İncelemeye giriş notu: Eşkıyalık da iyi bir şey değil toprak ağalığı da. Nedeni her ne olursa insan öldürmek de. Fakat bir dönemin ülke gerçekleri bunlar. Güçlünün her ne olursa olsun haklı olduğu ve gücüne güvenip zulmettiği dönemde güçsüzün hakkını kendi yöntemleriyle elde etmesinin hikayesi bir anlamda. Ve yazıldığı dönemde yayınlanmış olması dahi büyük cesaret örneği. * * * İlkin betimlemelerine vuruldum Yaşar Kemal’in. Bir ağacı kökünden ucuna dek, dalından yaprağına dek belli bir sırada betimleyip en sonunda büsbütün bir ağaç olarak muhayyilemde yer ettirmesine mesela. Sonra anlatımdaki ustalığına, kaleminin gücüne... Recep Çavuş’un yarası nasıl göğsümde sızladı, çakırdikenler nasıl ayaklarımı daladı, Hatçe’nin kaldığı koğuştaki nemi nasıl hissettim hala şaşkınım. Öylesine bir gerçekçilik işte. Masanın başından kalkmadan gittim Çukurova’da dolandım geldim. Bir solukta bitti denecek bir kitap çünkü bir bölümüne başlayınca kapılıp gidiyorsunuz. Ne kadar uzun olursa olsun bir solukta okunup bitiyor. Tabi o sırada zaman da akıp gidiyor ama siz ona aldırmayın. Sayfa sayısının 400 küsur olmasına da. Serinin dört kitaptan oluşmasına da. Nasıl bitirdiğinizi anlayamayacaksınız. Bir okuma etkinliği vesile olmasaydı belki daha bir on sene kadar Yaşar Kemal okumaya karar veremez, başlayamazdım. Yazarının ustalığı, külliyatının zenginliği gözümü korkutmuştu açıkçası. Bu etkinlik hem bir yerden başlamam için hem de korkulacak bir şey olmadığını fark etmem için bir vesile oldu. Sözcüklere özel ilgisi olan bir insanım. Farklı bir sözcük gördüğümde onun anlamını merak eden, araştıran, kullanımı nasıldır acaba diye soran biriyim. Hele ki işin içine farklı yöreler, farklı söylenişler, farklı anlamlar girince merakım da katlanıyor tabi ki. Bu kitabı okurken fazlaca rastladım öyle sözcüklere, çok mutlu oldum. Bir de aşina olduğum sözcükler var, eskilerden yani aile büyüklerimden duyduğum, bizim yörenin sözcükleri. Çukurova’da da kullanılıyormuş benzer sözcükler. Okurken kitapta onları da bulunca Yaşar Kemal ve eseri İnce Memed gönlümde bambaşka bir yere sahip oldu. Anadolu dedim, nasıl zengin nasıl güzel bir söz varlığına sahipsin. Ve Yaşar Kemal sen nasıl usta bir gözlemcisin. Çok sürmez yakın zamanda serinin ikinci kitabını da alırım elime. Hatta üçüncü, hatta dördüncü :)) * * * SPOİLER * * * Çukurova’da toprak ağalarının olduğu bir dönemde Abdi Ağa isminde zalim bir ağanın zulmettiği köylülerden bir tanesi İnce Memed. İlkin çocukken bu zulme dayanamayıp kendi köyünden başka bir köye kaçıyor ve orada çobanlık yapmaya başlıyor. Ta ki anasını arkasında bırakmaya dayanamayıp kendini ele verene kadar. Abdi Ağa onu alıp köye getirdikten sonra o sene hasat zamanı üründen herkese üçte bir pay bırakırken İnce Memed’le anasına dörtte bir pay bırakıyor. Sebebi de Memed’in kaçması. Memed büyüyüp de yiğit bir delikanlı olduğunda küçüklükten beri sevdalı olduğu Hatçe kızı kaçırma planları kurmaya başlıyor. O sırada anasıyla babası Hatçe’yi Abdi Ağa’nın yeğeni Veli’ye nişanlıyorlar. Abdi Ağa bir kez daha bağlıyor Memed’in yollarını. Ama bu sefer durduramıyor Memed’i. Bir gece vakti Hatçe’sini alıp kaçırıyor Memed. Her şey iyi güzel de o Topal Ali yok mu o Topal Ali. Bu adam iz sürme hastası, iz sürme deyince gözü hiçbir şeyi görmüyor, kayanın üstünden bile yürüseler izini arayıp buluyor insanın. İnce Memed’in izini de buluyor tabi. Abdi Ağa ve adamları etrafını sarınca İnce Memed davranıyor silahına. Abdi Ağa’yı yaralayıp yeğeni Veli’yi öldürüyor. Ardından dağa çıkıyor İnce Memed ve bir eşkıya hikayesi başlıyor. Ama alışık olunan eşkıyalardan değil İnce Memed. Hak etmeyene zulmetmiyor, çoluk çocuğun canını bağışlıyor, haksızlığın karşısında duruyor. O dağa çıktığı sırada Abdi Ağa yalancı şahitler tutup Veli’yi Hatçe vurdu diye ifade verdirip maphus damlarına düşürüyor Hatçe’yi. Sonrasında da İnce Memed’in Abdi Ağa’dan anasının öcünü alma Hatce’yi de hapisten kurtarma mücadelesi başlıyor.

İnce Memed 1Yaşar Kemal · Yapı Kredi Yayınları · 202358bin okunma

··

29 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

•••MERVE•••