hiçbir şey belli değilken ve belki de atacağı son imzada gelmiştir.
Aradaki fark budur.
İtalya hükümeti 18 yaşındaki gençlere 500€ kültür bonusu verir. Bu bonus sadece kitap almak, müzeye, tiyatroya ve sinemaya gitmek için kullanılır. Aynı zamanda Italya’da paralı müze sayısı az. Paralı olanlara ise arkeoloji ve mimarlik öğrencileri öğrenci kimlik kartlarını göstererek girebiliyorlar.
Aynı uygulamanın Türkiye'de de olması dileğiyle...
··
16 views
Yaşasın müzeler.. Müzelere bayılırım..
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.