Günümüz Türkçesiyle "sapkınlık ve dinsizlik" diye isimlendirebileceğimiz, Ahmet Yaşar OCAK'ın nefis üslubuyla ele aldığı çok derin bir araştırmanın konusu olan bu eser, çok büyük ve karmaşık bir pazılı andıran Osmanlı tarihindeki derin bir boşluğu doldurmaya aday... Giriş bölümünde; bahsi geçen kavramların tarihsel köklerini bulacak, İslâm devleti resmi ideolojisinin ve devlet otoritesinin "zındık ve mülhid" ithamıyla karşı karşıya bıraktığı önemli isimlerle (Hallac-ı Mansur gibi) tanışacaksınız. Birinci bölümde; Osmanlı resmi ideolojisinin kaynaklarını inceleyecek, din, devlet, gaza ve cihat gibi temel bazı kavramların oluşan merkezi devlet yapılanmasındaki yerini irdeleyeceksiniz. İkinci bölümde; Osmanlı toplumunda "zındık ve mülhid"lerin toplumsal ve ideolojik tabanını tespit ve teşhisle, üçüncü bölümde yer alan Osmanlı toplumunun ilk ünlü "zındık ve mülhid"i Şeyh Bedreddin'in kimliği ve kişiliğinin tahliline dalacaksınız. Şahsiyeti ve fikirleriyle günümüz toplumcularını bile derinden etkileyen Şeyh Bedreddin'in gerçekte kim olduğu problematiği içinde kıvranacak, efsaneler arasında gizlenen gerçeklere ulaşmaya çalışacaksınız. Kimilerine göre bir sufi, kimilerine göre fakih, kimilerine göre materyalist bir filozof, kimilerine göre asi ya da mehdi olan Şeyh Bedreddin'in aslında hiç biri ya da hepsi olduğuna siz karar vereceksiniz. Sonraki bölümlerde Osmanlı ulema çevrelerinde yaşanan rekabetin yarattığı "zındık ve mülhid" itamlarına maruz kalan ilim erbabını ve Osmanlı iktidarının "vahdet-i mevcud"cu muhaliflerini tanıyacak, hikâyelerini ibretle okuyacaksınız. Son olarak şunu belirtmeliyim ki; Osmanlı şer'iyye sicilleri baz alınarak hazırlanan mahkeme kayıtları ve "zındık ve mülhid"ler hakkında verilen fetva ve kararlar, bu muhteşem eseri daha da ilginç hale getirmiş ve tabiri caizse lezzetlendirmiştir. Keyifle okunsun inşaallah...

Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve MülhidlerAhmet Yaşar Ocak · Timaş Yayınları · 201689 okunma

·

24 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Sıtkı Öztürk