Yakın bir zaman önce, semavi kitaplar arasındaki benzerlik ve farklılıklar hakkında bilgi sahibi olmak için kendi çapımda küçük bir program yaptım kendime.
Bu program sayesinde Tevrat'i okumak/pekiştirmek nasip oldu. Bu bağlamda edindiğim bi kaç küçük bilgi kırıntıları ile inceleme yazmak istedim.
TEVRAT
M.Ö.1312 yılında Tanrı ve Hz.Musa'nin Sina Dağı'nda 40 gün 40 gece devam eden buluşması sırasında İsrailoğullarına gönderilen ilahi emirlerdir.
Tarihi olaylar seyriyle Tevrat'in orijinal metni kayboluyor. Yeruşalem’de mabedin inşası bittikten
sonra Yahudiler büyük bir sıkıntı içerisine
düşüyorlar. Sandık ortadan kaybolmuştur
ve yeni nesilden hiç kimse Tevrat’ı
bilmemektedir. Tam bu sırada Ezra (M.Ö
480-440) ortaya çıkıyor ve Tevrat’ı ezbere
bildiğini söylüyor. Böylece Tevrat’ın
yeniden yazılması süreci başlıyor. Bu
dönemle birlikte “kanonizasyon” denilen
Tevrat’ın kitaplaştırılması işlemi de
başlıyor. Yaklaşık 300 sene kadar sürecek
olan bu döneme “SOFERİM (Yazıcılar)
DÖNEMİ” adı verilir.
Genel olarak ele alındığında olay örgüsü karmaşık bir sistemde yazılmış.Kuran, İncil ve Zebur'a göre fantastik bir anlatıma sahip.İcerisinde anlatılan peygamberlerin hayatı Kur'an'da anlatılandan daha farklı anlatılmış. Şimdi birkaç örnek vermek gerekirse şöyle, ki gerekir bence (:
Başlıyorum...
TEVRAT'TA ADEM
İlk insan olan Adem/Adam’in yaratılışının en detaylı şekilde anlatıldığı dini metin
Tevrat’tır.
Kur’an da insanların atası olarak “Adem” ismini zikrederek Tevrat’taki anlatıya doğrudan gönderme yapmıştır.
•Tevrat’a göre Adem topraktan yaratılmıştır:
“Göğün ve yerin yaratılış öyküsü: RAB Tanrı göğü ve yeri yarattığında, yeryüzünde yabanıl bir fidan, bir ot bile bitmemişti. Çünkü RAB Tanrı henüz yeryüzüne yağmur göndermemişti. Toprağı işleyecek insan da yoktu. Yerden yükselen buhar bütün toprakları suluyordu. RAB Tanrı Adem’i topraktan yarattı ve burnuna yaşam soluğunu üfledi. Böylece Adem yaşayan varlık oldu.” Yaratılış 2:4-7
•Tevrat’a göre Adem, doğuda Aden adı verilen bir bahçeye yerleştirilmiştir.
“RAB Tanrı doğuda, Aden’de bir bahçe dikti. Yarattığı Adem’i oraya koydu. Bahçede iyi meyve veren türlü türlü güzel ağaç yetiştirdi. Bahçenin ortasında yaşam ağacıyla iyiyle kötüyü bilme ağacı vardı.” Yaratılış 2:8,9
Tevrat da tıpkı Kur’an’da olduğu gibi bahçedeki her şeyin Adem’e helal, sadece bir ağacın haram kılındığını anlatıyor:
“RAB Tanrı Aden bahçesine bakması, onu işlemesi için Adem’i oraya koydu. Ona, “Bahçede istediğin ağacın meyvesini yiyebilirsin” diye buyurdu, “Ama iyiyle kötüyü bilme ağacından yeme. Çünkü ondan yediğin gün kesinlikle ölürsün.” Yaratılış 2:15-
17.
Tevrat’ta Havva’nın yaratıldığını anlatan pasaj tartışmalıdır:
“RAB Tanrı Adem’e derin bir uyku verdi. Adem uyurken, RAB Tanrı onun kaburga kemiklerinden birini alıp yerini etle kapadı. Adem’den aldığı kaburga kemiğinden bir kadın yaratarak onu Adem’e getirdi.” Yaratılış 2:21,22.
Raşi gibi birçok Yahudi Tevrat yorumcusu bile bu bölümde geçen kelimenin aslında kaburga kemiği olamayacağını itiraf etmişlerdir. İlgili pasajda geçen “לע ָצ““ ֵTsela”
kelimesi Tevrat’ta bir çok pasajda geçmektedir ancak hiç birisnde kaburga kemiği
manası verilmemiştir.
TEVRAT'TA HAVVA
Kadının yaratılışıyla ilgili kullanılan “ לע ָצ- ֵtsela“ kelimesi lügat anlamı bakımından “bir
şeyin yan tarafı” anlamına gelmektedir. Bu kelimenin geçtiği bir pasaj şöyledir:
“Gücünü kıtlık kemirecek, tökezleyince, felaket yanında (tsela) bitiverecek.” Eyüp 18:12.
“Çünkü bir çoklarının çekiştirdiğini işittim, çepçevre dehşet. Düşmemi bekliyen bütün yanı başımdaki (tsela) dostlarım diyorlar: Şikâyet edin, biz de onu şikâyet ederiz; belki kanar da onu yeneriz, ve ondan öcümüzü alırız.” Yeremya 20:10.
Söz konusu kavramın parajlardaki kullanımlarını incelediğimiz zaman “kaburga kemiği” manasına işaret eden bir örneğe rastlamıyoruz.
•Bu durum “Tevrat’ta kadının Adem’in kaburga kemiğinden yaratıldığı söyleniyor” şeklindeki yaygın görüşün hatalı olduğunu, Tevrat’ta aslında böyle bir şey söylenmediğini gösterir. Tevrat’taki ifadeden kadının Adem’in yanı başından, onunla aynı türden, ona benzer bir yaratılışla yaratıldığının söylediği anlaşılabilir.
“Adem karısına Havva adını verdi. Çünkü o bütün insanların annesiydi.” Yaratılış 3:20
TEVRAT'TA İSİMLERİN ÖĞRETİLMESİ
Tevrat’ta Adem’in yeryüzündeki varlıklara isim
vermesinden bahsedilmektedir:
“RAB Tanrı yerdeki hayvanların, gökteki kuşların
tümünü topraktan yaratmıştı. Onlara ne isim
vereceğini görmek için hepsini Adem’e getirdi. Adem
her birine ne isim verdiyse, o canlı o isimle
anıldı. Adem bütün evcil ve yabanıl hayvanlara, gökte
uçan kuşlara isim koydu.” Yaratılış 2:19,20
TEVRAT'TA BAHÇEDEN KOVULMA OLAYI
Tevrat’ta Adem ve eşinin bahçeden kovulması hikayesi anlatılır. Bu hikayeye göre yılan (İblis) Havva’yı kandırır, Havva da eşi Adem’i yoldan çıkarır.
“RAB Tanrı’nın yarattığı yabanıl hayvanların en kurnazı yılandı. Yılan kadına, “Tanrı gerçekten, ‘Bahçedeki ağaçların hiçbirinin meyvesini yemeyin’ dedi
mi?” diye sordu. Kadın, “Bahçedeki ağaçların meyvelerinden yiyebiliriz” diye yanıtladı, “Ama Tanrı,Di‘Bahçenin ortasındaki ağacın meyvesini yemeyin, ona
dokunmayın; yoksa ölürsünüz’ dedi.” Yılan, “Kesinlikle ölmezsiniz”
dedi, “Çünkü Tanrı biliyor ki, o ağacın meyvesini yediğinizde gözleriniz
açılacak, iyiyle kötüyü bilerek Tanrı gibi olacaksınız.” Kadın ağacın güzel, meyvesinin yemek için uygun ve bilgelik kazanmak için çekici olduğunu
gördü. Meyveyi koparıp yedi. Yanındaki kocasına verdi, o da yedi. İkisinin de
gözleri açıldı. Çıplak olduklarını anladılar. Bu yüzden incir yaprakları dikip kendilerine önlük yaptılar.” Yaratılış 3:1-7.
“RAB Tanrı kadına, “Nedir bu yaptığın?” diye sordu.
Kadın, “Yılan beni aldattı, o yüzden yedim” diye karşılık verdi.” Tevrat 3:13.
TEVRAT'TA HABİ VE KABİL
“Adem karısı Havva ile yattı. Havva hamile kaldı ve Kayin’i doğurdu. “RAB’bin yardımıyla bir oğul dünyaya getirdim” dedi. Daha sonra Kayin’in kardeşi
Habil’i doğurdu. Habil çoban oldu, Kayin ise çiftçi. Günler geçti. Bir gün Kayin toprağın ürünlerinden RAB’be sunu getirdi. Habil de sürüsünde ilk doğan
hayvanlardan bazılarını, özellikle de yağlarını getirdi. RAB Habil’i ve
sunusunu kabul etti. Kayin’le sunusunu ise reddetti. Kayin çok öfkelendi, suratını astı. RAB Kayin’e, “Niçin öfkelendin?” diye sordu, “Niçin surat
astın? Doğru olanı yapsan, seni kabul etmez miyim? Ancak doğru olanı
yapmazsan, günah kapıda pusuya yatmış, seni bekliyor. Ona egemen
olmalısın.” Kayin kardeşi Habil’e, “Haydi, tarlaya gidelim” dedi. Tarlada
birlikteyken kardeşine saldırıp onu öldürdü.” Yaratılış 4:1-8
“Adem soyunun öyküsü: Tanrı insanı
yarattığında onu kendine benzer kıldı. Onları erkek ve dişi olarak yarattı ve kutsadı.
Yaratıldıkları gün onlara “İnsan” adını
verdi. Adem 130 yaşındayken kendi suretinde,
kendisine benzer bir oğlu oldu. Ona Şit adını verdi. Şit’in doğumundan sonra Adem 800 yıl daha yaşadı. Başka oğulları, kızları oldu. Adem toplam 930 yıl yaşadıktan sonra öldü.” Yaratılış
5:1-5
Verimli okumalar