Gönderi
W. Shakespeare- Macbeth
macbeth shakespeare'in iyinin kötü, kötünün de iyi olabileceğini gösterdiği içinde doğa üstü unsurlarında bulunduğu oyunudur. oyun insanların hırslarının onların nasıl sonlarını getirdiğini de gösterir. macbeth oyunun karısı yüzünden hırsına yenilen karakteridir. karısına karşı duyduğu büyük aşk onu kör eder ve ona yapmayacağı şeyler yaptırır. aşağıda yazacaklarım oyunu özetleyerek macbeth'in kötü sonunun nasıl geldiğiyle alakalıdır.
bilindiği üzere oyun macbeth'in cadılarla karşılaşması ve onlarla konuşmasıyla başlar. o zamanlarda insanlar ciddi ciddi cadıların varlıklarına inanıyorlardı ve kadınlar cadı olarak kabul edilebiliyordu. macbeth'in sonunu da bu cadılarla karşılaşması ve karısı getirmiştir. macbeth'in yanında banquo'da vardır ve cadılar kahanetlerini bir bir söylemeye başlarlar. macbeth'in önce glamis baronu, daha sonra cawdor baronu ve sonunda da kral olacağını söylerler. banquo içinde krallığın atası olacağı kehanetinde bulunurlar. işte bu macbeth'in trajik akışının (tragic flow) başlangıcıdır. bütün bunları karısına anlatan bir mektup yazar, karısı da bunları okur okumaz gerçekleşmesi gerektiğini düşünür. bu yüzden de kral duncan'ı öldürmeleri gerektiğini düşünür. macbeth ise bu fikri hiç sevmez ilk başlarda. fakat karısı onu sözleriyle ikna eder. öldürme sahnesine kadar da kendisisi psikolojik olarak bu duruma hazırlamaya çalışır. duncan'ı yemeğe çağırırlar ve uyumaya çekildiklerinde macbeth duncan'ı öldürür fakat kanlı bıçağı askerlerin yanına koyacak cesareti yoktur. burada şunu kolaylıkla söyleyebilirim ki oyunun başlarında lady macbeth daha cani ve hırslıdır, fakat oyun ilerledikçe bu roller değişecektir. macduff duncan'ın öldüğünü fark edince lady macbeth üzülmüş gibi davranırken, macbeth gerçekten üzülmüştür çünkü onun iyi bir kral olduğunu düşünmektedir. macbeth olayın ardından hemen kral olur çünkü duncan'ın oğulları bu kargaşadan kaçarlar: malcom ingiltere'ye, abisi donalbain'de irlanda'ya giderler. zaman geçtikçe macbeth yaptıklarıyla alakalı ikilemi hala devam eder fakat hırsı adalet duygusu ve vicdanının zamanla önüne geçer ve kötü şeyler yapmaya devam eder. banquo'yu da öldürmeye karar verir çünkü banqou macbeth'in duncan'ı öldürdüğünü biliyordur. ayrıca macbeth banqou'nun krallığının atası olma fikrini hiç sevmemiştir. banqou'nun ve oğlu fleance ile beraber at gezintisine çıktıklarını öğrenir. onları öldürmesi için üç tane adam kiralar. adamlar banqou'yu öldürler fakat oğlunu öldüremezler. zaten banqou'da ölmeden önce oğluna kaçmasını söyler. bu olaydan sonra macbeth banqou'nun hayaletini görmeye başlar. bu belki suçluluk duygusundan, vicdanının rahatsız olmasından diye yorumlanabilir. fakat o zamanlarda insanların cadı, hayalet tarzı şeylere inanmasının bir sonucu da olabilir.
oyunun devamında macbeth cadılara tekrardan gitmeye karar verir. cadılar ona olması imkansız şeyler söylerler ki bu da macbeth'i baya rahatlatır. söylediklerine olduğu gibi inanır çünkü cadılar ona bir kadından ölmüş hiç bir insan evladının zarar veremeyeceğini, birnam ormanının dunsiname tepesinden gelene kadar tahtta kalacağını söylerler. ayrıca macduff konusunda da uyarırlar. hiç bir şey macbeth'in düşündüğü gibi olmaz. macduff oyunun sonunda macbeth'i öldürür. bunu yaparken de kendisinin doğmadan önce annesinin karnından akındığını söyler.
birnam ormanının tepeden aşağı doğru gelmesi durumu -askerlerin ağaçları siper alarak tepeden inmesi- doğanın aykırı bir hale gelmesi macbeth'in insanlıktan çıkmasına benzetilir. oyunun başında macbeth düşünebilen biriyken sonunda olaylar ilerledikçe bunu kaybeder; kontrolden çıkar. lady macbeth ise insanlık dışı biriyken bu durum tersine döner. kötü karakter lady macbeth'ken roller değişir, kötü karakter macbeth haline gelir. lady macbeth sürekli kocasını kötülükler için ikna eder. kocasının ona olan aşkının farkındadır ve bunu kullanır ve bundan dolayı kocasının fikirlerini değiştirme gücüne sahip olduğunu bilir. bir ikna etme çabasında kocasını yeteri kadar zalim olmadığı için eleştirir ve erkek olmak istediğini belirtir: "that tend on mortal thoughts, unsex me here." (scene v) . zalimliğin erkeklerin işi olduğuna inandığı için erkek olmak ister. tabi burda bi tezatlık var çünkü oyunun başlarında lady macbeth'de olan canilik hiç kimse de yoktur. hele macbeth'in karsının sahip olduğu bu canilikle uzaktan yakından alakası yoktur. fakat oyunun sonlarına doğru her şey olması gerektiği gibi olur. macbeth karısının istediği gibi bir caniye dönüşürken, karısı insanlık değerlerini kazanarak vicdanına yenik düşer, aklını kaçırır. uyurgezer bir insan haline gelerek, sürekli elindeki lekeden şikayet eder. bu da duncan'nı öldüren bıçaktan eline geçen kandır. shakespeare burda belki de oyun başlarında çok güçlü gözüken lady macbeth'in aslında güçlü olmadığını düşündüğünden, kadın olduğu için öldürmek canilik onun işi olmadığından bu hale düşürüyor onu.
sonuç olarak macbeth karısına duyduğu aşktan dolayı kötülükler yapmaya motive olmuş bir karakterdir. içindeki kötülüğü karısı sayesinde keşfetmiştir ve bu doğrultuda normal bir yaşam sürerken birden hayatı tepetaklak olmuş, karısının hırsına karşılık vermiş ve oyunun sonunda hayatını kaybetmiştir.
··
21 views
Sizce bu olanların tek nedeni lady Macbeth mi?
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.