Gönderi
t Sırtında Anadolu. Fred Burnany iletişim yay. 1999-2016 Roman.
Kırım ve Bulgaristanda yaşanan savaşlar sonrasında Avrupa Devletleri Osmanlı Devleti sınırları içinde yaşayan Türk, Rum, Ermeni, Çerkez, Kürt, Tatar gibi milletlerin hak hukuk çerçevesinde yaşayıp yaşamadıklarını merak eder. İhtimalle İngiliz Subayı Fred Burnaby yi seyyah sıfatıyla İstanbula gönderirler. İngiliz subay uşağı Radfordla hazırlıklarını yaparak İstanbuldan yola çıkarlar. Yollar genellikle yapılmamıştır. Uğradıkları, bakımsız köyler de kasabalarda yönetici konumunda bulunan kaymakamlar Türk'tü. Nüfüsun bazı yerlerde yarı yarıya, bazen yarıdan azını Ermeniler oluşturuyordu. Yerleşim yerlerinde her iki topluluğunda dini liderleri vardı. Yurt dışından gelerek çalışan mühendis, doktor gibi meslek sahibi Macar, Fransız milletine ait insanlar vardı. İmparatorluğun başşehriyle haberleşme telgrafla sağlanıyordu. İngiliz Subay her uğradığı yerde konuk edilmekte kendisine o yöre hakkında bilgi de verilmektedir. Türkler çiftçilik ve hayvancılıkla Ermeniler ticaretle uğraşırlar. 93 harbine hazırlanan Osmanlı Ordusunun yaptığı hazırlıkları da yerinde gören İngiliz Subayı Türkler dışındaki toplulukların askerlik için vergi verdiklerine tanıklık eder. Kimi yerlerde Ermenilerin sızlanmalarını dinleyen subay bunun pek te doğru olmadığını görür. Doğu daha bir bakımsızdır. Yer yer olaylar olur. Bu olaylar bölgede faaliyet gösteren Rus ajanlarının Ermenileri, Kürtleri kışkırtmalarıyla olur. Hatta Amerikadan gelen misyonerlerin yıllarca Sivasta Erzurumda ikamet ettiklerini öğrenir. Gelenekleriyle görenekleriyle Anadoluyu anlatan kitap bir belge niteliğindedir. Bu gün Ermeni soykırımı ile itham edenlere bu kitap bir karşı duruştur. İstanbuldan yola çıkan seyyah, Ankara, Yozgat, Sivas, Erzurum, Van, Kars, Artvin dolaşarak Batumda gezisini sonlandırmıştır. Tarih sever okurlara öneririm.
·
75 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.