1968 yılında Fransa’da öğrencilerin daha çok özgürlük istemleri çerçevesinde gelişen ve Dünya da 68 gençlik hareketi olarak bilinen gençlik eylemlerinin ülkemizde yansımalarını anlatan bir roman “47’liler”. Okuyucunun; kitabın adı 47’liler olmasından dolayı, kitaptan beklentisi gençlik eylemleri, örgütlenmeleri, idealleri gibi temel görüş ve davranışların anlatılacağı beklentisi olabilir. Ancak kitabın ana konusunun Osmanlı devletinin çöküşü ve Anadolu’da yeni kurulan Türkiye’nin modern bir devlet olması için çaba sarfeden ve “doğuda” görev yapan “ideailst” öğretmen bir aile ve onların etrafında gelişen olaylar. Aile içi çatışmalar, daha açık bir ifade ile kuşak çatışması gibi yorumlamanın daha doğru olacağı kanaatindeyim. İdeailst ailenin toplumcu düşünen kızı Emine karakterinin çocuk yaştan itibaren gözlemleri ile aile içindeki insancıl düşünme ve hareket etme çabaları ve bu düşünce ile yoğrularak gelen gençlik dönemi ile öğrenci olaylarına karışması, kovuşturmalar, gözaltılar, işkenceler… Dominant ve ideailst anne öğretmenin çocukların kaderini belirlemedeki tek başına aldığı kararlar. Yıllar içerisinde çocukluk ve gençlik dönemindeki tek başına alınan kararların çocuklar üzerindeki etkileri… Aile ilişkileri irdelendikçe 47’liler gençlik hareketi yan bir fikir gibi kalmakta. Anadolu insanının yetişmesine etki eden Anadolu sözlü kültürünün söz ve davranışları, özellikle “Leylim Nine” karakteri ile karşımıza çıkmakta. Yine Erzurum ve Kars yöresi insanlarının, bir yanı mahcup diğer yanı içtenliği ile insanı kucaklayıveren sohbetlerinin ve kullandığı sıcak dilin kitaba yansıması okuyucuyu kendine daha çok bağlamakta. Kitap, ağırlıklı kadın karakterlerin hayat hikayelerinin etrafında şekillenmesi, yazarın kadın gözü ile anlatmasının doğal ve yerinde bir sonucudur. Okuma ve aydınlanmanın önemi, ruhsal gücünü geliştiren “Emine” ile karşımıza çıkmakta, fiziksel güzelliği ile konformist hayatın naif kırılganlığına “Seçil” karakteri, kitabın ayrı bir ders çıkarılacak konusu. El bebek gül bebek büyüyen “Kubilay” ise tamamen nötr ve kişisel bir dünyasına yönelen başka bir ana kuzusu karakter. İşkenceler sonrası salıverilen “Emine” karakterininin ruhsal çöküntüsünü yine “Anadolu İnsanının İçtenliği” ayağa kaldırmakta. Yakın tarihimizin acı tecrübelerinden 1971 muhtıra süreci, devamında 12 Eylül darbesi; bu topraklarda filizlenecek özgür düşüncelere en büyük darbeleri vurmuştur. 1968 gençliği -1978 gençliği deyim yerinde ise heba olup gitmiştir. Bugünden geriye dönüp bakıldığında bu kadar gençliğin kıyımı kime yada neye yararı olmuştur? sorusunun tek cevabı. Emperyal güçlerin siyasal, ekonomik, kültürel; yani sömürü sistemlerine yararı olmuştur. 47’lileri okurken 1960-1970 dönemi siyasi olaylarına göz atarak okumak, okuyucunun kafasındaki taşların yerine oturmasına yarayacaktır.

Kırk Yedi'lilerFüruzan · Yapı Kredi Yayınları · 2023652 okunma

·

44 görüntüleme

xxx

@kybelee ·

16 Mart 2020 10:58

Tesekkurler :)

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.