COĞRAFYA DERSİNİN TEMEL ÖĞRETİM SORUNLARI
Yard. Doç. Dr. Sefa SEKİN*
Dr. Mehmet ÜNLÜ*
... Türkiye’de, Osmanlı
Devleti döneminde (19.yy da) öğretim kurumlanna bir ders olarak
konulmuştur.
...
Öğretim programları ve amaçları, bulunduğu çağın
ürünüdür. Çağın özelliklerini yansıtır. Çağdaş toplumlarda, çağın
gerektirdiği insan tipinin yetiştirilmesine öğretim kurumlan, öğretim programlan ve amaçları aracılık etmektedir.
... 1983 yılına kadar, özellikle coğrafya dersi için hazırlanmış bir amaçtan söz edilmez.
1983'e gelinceye kadar,
“İlk Mektep Müfredat Programı” için hazırlanan amaçlar, coğrafya dersi için de kullanılmıştır. 1968’te gelinceye kadar “Çevreyi, Yurdu ve Dünya’yı Tanıma Yetenekleri Yönünden” başlığı altında, 4-5 maddeden oluşan amaçlardan bahsedebiliriz. 1968-1983 yılları arasında Sosyal Bilgiler Dersi için hazırlanan 7 maddelik amaçlar, coğrafya dersinin de, amaçları olarak kullanılmıştır. ... Cumhuriyet Türkiye’sinde, liselerde okutulan
coğrafya dersinin kendine özgü amaçlarının olmadığı, dersin amaçsız okutulduğu görülmüş ve ilk kez coğrafya dersi için 11 maddelik bir amaç listesi, 1983’te yayınlanmıştır. Böylece, 20.yy.in son çeyreğine kadar amaçsız okutulan coğrafya dersinin kendine özgü amaçlan olmuştur. Ancak bu amaçlann 4-5 maddesi de, cumhuriyetin ilk yıllarındaki İlk Mektep Müfredatında yer alan amaçların aynısıdır. ... Cumhuriyetin başlangıcında, öğretim yoluyla, yeni kuşağa ulus bilincinin kazandırılması, Cumhuriyetin ve devrimlerin benimsetilmesi temel amaçtı. Kısaca, coğrafya dersi öğretim sorunlarının başında, dersin amaçlarının geçen yy.dan kalması gelir. 21.yy nasıl bir insan tipi istiyor? Sorusuna cevap aranmalıdır. Bu tip insanların yetiştirilmesinde coğrafya dersine düşen rol belirlenmeli ve uzmanlardan oluşan bir komisyon acilen çağa uygun yeni amaçlar hazırlamalıdırlar. Bu çalışmalar çok süratli yapılmalıdır. Çünkü şu an uygulanan amaçlar, 21.yy insan tipinin yetiştirilmesinden oldukça
uzak, geçen yy.dan kalmadır.
Uygulamadaki coğrafya dersi öğretim programlarının acilen
yenilenmesini gerektiren bir diğer hususta, öğrenciyi ezberciliğe
yönelten özellikler taşımasıdır. Amaçlar genelde bu tür ifadelerle
bitmektedir.Bildi, gördü, tamdı, anladı, öğrendi, kavradı vb. gibi.
Düşündü, sorguladı, eleştirdi, yorumladı, analiz etti vb gibi ifadelereyer verilmemektedir. Oysa, çağdaş toplumlar ezbersiz öğretimeyönelik olarak amaçlarında, sorgulamayı, yorumlatmayı, analizi,kısaca düşündürmeyi hedeflemektedir. Bu iki amaç arasında çok önemli fark vardır. Uygulamadaki amaçlar, taklitçi bireylerin yetişmesine zemin hazırlar. Diğeri ise, yaratıcı bireylerin yetişmesine fırsat verir. Özgüveni olan, sorunlara çözüm üretebilen, yaratıcı bireylerin yetişmesi, düşündüren, sorgulatan amaçlara bağlıdır.
2 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.