"Ne var ki Kur'an edebiyat değil hayattır." İslam ne sadece sözde kalacak düşünceler bütünüdür, ne sadece mistik bir yapı içerir ne de sadece dünyaya yönelen maddeci bir hal içerir. İslam yazarın da dedigi gibi bir hayattır, bütündür, karma bir dengedir, asla tek yönlü değildir. İşte kitap da genel itibariyle İslam'ın hatlarını çizer bize.
.
Bosna... Aliya... İyi ki tanıştım onunla. Diğer ismi ile Bilge Kral. Ki okuduğunuzda bu ismi ne kadar hakettiğini görüyorsunuz. Sevdiğim kitaplar öyledir ki okudum mu hayretimi arttırır. Mutlaka bana bir şeyler katar. Akıcılığından çok okurken ki bilgi yoğunluğu ile beni oldukça fazla düsündürmesi önemlidir. Bu kitapta da işte bunları buldum. Sadece dini bir kitap değildi. Felsefe, bilim, edebiyat, sanat, kültür, ilim ne arasanız bulacağınız ve sizi kendine bağlayan bir eserdi. Hayatı mücadelelerle geçmiş bir bilgenin düşünce dolu kitabı...
.
Avrupa'nın iki uç arasında sürekli gidip geldiğinden bahsedilir. Bir yanda din(mistik) bir yön, bir yanda ise materyalist(maddeci) bir yön vardır. Ancak bu iki yön çıkmazlarda kaldıkça birbirinden özellikler aşırır -evlilik, mal paylaşımı gibi pek çok konuda-. İslam'ın ise hiçbir yeni kavrama ihtiyacı olmadığı vurgulanır. Hümanizmin, düalizmin, ahlakın, sanatın; din, ihtilal, bilim gibi kavramlarla ilişkisi verilir. Dünyanın mistik gelişimi Hristiyanlara, maddeci gelişimi Yahudilere bağlanır. İlim-ahlak, toplum-topluluk, ütopya-dram arasındaki farklar ile İslam'ın bu konulardaki duruşları belirtilir. İlk kısımda mistik ve maddeci görüşü, ikinci bölümde ise İslam'ın yapısını görürüz.
.
Batı felsefesini okumaya başlamak istediğim bir dönemde okumuş olmak da büyük bir şans oldu. Genel hatlarıyla yapıyı anlamamı sağladı. Daha önce yarım bıraktığım kitabı tamamlamış olmamın sevinci de ayrı tabii ki :) Velhasıl Bilge Kral kesinlikle okunmalıdır...
