Satranç, ölümü, intiharı ertelecek kadar önemli bir kitap. Yazarın kitabı bitirip sonraki kitabını yarıda bırakıp eşiyle beraber nazi soykırımına daha fazla dayanamayıp, faşist düzenin değişmesinden umutsuz bir şekilde karısını da bu zulümden kurtararak intihar etmesi insanın, insana neler yapabileceğini, ne kadar da trajik bir noktada ilerlediğini gözler önüne seriyor. Faşizmi, nazistliği o zamanki baskıya rağmen kitaba nakşetmesi takdire şayan bir cesareti olduğunu gösteriyor. Yazarın en çok nam salan eseri "Satranç" Brezilya da kaldığı sıralarda kaleme almıştır. Hikaye New York’tan, Buenos Aires’e gitmekte olan bir gemide geçiyor. Ve gemide bulunan küçükken kafası hiç bir şeye çalışmayan, zekası yaşına göre gelişmeyen bir çocuğun, onu babası öldükten sonra evlatlık alan papazın bir gün çocuğun satrança olan başarısını farketmesiyle başlar. Ve çocuk dünya şampiyonları arasında yer alır. Bu çocuğun satrançda ki başarısı geri kalmış zekası yüzünden satranç başarıları egoya dönüşür ve hissizleşir. Diğer bir yandan bu egosu ve geri kalmış zekası ününe engel olmaktan ziyade daha çok reklam katar. Gemide ki yolcuların bu kişi ile tanışmak istemesi ve onun insanlara karşı bir kara kutu, hayatında satrançdan başka bişey bilmemesi ve insanları umursamaması... Yolcuların para teklifi ile satranç oynamaya kadar götürür. Satranç da hepsine kafa tutan bu çocuk hepsinin üstesinden gelmeyi başarır ve o üçüncü oyunda birden çıkagelen bir adam yolculara akıl vererek berabere kalmasını sağlar. Ve bir daha kazanmak için turnuva düzenlemek isterler ama aniden çıkagelen adam kabul etmeyip aniden uzaklaşır. Sonraları onu ikna etmek için anlaşan yolcular birisini yanına gönderir ve ikna eder.... Bu iknadan sonra adamın, yolcu ile arasında satranç hakkında konuşma da adamın naziler tarafından hiçliğe sürüklendiği, aklını kaybedeceği ve aklını kaybetmemesi, hiçliğin üstesinden gelmek için sorguya girmeden önce paltoda gördüğü bir kitabı farkettirmeden aşırmasıyla başlar. Kitabı okumadan önce ne olduğunu düşlemek istiyordu. Her hangi bir şiir, roman tarzı kitabı olması umuduyla kitabı açmasıyla satranç kitabı ile tanıştı. Hayal kırıklığına uğramış olsa bile satranç onun hiçlik hükmüne son vericekti. Lakin satranç eşli oynanan bir oyun olmasından dolayı bir zamandan sonra kendini, kendisine bir rakip olarak görüp en sonunda aklını yitirip, sinir krizi geçirdikten sonra hastaneye kaldırılıyor ve ordaki doktorun tanıdık çıkması(doktorun ona bir daha satranç tahtasına bile elini sürmemesini istemesi) ile bir daha nazi sorgusuna alınmaması için elinden geleni yapıp ülke dışına gönderiliyor.Ve satranç ile tekrardan bu gemide karşılaşıyor... Sonunu kitaptan okusanız daha iyi olur. "Ne doğru; ölünce yalnızsındır ve artık asla yalnız kalmayacaksındır aslında..."

SatrançStefan Zweig · Can Yayınları · 2014237,2bin okunma

·

3 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Murat Sadak