Zamandan önceki zamanlarda, şiir ve din, bilim ve büyü, şarkı ve dans bir ve aynı şeydi... Octavio Paz'ı yalnız şiirleri ve edebi incelemeleriyle tanırken tesadüfen bir tiyatro oyunu olduğunu öğrendim. Tek tiyatro oyunu; tek perdelik Ölüm Çiçekleri... Oynanmak için değil de okunmak için yazıldığı fikrinden yola çıkarak ilerlemek istiyorum çünkü ben de böyle düşünüyorum. Bir çok tekniği ve tadı biraraya getirerek ortaya çıkmış bir eser bu. İlk olarak ele alınması gereken rol "Haberci" ye ait. Haberci rolünün, zamandan önceki zamanlarda yani Antik Yunan'daki koro görevinin modernize hali olduğu görülüyor. Ama Paz onu öyle bir konuşturuyor ki ne cinsel kimliği, ne yaşı, ne zamanı olmadığını hemen anlıyoruz. "Uzayın herbir elektrikli noktasında, zamanınsa herbir manyetik parçasındayım: dün bu gün, yarın da bugün. Herşey ne olacaksa o idi, şimdi de odur." Haberci başlangıçta, dördüncü, yedinci sahnede ve bitirişte monoloğunu sunup sahneyi diğer oyunculara bırakıyor. Peki bu hermoafrodit kişilikli haberci aslında kim? Bir büyücü mü? Bir Satyr yoksa bir bilgin mi yoksa bir içses mi? Juan'ın içsesi? Hepsi belki de hiç biri, ancak onun uzun monologları diğer oyuncuların diyalogları ile kıyaslandığında daha anlaşılması zor görünüyor. Ve sahneyi açıyor haberci: "Sevmek, bir anlamda seçmek demektir: seçmek ya ölümü, ya da yaşamı!.." Napoli'den Padova'ya; yalnızlığa, daha yoksul bir yaşama -öğrenciliğe- yolculuk Juan'ınki. Bir Don Juan'la mı tanışacağız yoksa yalnız kalma isteğinin bir ihtiyaç haline geldiği çağın insanıyla mı? Her ikisi de diyebiliriz.. "La hija de Rappaccini" (1953); oyun ilk kez bu adla sahneye konmuş, aslında çok şey ifade ediyor, Rappacini bir bilim adamı, Faustik yapıda "önceliklerini sapıtmış bir bilim insanı", özelde bir botanikçi... Toksikolojide "doz" zehrin ve panzehrin belirleyici unsurudur ve bu doz terazisini elinde tutan Rappacini en yakınından kızından başlayarak insanlığı bilimle yönetme fikrinde, Homodeuslaşmış bir bilgin ve oyunun en önemli rolü bana göre. Ve Beatriz; Bir çiçek, bir bitki. Rappacinin DNA'sını alan ve onu dilediğince mutasyona uğrattığı kızı. Ya da Beatrice'si Dante'nin. Juan'ın komşusu Beatriz, ilk görüşte aşık olduğu, şiirsel güzellikteki sözlerinin sahibi Beatriz... Aralarındaki tutku bana Dante'yi çağrıştırdı... Naif, yalnız, ürkek bir çiçek Beatriz, hayatının sınırlarının erkekler tarafından belirlendiği toprakta yaşayan bir bitki... Ve yan rollerde İsabel ve Baglioni, toplumdaki diğer sesler. Eğer tiyatro seviyor, tiyatro tarihi, türleri ile ilgili bilmeceler çözmeyi seviyorsanız bu eseri okumak keyifli olabilir. Bir araya gelen yapı taşlarından uzaksanız da tat alabilirsiniz ama bayılmazsınız. Ölüm Çiçekleri'nde Antik Yunan tiyatrosu ile başlayan ve biten bir sahne, romantizme evrilen bir aşk ve modern bilim insanın sınır tanımazlığını okudum. Ve Octavio Paz'ın verdiği hümanist mesajları.. İlgilisine tavsiye ediyorum.

Ölüm ÇiçekleriOctavio Paz · Okyanus Yayıncılık · 1996135 okunma

··

1.174 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.