Gönderi
Ruslara devlet yönetimini öğreten Altınordu Devleti’dir. Bu yüzden Altınordu Devleti birçok hususta Rusları etkilemiştir. Ruslar, devlet yönetiminden diplomasiye, askerî sistemden beslenmeye kadar birçok şeyi Tatarlar’dan öğrenmişlerdir. Rus-Türk ilişkileri İkinci Bâyezid döneminde dostlukla başlamıştır. Ancak Rusların 16. yüzyılın ortalarında Kazan ve Astrahan’ı işgali iki devletin arasını bozdu. 17. yüzyılın ortalarında Ukrayna’ya kimin hâkim olacağı meselesi yüzünden iki devlet savaştı. Rusya, Türk ordusunun 1683’teki İkinci Viyana kuşatmasında mağlup olması üzerine kurulan “Kutsal İttifak”a katılarak, 1686’dan itibaren Osmanlılar’la savaştı. Savaşın sonunda 1700’de imzalanan İstanbul Antlaşması’yla Ukrayna’daki Osmanlı nüfuzu sona erdi ve Karadeniz kıyısındaki Azak Kalesi, Ruslar’a verildi.
İsveç Kralı Demirbaş Şarl, 1709’da Poltava Muharebesi’nde mağlup olup Osmanlı İmparatorluğu’na sığınınca Osmanlılar ile Ruslar arasındaki ilişkiler tekrar gerginleşti ve 1711’de iki devlet arasında savaş çıktı. Petro (Deli / Büyük), Prut Antlaşması’yla düştüğü zor durumdan kurtuldu, ancak Osmanlı toprakları ile ilgili hayallerine de veda etti.
Avusturya ve Rusya birleşerek 1736-1739 yılları arasında Osmanlıya savaş açtılar. Ancak savaşın galibi Osmanlı oldu. 1739’da imzalanan antlaşma ile Rusya’yla uzun sürecek bir barış dönemine girildi. 1768’den sonraki Rus savaşlarında ise İngiliz ve Fransızlar’ın desteğini aldığımız 1853’teki Kırım Harbi hariç, hepsini kaybettik.
Bu kitapta Tatarlar’ın Ruslar’a tesirlerinden başlayıp tarih boyunca Osmanlı-Rus ilişkileri ele alınmıştır. Yazarın değişik dönemlerde yazdıkları yazıların yanında farklı çalışmaların da alıntı yapılarak oluşturulan bu kitap Osmanlı - Rus ilişkilerine farklı bir bakış açısı sunan sade, akıcı ve güzel bir çalışmadır.
Öncelikle kitabın kapak resmi ve adı üzerine eleştiri yapılabilir. Çünkü bu sadece Prut Savaşı üzerine ele alınmış izlenimi vermektedir. Ancak tarihi süreç içerisinde ilerleyen ve kitabın adı ya da kapağı farklı yapılsa daha iyi olabilirdi.
Beklentimin çok üzerinde olan Rusya'yı anlama noktasında önemli bir çalışmadır. Günümüz politikaları görebilmek geçmişi bilmekle olabilir. Tarih okuyanların özellikle okuması gereken kitaplar arasında. Tarihe ilgi duyan günümüz sorunları araştıran arkadaşlara da öneririm.
·
50 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.