Şili'li bir halk sanatçısıydı Victor Jara. Santiago' nun Lonquen köyünde dünyaya gelir.Yoksul bir ailede büyümüş, şarkı söyleyip gitar çalmayı küçük yaşlarda ailesinin geçimini tek başına sağlayan annesinden öğrenmişti. Kilise korosuna katılarak kendini bu yönde daha da geliştirir. Ancak, eğitim alanı olarak tiyatroyu seçer,iyi bir oyuncu ve yönetmen olursa da; sahnelerde birkaç yüz kişiyi geçmeyen küçük kitlelere sesini duyurmaktansa,müzik sayesinde milyonlara ulaşmayı seçer. Şarkılarında sürekli halkının sıkıntılarından, yoksulluğundan, onlara olan sevgisinden ve inancından bahsediyordu.Jara'nın birçok şarkısı haksızlıklara, zorbalara ve talancılara karşı başkaldırı niteliğindeydi. Victor Jara dönemin diğer şarkıcılarıyla birlikte Salvador Allende ve sol partilerin birleştiği Halk Birliği hareketi yararına birçok konser verdi. 4 Kasım 1970’te iktidara gelen, Allende iktidarından rahatsız olan Amerika'nın, 11 Eylül 1973’te doğrudan desteklediği ve Augusta Pinochet'in gerçekleştirdiği faşist darbeyle Allende katledilerek iktidarı son bulmuştur. Pinochet, her darbecinin yaptığı gibi ilk önce zindanlarını öğretmenlerle, öğrencilerle, akademisyenlerle, devrimci işçilerle ve sanatçılarla doldurmuştu. Jara her gün olduğu gibi o günde yanından hiç ayırmadığı gitarıyla üniversiteye, öğrencilerinin yanına giderken üniversite girişinde darbeci askerler tarafından tutuklanarak binlerce kişiyle beraber Şili Ulusal Stadyumu’na götürüldü. Stadyumda bulunan binlerce kişi askerlerin sözlü ve fiziksel işkencelerine maruz kalırken, Jara gitarına sarıldı ve bir şarkı söylemeye başladı. “Venceremos!” (Kazanacağız) diyordu Jara. Stadyumdaki tutuklular da eşlik etmeye başladılar Jara'ya. Olanlara şahit olan biri şöyle anlatıyordu o anı: “Victor Jara dudaklarında şarkıyla öldü. Onu yanından hiç ayırmadığı yoldaşı, gitarıyla birlikte stadyuma getirdiler ve şarkı söylemeye başladı. Öbür tutuklular, gardiyanların ateş açma tehdidine rağmen melodiye eşlik etmeye başladılar. Sonra bir subayın emriyle askerler Victor'un ellerini kırdılar. Artık gitar çalamıyordu ama zayıf bir sesle şarkı söylemeyi sürdürdü. Bir dipçikle kafasını parçaladılar ve diğer tutuklulara ibret olsun diye ellerini kesip tribünlerin önüne astılar. 3 gün sonra da Santiago mezarlığının yakınlarında 44 kurşun deliği tespit edilen cesedi bulunur. Bunları bize tüm detayları ile Victor'un karısı Joan Jara bu kitabında anlatıyor. Ve o günden sonra faşizmin katlettiği binlerce kurbandan biri olarak tarihe geçer Victor Jara. Darbecilerin Jara’yı katlettiği Şili Ulusal Stadyumu’nun ismi artık Victor Jara Stadyumu. Bugün Jara'nın katilleri tarihin çöplüğünde yerini aldılar ama Jara, şarkıları ve kararlı duruşuyla hala Şili halkının bağımsızlık mücadelesinde yaşıyor ve sonsuza kadar yaşayacak. ‘Bildirge’ adını taşıyan şiiri onun hayata bakış açısı, bir anlamıyla sanatının manifestosu gibidir: “Ne türkü söyleme aşkımdan ne de sesimi / dinletmek için değil bunca türkü söylemem./ Benim namuslu gitarımın sesi / hem duygulu hem de haklıdır. / Dünyanın yüreğinden çıkar / bir güvercin gibi kanatlı /kutsal su gibi şefkatli, / okşar gitarım öleni ve yiğidi./ Şarkım amacına kavuşur.” Victor'u katleden katiller 2018 de yani olaydan 45 sene sonra sözde yargılanarak 15 sene hapis cezasına çarptırıldılar ,o da paraya çevrildi. Augusto Pinochet şerefsizi ise, 10 Aralık 2006 tarihinde Santiago, Şili’de kalp krizinden geberip gitti. Naaşı vasiyeti üzerine yakılarak ailesine teslim edildi. Ailesi, saldırı ihtimali nedeniyle kendisi için mezar yaptırmadı. Silahlı kuvvetler de küllerinin herhangi bir askeri tesiste bulundurulmasına izin vermedi. NOT: Sosyalist Başkan Salvador Allende ‘nin ölümünden sonra Şili ‘de devletleştirme kapsamında alınan bakır madenlerinin tamamı, ABD ‘li şirketlere teslim edildi ve Şili ABD bağımlısı bir devlet haline geldi. Sonuç olarak:Dünyanın neresinde olursa olsun tüm otokratik,oligarşik,faşist vb. adına ne derseniz deyin her türden baskıcı ve Emperyalizme göbekten bağımlı egemenler, her zaman halkın sanatı ve sanatçılarından (şair, müzisyen, tiyatrocu,ressam,heykeltraş,karikatürist,sinema sanatçısı, yazar,gazeteci vb.) büyük korku yaşarlar ve her türlü sansür,baskı,işkence,hapis,şiddet,sürgün ve hatta ölümle sonuçlanan yıldırma ve yok etme politikalarını acımasızca uygularlar. O halde; !"Kahrolsun Faşizm,Yaşasın Halkın Gerçek Sanatçıları"diyor ve iyi okumalar diyorum.

Yarım Kalan ŞarkıVictor Jara · Versus · 201022 okunma

··

226 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

HIDIR ENÇ