Spoiler içerir kitabı daha iyi anlamak için made in siberia (nickli ekşi sözlük yazarından alıntıdır) kitap "herkesin esit, ama bazilarinin daha da esit" oldugu stalin rusya'sini kiyasiya elestirir, bunu yaparken sovyet politburosunun yerine bir edebiyat lokalini koyar. burada cikan yemekler siradan bir vatandasin ruyasinda bile goremeyecegi kadar kaliteli, bir o kadar ucuzdur. uyeler lokalin mudurunun olum haberiyle bile sampanyalarini yudumlamayi birakmazlar. ayni mudur, uyelerden biri olan bir saire "isa'nin aslinda hic var olmadigi"ni anlatan bir siir yazmasini dikte edecek kadar "tarafsiz"dir. ayni sairin dogaustu olaylara tanik oldugunda ilk sarilacagi sey bir ikonadir! (ayni lokalin uyesi baska bir sair rejim yanlisi coskulu siirler yazmaktadir, ve yazdiklarina kendisinin de inanmadigini itiraf eder.) en masum, en yoksul, sisteme en bagli gorunen insanlar aslinda gizli gizli doviz biriktirmekte, bu bir tiyatro bileti bile olsa rusvete tenezzul etmektedirler. bu haliyle roman elbette o yillarda yayimlanamazdi ve yazar bunu cok iyi biliyordu. yine de 12 yil gibi uzun bir sure uzerine dusmesi, hakkinda cok az sey bilinen 2000 yil oncesi filistin'i gibi konulari orada yasamis gibi anlatabilecek yetkinlige erismesi, kisilerin gercek; olup bitenlerin hayal urunu oldugu 2000 yil oncesiyle kisilerin hayal urunu; mekanlarin gercek oldugu 30'larin moskova'sini icice ve birbirinden bagimsiz bu kadar iyi kurgulamis olmasi inanilir gibi degil. inancli biri oldugu halde hz.isa'yi mucizelerden uzak kendi halinde bir filozof, yani siradan bir insan gibi gostermis olmasina ayrica bir parantez acmali. ki kendi gorusum de gercege en yakin isa'nin boyle bir isa oldugudur. not: isa'li bolumlerde elbette "mucizemsi" kucuk seyler oluyor. ornegin kendisini sorgulayan valiye bas agrisinin gececegini soylemesi ve gecmesi, vali idam karari verdigi anda ciceklerin solmasi, havanin kapanmasi gibi olaylar. ama tum bunlar dogal nedenlerle de aciklanabilecek, cehovvari bir gercekcilik icinde kalan olaylar. elbette her iyi yazar ayni zamanda iyi bir gozlemcidir ve insana dair bircok seyi ezbere bilir, ama asagidaki iki paragrafa sapka cikartilmaz da ne yapilir? kisaca okuyun, okutturun. boyle romanlar yuz yilda bir gelir... "'inaniyorum' diye haykirdi sanatci sonunda ve bakislarini sondurdu. 'inaniyorum! bu gozler yalan soylemiyor. size kac kere asil hatanin insan gozunun onemini hafife almak oldugunu soylemistim. sunu anlayin, dil gercegi saklayabilir, gozler asla! size ani bir soru sorarlar, gozunuzu kirpmazsiniz bile, bir saniyede kendinize hakim olur ve gercegi gizlemek icin ne soylemek gerekiyorsa bilirsiniz ve cok inandirici bir sekilde konusursunuz, yuzunuzde tek bir kirisiklik bile olmaz, ama heyhat, ruhun derinliklerinden gelen gercek bir anda gozlerde yanip soner ve iste her sey tamam. onu gorurler, yakalanirsiniz!'" ... "vali gelen adami magrur ve biraz urkek gozlerle inceliyordu. insan hakkinda cok sey duydugu birine, uzun zaman dusundugu ve sonunda gordugu birine boyle bakar." made in siberia (nickli ekşi sözlük yazarından alıntıdır)

Usta ve MargaritaMihail Bulgakov · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20207,1bin okunma

·

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Gül