Sizin için Türkçe'ye çevirdim: "Felsefe Nasıl Okunur? "
--Felsefe Nasıl Okunur? --
(Kafası Karışık Öğrenciler İçin Adım Adım Rehber)
Felsefe okumak zor bir iştir; özellikle de konuyla ilgili çok az bilgiye –belki de hiçbir bilgiye- sahip olarak üniversiteye girmişseniz. Okunacak kitap listeleri size uzun ve yıldırıcı gelebilir, kullanılan kelimeler aklınızı karıştırabilir ve belki de en küçük bölümlerini bile anlamak yıllar sürecekmiş gibi görünebilir. Üçüncü yılımda olan ben bile, bir metni okuma ve içeriğini rahatlıkla kavrama konusunda uzun zaman harcıyorum.
Her şey gibi bu da zamanla kolaylaşacaktır. Fakat başlamanıza yardımcı olmak için okurken fayda sağlayan bir takım ipuçlarını sizin için listeledim. Tabi ki bu yöntemler herkes için işe yaramayabilir, fakat en azından sizi doğru yöne, diyelim ki daha az stresli yöne, yönlendirecektir. (Belki de daha eğlenceli bir yöne? Belki?)
--Kitap Okumak Zaman Alıyor--
Böyle olduğu apaçık ortada. Fakat felsefe okumak fazlaca zamanınızı harcamayı ve dikkati odaklamayı gerektirir. Bu okuma, eğlence amaçlı olan veya pratik bir şeyler öğrenmek için yapılan okumalardan farklıdır. Kuramsal okumalar, doğruluk ve mantıklı olma konusunda iyi bir değerlendirme ile birlikte, aynı zamanda yeni düşüncelere karşı açık fikirli ve gönüllü olarak yapılan yaklaşımlar gerektirir.
Felsefi metinler size iyi tartışma konuları yaratırken, aynı zamanda yazarın söylemek istediklerine dair sizden iyi bir analiz, yorum ve değerlendirme bekler. Onun sunduğu anahtar konuları anladığınızdan emin olana kadar onu okumanızı(!), tekrar okumanızı(!) ve belki de tekrar tekrar okumanızı(!) isteyecektir. Endişelenmeyin, bu normal bir durumdur! Aslına bakarsanız, hemen hemen hiçbir zaman tek bir okuyuşta bir metin hakkında sağlam bir anlayışa sahip olmayacaksınız.
--Okumaya Başlamadan Önce--
Bu yüzden, yukarıda da söylediğim gibi, okumanız gereken metin için yeterli zamanı ayırdığınızdan emin olun. Okumanız gerekenleri son geceye bırakmayın ve hepsini tek bir günde okumaya çalışmayın. Düzen içinde ilerleyin ve okumak için ayırabileceğiniz zaman aralıklarını önceden planladığınızdan emin olun. Aceleyle okumak, okumaya başlamadan önce yaşadığınızdan daha fazla kafa karışıklığına sebep olacaktır.
Başlamadan önce elinizde bir kalem olduğundan emin olun. Veya kitabın üzerine yazmak istemiyorsanız, başka bir kağıt bulundurun. Size uygun olan bir not alma yöntemi geliştirdiğinizde, hem notlarınızı daha hızlı şekilde yazabilecek hem de önceki düşüncelerinizi takip ederken yaşayabileceğiniz karışıklığı bertaraf edecektir.
Ayrıca, okuduğunuz şeyin ne olduğu hakkında bir ön bilginiz olması size yardımcı olacaktır. Metnin ne zaman yazıldığını, felsefenin hangi alanına veya hangi filozoflara hitap ettiğini öğrenin. Metnin içeriği hakkında kabaca bir bilginiz olması, büyük resimde fikirlerin birbiriyle ilişkisini görmenize yardım eder.
--Kendi Kendinize Soracağınız Sorular--
-Ne?
*Metnin odaklandığı konu ne?
*Metnin temel argümanı, iddiası ne?
*Metin hangi ara noktaları kanıtlamaya çalışıyor?
-Neden?
*Bu metin neden yazılmış?
*Neye/kime cevap veriyor?
*Hangi amaçla yazılmış?
-Nasıl?
*Metindeki görüşler nasıl kanıtlanmış?
*İddia nasıl şekillenmiş?
Metin hakkında yapacağınız değerlendirmenin temelini oluşturacak olan bu soruları metni okurken aklınızda bulundurun. Bu sorulara sık sık geri dönün ve okumayı bitirdiğinizde tüm soruları yanıtladığınızdan emin olun. Bu hem odaklı kalmanıza yardımcı olacak hemde metin hakkındaki anlayışınızı netleştirecektir. Bu temel soruları yanıtlayamıyorsanız, metin hakkında tam bir analiz yapmanız zor olacaktır.
--Doğru Okuma--
Felsefi metinler genellikle içsel bir diyalog sunması bakımından oldukça özgün yazılardır. Felsefi tartışmalara da benzer şekilde, aynı metin içinde yazar hem kendi düşüncesini çürütebilecek hem de onu savunabilecek durumdadır. Beklenen de budur; felsefi düşünce dümdüz ilerlemez! Bu yüzden, ilk denemenizde anlamadığınız bir şey oldunda cesaretiniz kırılmasın. Aynı paragrafta tekrar tekrar takılı kalmak yerine okumaya devam etmek ve sonrasında oraya geri dönmek çoğunlukla daha iyidir. Bazen metni bitirmek ve genel bir görüntü edinmek, daha önce sorun yaşadığınız noktaları açıklığa kavuşturabilir.
--Birinci Okuma--
*Normalde yaptığınız gibi okuyun.
*Her şeyi anlamayı beklemeyin!
*Anlaşılması zor gelen noktalarda duraksamayın (bunun için yeterli zamanınız zaten olacak)
*Yazarın sunduğu argümanı genel olarak anlamaya çalışın
*Hangi örnekleri kullanıyor?
*Açıkça anlaşılabilen güçlü ve güçsüz yanları neler?
*Tezini nasıl savunuyor?
Bu aşamada bu başlangıç sorularına kabaca cevap verebiliyor olmalı ve işlediği konuları genel bir bakışla kafanızda oluşturabiliyor olmalısınız.
--İkinci Okuma--
*Bu okuma, detaylarla ilgili olacak.
*Bu defa biraz daha yavaş okumaya çalışın (bunun acı verici olabildiğini biliyorum!)
*Anahtar sorulara metnin bölümleri nasıl yanıt veriyor?
*İşte tam burada not olamaya başlamalısınız.
--Not Alma / Not Etme--
Size uygun olan bir sistem geliştirin. Şahsen ben, farklı anlamlar yüklediğim bir takım işaretler kullanarak not alıyorum. Bu, önceki düşüncelerimi takip etmeme ve sayfa kenarlarına metni tekrardan yazmış gibi uzun notlar almayı engellememe yardımcı oluyor! Fosforlu kalemle işaretlemeyi kullanışlı bulmuyorum, çünkü işaretlediğim şeyin neden önemli olduğunu bana hatırlatmıyor. Not almanız gereken şeyler:
İddia/Görüş/Argüman:
- İlk önce ana iddiaları ve sonuçlarını bulun (Örn; İ1, İ2, S ...)
- Daha sonra bu teorideki itirazları/çelişkileri bulun (Örn; ÇL1, ÇL2, ÇL3 ...)
- Yazar, bu itirazları önlemek için çözümler/gerekçeler sunmuş olabilir (Örn; Çöz1, Ger1 ...)
Önemli Bölümler:
- Bu bölümlerde sadece altını çizmekle kalmayın, buraların neden kilit noktalar olduğuna dair kısa bir not alın.
Bağlam:
- Başka literatürlere/fikirlere/teorilere yapılan atıfları not alın (Örn; Bğ-Kant/Platon vb.)
Tanımlar:
- Kullanılan kelimeler yazardan yazara büyük farklar yarabildiğinden dolayı bu kelimeleri işaretlemek çok önemli.
- Filozoflar kendi terimlerini ifade etmekle ünlüdürler, bu yüzden sözlerinin ne anlama geldiğini anladığınıza emin olun (Örn: Anl ....)
Örnekler:
- Filozoflar sözlerinin anlaşılmasını sağlamak için genellikle örnekler kullanırlar, bu yüzden bu örnekleri tartışma için referans noktaları olarak not etmek faydalı olacaktır (Örn: Örn:...)
Sorular:
- Yazarların ortaya attığı önemli soruları işaretleyin. Çünkü bu sorular, tartışmanın başladığı noktaları ve sonrasında aldığı şekli takip etmenizde yardımcı olacaktır. (Örn: Soru1...)
Kafa Karışıklığı!:
- Kafanız karışmış olabilir. Gerçekten anlamakta zorlandığınız noktaları işaretleyin. Aynı zamanda bu noktada hangi konuyu anlayamadığınızı da not ettiğinizden emin olun. (Örn: ?????? Burada birden fazla eğilim var ???)
--Sonuç (Bitti bitecek)--
- Felsefi bir okumada çok önemli bir adım, okuduklarınızı özetlemektir. Notlarınızı iyi aldıysanız ve anahtar sorulara cevaplarınızı verdiyseniz bu sizin için daha da kolay olacaktır. Bunu yapmanın birçok yolu var. Fakat ben genellikle tartışmayı iddia/sonuç formunda gösteriyorum, güçlü ve zayıf yönlerin bir listesini yazıyorum ve sorularımı da not ediyorum. Bunu yapmak, aradığınız bölümleri metnin içinde bulmaya çalışırken kaybolmanızı engellecek ve sınıfa geldiğinizde size kolaylık sağlayacaktır.
- İyi çıkarılmış bir özet, odaklanmış olup olmadığınızı kontrol etmenize, bilginizi toparlamanıza yardımcı olacaktır. Aynı zamanda metne tekrar dönmeniz gerektiğinde, sınıf ortamında veya yazacağınız herhangi bir makalede size bir referans noktası sağlayacaktr.
- Bir felsefe terimleri sözlüğü edinmenizi de şiddetle tavsiye ederim. Elimdeki sözlük, benim için neredeyse bir kutsal kitap ve yaşam suyu haline geldi. Benim kullandığım sözlüğe ulaşmak için buraya (amazon.co.uk/d/Books/Oxford-...) tıklayın!
- Instagram sayfamızda (@uoeppls) ve Twitter’da (@UoE_Philosophy) bizi takip edin!
Çeviri: Moiz K.
Kaynak:
Fassio, Alessandra. (2017). University of Edinburgh - School of Philosophy, Psychology and Language Sciences.
blogs.ppls.ed.ac.uk/2017/02/28/read...
Bu yorum görüntülenemiyor
Eline sağlık çok iyi iş çıkartmışsın. Tebrikler
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.