Nâzım Hikmet'in en beğenilen şiirlerini tek bir şiir kitabında toplamışlar. Şairle yeni tanışanlar için güzel bir başlangıç kitabı olduğunu söyleyebilirim. Biraz büyük Usta'dan bahsetmek gerekirse...
birçok şiirini ezbere bildiğim, gelmiş geçmiş en iyi şairlerden birisidir. toplumcu-gerçekçi şiir anlayışıyla serbest şiirler yazarak ün kazanmıştır. milli mücalede döneminde atatürk tarafından öğretmen olarak görevlendirilmiş ve bu yıllarda tanıştığı komünist gruplardan etkilenerek siyasi ve dünya görüşü biçim kazanmaya başlamıştır. komünist felsefeyi daha iyi anlamak için rusya'ya okumaya gitmiş ve yine burada rus şair mayakovski'den etkilenmiş ve serbest şiir biçimini oluşturmuştur. ilk şiir kitaplarını yayımlandıktan sonra ülkesine döndüğünde gözaltılar ve tutuklamalar başlamıştır. şiirleri askerler tarafından gizlice okununca 'askerleri komünizme ve üslerine karşı isyana teşvik etmesi' suçuyla 24 yıl hapse mahkum edilmiştir. bu süre zarfında idamı da istenmiştir fakat bu dava kapanmıştır. hapis hayatında şiir yazmaya devam etmiştir. bunlardan kuvay-ı milliye d
destanı ve şeyh bedrettin destanı baş yapıtlarıdır diyebiliriz. 12 yıllık esaretinden sonra canına tak edince açlık grevine başlamış ve başarılı olmuştur. 15 temmuz 1950 tarihinde hapis hayatı son bulmuştur. hayatının 12 yılını haksız yere hapislerde geçirdikten sonra hapisten çıkışının 1. yılında kadıköy'deki evinden çıkıp karşıya geçmiştir. oradan kuzeye çıkarak sahilde onu bekleyen arkadaşı ile buluşmuştur. karadeniz'e açılmak için sürat motoruna binerken ayağının son defa memleketine bastığını tahmin bile edememiştir.
bu dönemden sonra şiirlerinde memleket ve özlem şiirleri ağır basmaya başlamıştır.
memleketim, memleketim, memleketim,
ne kasketim kaldı senin ora işi
ne yollarını taşımış ayakkabım,
son mintanın da sırtımda paralandı çoktan,
şile bezindendi.
sen şimdi yalnız saçımın akında,
enfarktında yüreğimin,
alnımın çizgilerindesin memleketim,
memleketim,
memleketim...
geride mektuplaşmasına izin verilmeyen bir eş ve yeni doğmuş bebeğini bırakmıştır. ilk mektuplaşma 5 yıl sonra olmuştur.
postacı şiirinden oğluna seslenişi:
...
nazım'ın oğlu nazım'ım oğlu
haramiler kesmiş yolu
mektubumu vermezler.
...
nâzım hikmet hayatı boyunca haksızlığa karşı, ezilenin yanında durmuştur. ama ülkesi onu anlamamıştır. 30'unda asılmasını istediler, 50'sinde barış madalyasını almasına izin vermediler.
...
yazılarım otuz kırk dilde çevrilir
kendi ülkemde kendi türkçemle yasak.
...
hayatı boyunca savaş karşıtı olmuş yeri geldiğinde hiroşimalı bir kız çocuğunun ağzında tüm dünyaya seslenerek:
"çalıyorum kapınızı
teyze, amca bir imza ver
çocuklar öldürülmesin
şeker de yiyebilsinler." diyebilmiş,
yeri geldiğinde 16 yaşında asılan bir çocuğun acısını kendisi kaldıramamış bunu şiirlerinde bağırmıştır:
"çıkar boynundan at o ipi çocuk!
salıncaklar mı yok sana?
kalk hadi o soğuk betondan,
yatacak başka yer mi yok sana?".
3 haziran 63'ü bir kalp krizi ile bu dünyadan göçerken ülkesinin vatandaşı olamamanın vermiş olduğu acıyı da yanında götürmüştür. vasiyet şiirinde:
...
anadolu'da bir köy mezarlığına gömün beni
ve de uyarına gelirse
tepemde bir de çınar olursa
taş maş da istemez hani.
...
diye isteğini yerine getirmesine rağmen mezarı moskova'dadır.
2009 bakanlar kurulu kararı ile türk vatandaşlığı geri verilmiştir. ama neye yarar?
not: bu yazıda aşk hayatına değinmek istemedim sadece büyük bir şairin geçirdiği zorlu yaşamı kısa da olsa anlatmaya çalıştım. hayatı boyunca birçok kadını sevmiştir. bunlardan piraye, münevver ve vera şiirlerine yansımıştır. onlara başka bir yazıda yer veririm.
Nazım Hikmet Ran
··
14 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.