Stefan Zweig’ i okumak için nedensiz bir şekilde bekliyordum. İnanın ben de bilmiyorum. Bugüne kadar tek bir kitabını dahi okumadım. Ama bu hafta sonu birkaç saatlik bir otobüs yolculuğumda ne okusam diye düşünürken elim, rafımdaki Satranç’ a gitti. İyi ki de gitmiş. Kitap, başlangıcı ve devamıyla farklı bir şeye evriliyor. Küçük bir kasabadan gelen ve satranç oynamak dışında hiçbir entelektüel ya da akıllı yanı olmayan garip bir çocuktan 2. Dünya Savaşı sırasında Avusturya’nın işgalinde bir otel odasında esir tutulan adama doğru ilginç bir yörünge çiziyor. Ve bu iki kişi, başkarakterimizle New York’tan Buenos Aires’e giden bir gemide buluşuyor. Doktor B. esir tutulurken çaldığı satranç kitabıyla yalnızlığına bir çözüm buluyor ama sonunda kendi kafasında oynadığı satranç oyunlarıyla neredeyse ruhu, zihni ikiye bölünüyor. Bu durum, faşizmin insan ruhuna neler yapabileceğini tüm çıplaklığıyla ortaya seriyor. Bu bölümler okurken beni çok korkuttu. Sanki benim vücudumu da ikiye ayırdılar. Aslında rahat görünen ve fiziksel olarak bir işkenceye maruz kalmadan geçirdiği o zamanlar insana masum gibi görünse de psikolojik gerilimi ve işkencesi gerçekten korkutucuydu. İnsanların ruhlarının ve psikolojinin ne denli kıymetli olduğunu bana yeniden gösterdi. Belki Zweig da o dönemde Brezilya’da rahat bir yaşam sürmesine rağmen savaş sebebiyle ruhunda böyle hissediyordu. Bu da bu kitaptan sonra intihar etmesini açıklıyor. Öte yandan diğer kişi, Mirko Czentovic, satrancı bir para kazanma yolu, ün, şöhret gibi görüyor ve bu bakış açısıyla oynuyor. Satranç oyunu, bu hikâyede ana unsur gibi görünse de aslına sadece bir araç. Hayata iki farklı pencerelerden bakan(ya da bakmaya zorlanan) iki insanın bir oyuna veya bir duruma karşı geliştirdikleri düşünce ve duyguların değişkenliği… Ana tema bu bence. Gerçekten her yönüyle beni çok etkiledi. Hikayenin geçtiği yerden, anlattığı duygulara kadar, her şey beni farklı diyarlara götürdü. Hala benim gibi okumamış olanlar varsa hemen okumalarını öneriyorum.

SatrançStefan Zweig · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2020237,9bin okunma

·

4 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ayla ϕ