Gönderi
Sürgün
Dikkat, sürpriz bozan (Spoiler) içerir.
Kitap Bitlis Mutki’ li bir Ermeni ailenin İskan Kanunu sebebi ile yaşadıkları olayları özetliyor, kitabın yazarı ve ana karakteri olan Ferman TOROSLAR’ ın bir biyografisi aslında. Kitap 3 sac ayığına oturtulup incelenmeli bence.
1) Şey Sait Ayaklanması (1925),
2) Dersim Olayları (1936)
3) 6-7 Eylül Olayları (İstanbul’ daki azınlıkları özellikle Rum’ları hedef alan toplumsal ayaklanmalar.)
Bu olaylara baktığımızda hepsi için yazılan birçok makale, kitap ve bilimsel çalışma mevcuttur, yazarımız bu olayları kendi hayat hikayesi üzerinde kurgulayarak işlemiştir.
Ben kitabı çok objektif bulamadım, hep bir acıtasyon hep bir haksızlık mevcut ve hep mazlum olan Ferman gibi bir algı içersinde yoğruluyorsunuz. Ama o yılların gözü ile değerlendirebilmek gerekir bence. Yani herkes yoksul herkes perişan, ülke Dünya Savaşından çıkmış, İmparator’luk dağılmış yeni bir Cumhuriyet kurma çabaları mevcut, birde isyan çıkıyor ortaya, bu şartlarda değerlendirmeli.
Hep bir yoksulluktan, fakirlikten dem vurulmuş, o zamanlar kaç kişi varlıklı ki Anadolu’ da yaşayan herkes Ferman’ ın hayatına benzer bir hayat yaşıyor belki bir tık üstü.
Ben biraz vefasızlık hissettim açıkçası, yani örneğin Çorum’ da yıllarca kalıyorsun ve oranın köy halkı sana bakıyor (elindeki imkanlar kadar zaten onlarda da yokki) sen işte bizi Misafirhaneden aldılar buğday deposuna koydular diyorsun, şimdi düşün köyde oranın yerlisi olup daha kötü durumda olan aileler var bunlar demez mi biz niye misafirhanede kalmıyoruz diye üstelik devlet yardım ediyor onlara, köylüde. Sonuçta senelerce barınıyorsun o köyde, o insanlar seni dışlamıyorlar bir şekilde aralarına katılıyorsun, ben birazcık kıymet bilmeme gördüm açıkçası.
Ana karakter çok masum gelemedi bana özellikle askerde İstanbul’ a düşebilmek için rüşvet vermesi ve arkadaşının hakkını gasp etmesi, veya bahçeyi bozan çocuğu öldüresiye dövmesi kısmı (pazarda yaptığı hileyi vs eklemiyorum bile) bu kısımları haklı dedirtmedi kendini bana.
Özetlemem gerekirse Şeyh Sait İsyanı, Dersim Olayları, 6-7 Eylül olayları çok popüler olup üzerlerine yazılan 100’ lerce inceleme, makale vs mevcut hala tam bir netlik kazandırılamamış konular bir tarafından bakıp sadece bir zümrenin çok yokluk çektiğini çok acı çektiğini belirterek ilerlersek net bir şeyler ortaya çıkaramayız gibi geliyor bana.
·
22 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.