Gönderi
Bir Ömür Nasıl Yaşanır?
Mehmet Zahid Kaya
ORTAYLI, İlber, Bir Ömür Nasıl Yaşanır ?, söy. Yenal Bilgici, Kronik Kitap, İstanbul, 2019.
21 Mayıs 1947’de Avusturya’da dünyaya gözlerini açmış ancak henüz iki yaşındayken Türkiye’ye göç etmiştir. Ankara Atatürk Lisesi’ni sonra sırasıyla Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni bitirmiştir. Tarihçilerin Kutbu olarak adlandırılan ve Türkiye’ye tarihin nesnel bir bilim olarak kabul görmesini sağlayan Halil İnalcık’ın tedrisatından geçmiştir. Viyana Üniversitesi Slavistik ve Orientalistik Bölümü'nde eğitim görmüştür. Yüksek lisans çalışmasını Chicago Üniversitesi'nde Halil İnalcık ile yaptı. Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde 1974 yılında doktor oldu. 1979 senesinde de "Osmanlı İmparatorluğunda Alman Nüfuzu" çalışmasıyla doçent olmuştur. 1982 tarihinde istifa etmiştir. Bu dönemde Viyana, Berlin, Paris, Princeton, Moskova, Roma, Münih, Strazburg, Yanya, Sofya, Kiel, Cambridge, Oxford ve Tunus üniversitelerinde misafir öğretim üyeliği yapmıştır. 1989'da Türkiye'ye dönerek profesör olmuştur. Osmanlı ve Rus tarihi ile ilgili makaleleri yerli ve yabancı dergilerde yayınlanmıştır. 2002 senesinde Galatasaray Üniversitesi'ne, iki yıl sonra da Bilkent Üniversitesi'ne konuk öğretim üyesi seçilmiştir. 2005 senesinde Topkapı Sarayı Müzesi başkanı olmuştur. Ortaylı 2012'de yaş haddinden emekli olmuştur. Görevi Ayasofya Müzesi başkanı Haluk Dursun'a devretmiştir. Birçok kitabı bulunan İlber Ortaylı, şu an Galatasaray Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi'nde Türk Hukuk Tarihi dersi vermektedir. Bugün herhalde Türkiye’de tarih ile ilgilenen olsun olmasın İlber Ortaylı’yı tanımayan yoktur. Sosyal medyada gezinen capsleri ile de çoğu gencin gönüllerinde yerini almıştır diye düşünüyorum. Özellikle son dönem de bu tarz capsler ile genç nesiller arasında konuşulan ve daha da tanınmaya başlayan İlber Ortaylı Türkiye’nin yüksek kültürlü entelektüel profesörlerinin başında gelmektedir.
Kitabın dili sade ve anlaşılır, okuyucunun rahatlıkla anlayabileceği bir biçimdedir. Bu noktada Yenal Bilgici’nin ve kitabı okuyucunun önüne sunan yayınevinin de emeği göz ardı edilmemelidir. Genellikle İlber Ortaylı’nın üslubu çoğunlukla duru olmakla beraber yer yer süslü bir hal de almaktadır. Okura ve dinleyiciye nasıl hitab edeceğini bilen ve deneyimlerini aktarırken zaman zaman nüktedanlıkta yaparak onları canlı tutan İlber Ortaylı, aktarmak istediklerini sağlam temellere dayanarak anlatmıştır. Ki bu temel, sizin de tahmin edeceğiniz gibi yaşadığı hayatın ta kendisidir. İki yüz seksen sekiz sayfa olan kitap İlber Ortaylı’nın ön sözü ve Yenal Bilgici’nin sunuş yazısından sonra toplam sekiz bölümden oluşan, ayrıca söyleşide bahsedilen bazı isimler ve gerçekten yararlı olan indeksten oluşmaktadır.
Kitabı ele almadan önce sadece bir kişisel gelişim kitabı olarak değil aynı zamanda Türkiye tarihini de yakından ilgilendiren siyasi, kültürel vb. konularla da haşır neşir olunacağı belirtilmeli ve buna göre değerlendirilmelidir. Ancak adından da anlaşılacağı üzere Bir Ömür Nasıl Yaşanır? kitabı bizlere aslında genel olarak bu ‘ömrü’ en verimli hangi şekilde değerlendirebileceğimizin tüyolarını vermektedir. Yani kitap ismi ile müsemmadır. Bu noktada şu unutulmamalıdır ki yazarın kendisi bu tüyolardan bahsetmeden önce bize şunu da söylemiştir “Herkes kendi talihinin mimarıdır, “faber estsuae quisque fotunae.” Yani aslında verilen temelin yapı taşlarını okuyucunun -dinleyicinin- ta kendisinin yerleştireceğini söylemektedir.
Kitap yukarıda da belirtildiği gibi sekiz ayrı bölüme ayrılmış ve okuyucunun -dinleyicinin- daha çok içtimai, ruhsal ve kültürel noktasına gayet açık, doyurucu ve net bir şekilde temas etmektedir.
Günümüzde piyasada olan çoğu popülist kişisel gelişim kitabından önce okunması gereken bir kitaptır. Bunun nedeni ise hatibin -yazarın- tarihe olan göz ardı edilmemesi gereken teması ve realist bir yaklaşımla Türkiye’nin içtimai hayatına değinmesinden kaynaklanmaktadır. Bu noktada alanında çıkacak kitaplara da bir örnek teşkil etmesi bakımından kayda değerdir. Özellikle lise ve üniversite çağında öğrenim gören genç kesimin bunun yanında orta yaşta olan insanların da faydalanabileceği bir kitaptır.
Umulur ki raflarda yerini almaya devam eder…
·
11 views
Fena bir kitap değil, ben de okuyorum, kapak tasarımı tek kelime ile berbat, ben baktıkça en fazla papyonlu eşşek görüyorum :)
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.